Το ερασιτεχνικό βίντεο θα τους κυνηγάει για πάντα. Πενήντα ένα δευτερόλεπτα. Μαχαιρώνουν στο σκοτάδι και μετά τρέχουν για να φύγουν. Ο κόσμος τριγύρω τούς παίρνει είδηση και τους πετά αντικείμενα. «Τι ήρθατε τώρα, ρε;». Εκείνοι στριμώχνονται ποιος θα ανοίξει την πόρτα για να μπει στο αυτοκίνητο. Φεύγουν δεξιά στον μονόδρομο, κυνηγημένοι σαν τα ποντίκια. Οι μαχαιροβγάλτες είναι ατιμασμένοι. Δεν είναι η πρώτη φορά που το κάνουν ακριβώς έτσι.
Υπολογίζω το μπαλκόνι από το οποίο τραβήχτηκε το ερασιτεχνικό βίντεο. Πρέπει να είναι στην οικοδομή πάνω από το μαγαζί του «Λέανδρου», βλέπω στη γωνία το «157». Στο βίντεο αναγνωρίζω την παλιά γειτονιά μου. Όμως, τα τελευταία χρόνια δεν αναγνωρίζω την πόλη μου.
Η δολοφονία του 19χρονου Άλκη Καμπανού στο Χαριλάου είναι το πιο πρόσφατο βάρβαρο επεισόδιο στη Θεσσαλονίκη. Σεσημασμένοι χούλιγκαν επέλεξαν τυχαία και επιτέθηκαν εν ψυχρώ σε μια παρέα αγοριών, που κάθονταν στον δρόμο κάτω από τα σπίτια τους, άοπλοι και καθαροί. Σκότωσαν έναν και τραυμάτισαν άλλους δύο. Δεν ήταν ραντεβού οπαδών ούτε συμπλοκή. Ήταν το πιο ντροπιαστικό πράγμα που μπορεί να κάνει ένας άνθρωπος. Η Θεσσαλονίκη είναι, πάλι, για κακό λόγο το πρώτο θέμα στις ειδήσεις.
Στην πόλη υπάρχει, από τη δεκαετία του ΄50 έως σήμερα, ένα νήμα λούμπεν βίας. Το ίδιο νήμα, ανάλογα με την εποχή, τη συγκυρία και τη μόδα, άλλοτε λεπταίνει τόσο που δεν επηρεάζει τα πράγματα και άλλοτε γίνεται τόσο χοντρό που την πνίγει. Οι μαχαιροβγάλτες όμως είναι πάντα αναλώσιμοι, έχουν πλάτες όσο κάνουν τη βρώμικη δουλειά, κι επίσης ένα κομμάτι ψωμί και μια ταυτότητα που διαφορετικά δεν θα είχαν.
Στη Θεσσαλονίκη, αντίθετα, υπάρχει μόνο συλλογική μνήμη και απαιτήσεις placebo, τις οποίες δημιουργούν άνθρωποι που λένε ότι για όλα φταίει η Αθήνα.
Τα σκοτεινά χρόνια που τη Θεσσαλονίκη διοικούσαν ο Παπαγεωργόπουλος και ο Ψωμιάδης, δεν υπήρχε οικονομική κρίση. Ήταν όλα Τσιμισκή και «αγορίνα μου». Ο Μπουτάρης εκλέχτηκε το 2010. Άνοιξε το παράθυρο για να μπει καθαρός αέρας στην πόλη και επίσης δεν έκλεβε το ταμείο. Είχε ξεκινήσει, όμως, η κρίση. Μια χώρα βυθίστηκε στο σκοτάδι κι έπειτα κάθε πόλη αντέδρασε διαφορετικά.
Η Θεσσαλονίκη με τον ρημαγμένο παραγωγικό ιστό, γύρισε το βλέμμα προς τα μέσα. Η φτώχεια δεν είναι μεγαλύτερη από την Αθήνα, όμως είναι περίπου φυσιολογικά αποδεκτή. Η πρωτεύουσα της χώρας είναι μια μητρόπολη με κουρασμένους ανθρώπους και τεράστιες περιοχές χωρίς καμία συλλογική μνήμη. Οι άνθρωποι που ζουν σε αυτές τις αστικές ερήμους, μπορούν να βρουν μια δουλειά, έστω με λίγα χρήματα, και επίσης δεν έχουν μεγάλες απαιτήσεις.
Στη Θεσσαλονίκη, αντίθετα, υπάρχει μόνο συλλογική μνήμη και απαιτήσεις placebo, τις οποίες δημιουργούν άνθρωποι που λένε ότι για όλα φταίει η Αθήνα. Στην πραγματικότητα, υπάρχει πολλή φτώχεια και μεγάλος αριθμός ανθρώπων χωρίς καμία προοπτική. Για να γίνεις πακετάς, σου λένε να μπεις στην αναμονή. Η εναλλακτική είναι σερβιτόρος σε καφέ ή μπαρ που στήθηκε νύχτα κι έχει αφεντικά «επιχειρηματίες» με ποσοστό 5% δηλωμένο στο ΓΕΜΗ και πόρτα ινφλουένσερ.
Το αστειο πολιτικό προσωπικό της πόλης, οι παπάδες και οι μικροπαράγοντες συνεχίζουν να κάνουν καριέρα και χρήματα, πουλώντας Μακεδονία και αδικία – την ίδια πετυχημένη συνταγή τα τελευταία 30 χρόνια. Όσοι δεν ενστερνίζονταν την τοξική τρέλα των συλλαλητηρίων για το Μακεδονικό το 2018, ήταν σχεδόν προδότες και εχθροί. Κι ας πήγαιναν όσοι βρίσκονταν στην πρώτη γραμμή των συγκεντρώσεων, στο καζίνο της Γευγελής για φθηνή βενζίνη και τζάμπα φαγητό.
Την ίδια στιγμή, οι διωκτικές Αρχές είναι τουλάχιστον φοβικές ή διεφθαρμένες. Για την επίθεση στον Μπουτάρη, η αστυνομία έκανε μια αστεία δικογραφία στο πόδι, περίπου σαν να επρόκειτο για τυχαίο καβγά στον δρόμο. Όμως, οι ίδιοι ακροδεξιοί είχαν νωρίτερα επιτεθεί στο Pride και ήταν στις ίδιες ομάδες που λυμαίνονταν το κέντρο της πόλη την ημέρα του μεγάλου συλλαλητηρίου για το Μακεδονικό. Τρία χρόνια μετά, τα ίδια πρόσωπα βρίσκονταν στη συμμορία των νεοναζί που επιτέθηκε στο ΕΠΑΛ και τα μέλη του ΚΚΕ στα δυτικά.
Σε όλα τα παραπάνω φαινομενικά ασύνδετα περιστατικά, υπάρχουν χούλιγκαν της ίδιας ομάδας. Πηγαίνουν κάθε Κυριακή στο γήπεδο, όμως δεν έχουν ιδέα από μπάλα. Το τμήμα δίωξης της Αθλητικής Βίας λέει ότι έχει κάνει τα τελευταία χρόνια 400 συλλήψεις στη Θεσσαλονίκη. Τις περισσότερες φορές, όμως, είναι τα ίδια πρόσωπα και επιπλέον κανείς δεν ενδιαφέρεται να βρει με ποιους μιλάνε όλοι αυτοί, από πού παίρνουν λεφτά και ποιοι τους δίνουν την αίσθηση ασυλίας.
Η Θεσσαλονίκη δεν έχει περισσότερους μαχαιροβγάλτες, νεοναζί ή βιαστές σε ξενοδοχεία από την Αθήνα, την Πάτρα ή την Κρήτη, για παράδειγμα. Απλώς τα πάντα εκεί πάνω γίνονται μέσα σε μια χύτρα με κλειστό καπάκι, με μονίμως μεγαλύτερη υποκρισία.
Ο κόσμος στη Θεσσαλονίκη συνεχίζει να ασχολείται τόσο πολύ με το ποδόσφαιρο, γιατί δεν έχει τίποτα καλύτερο να κάνει. Τα τελευταία χρόνια ήρθαν στην πόλη εύκολα χρήματα κι επίσης ένα πρωτάθλημα. Το μίσος, όμως, έγινε μεγαλύτερο. Αν αφήσεις έναν νηστικό μπροστά σε ένα γεμάτο μπουφέ, θα γκώσει. Κι έπειτα, το σύνθημα «μια πόλη-μια ομάδα» έχει γούστο όταν λέγεται για ποδοσφαιρική καζούρα, όμως αν το πιστεύεις στα αλήθεια, τότε υπάρχει πρόβλημα.
Η Θεσσαλονίκη δεν έχει περισσότερους μαχαιροβγάλτες, νεοναζί ή βιαστές σε ξενοδοχεία από την Αθήνα, την Πάτρα ή την Κρήτη, για παράδειγμα. Απλώς τα πάντα εκεί πάνω γίνονται μέσα σε μια χύτρα με κλειστό καπάκι, με μονίμως μεγαλύτερη υποκρισία. Οι φωτισμένοι άνθρωποι στη Θεσσαλονίκη είναι πολλοί, αλλά συνήθως σιωπούν. Δεν φοβούνται, περισσότερο είναι κουρασμένοι. Έχουν καταλάβει ότι επιστρέφουν σε όλα αυτά που πίστεψαν ότι άφησαν πίσω το 2010.
Μόνο που τώρα τα πράγματα είναι περισσότερο επαγγελματικά. Κάποια στιγμή είχε τοποθετηθεί ένα γλυπτό, ένα μεταλλικό φεγγάρι μπροστά στο Μακεδονία Παλλάς. Κάποιοι το πριόνισαν και το πέταξαν στη θάλασσα και τελικά ο δήμος αναγκάστηκε να το στήσει μέσα στο νερό, για να μη το φτάνει κανείς.