Τέλος στις παροχές που δίνονταν τα προηγούμενα χρόνια, ξοδεύοντας τα φορολογικά υπερέσοδα του προϋπολογισμού, βάζει η κυβέρνηση, εν μέσω πιέσεων από την ΕΕ για βιώσιμα πρωτογενή πλεονάσματα. Αυτή η νέα πολιτική σχετίζεται με την ανάγκη ταχύτερης μείωσης του χρέους και τιθάσευσης των δαπανών που μετά την πανδημία έχουν ξεφύγει. Και η πολιτική αυτή υποδεικνύεται από το νέο Σύμφωνο Σταθερότητας της ΕΕ.
Οι καθαρές πρωτογενείς δαπάνες είναι το νέο κριτήριο με βάση το οποίο θα καταρτίζονται τα τετραετή δημοσιονομικά – διαρθρωτικά προγράμματα των κρατών-μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης, όπως προβλέπει το νέο Σύμφωνο που θα τεθεί σε εφαρμογή από το 2025.
Η Κομισιόν θα καθορίσει τα επιτρεπτά ανώτατα όρια αύξησης των καθαρών πρωτογενών δαπανών
Η Κομισιόν θα καθορίσει, μετά τις ανοιξιάτικες προβλέψεις του Μαΐου και με βάση αυτές, τα επιτρεπτά ανώτατα όρια αύξησης των καθαρών πρωτογενών δαπανών των κρατών-μελών για το διάστημα 2025-2028. Αυτό θα γίνει τον Ιούνιο ή τον Ιούλιο. Στη συνέχεια, τα κράτη-μέλη θα διαμορφώσουν αναλόγως τα δημοσιονομικά – διαρθρωτικά τους προγράμματα.
Στη βάση αυτή ορίστηκε η 20ή Σεπτεμβρίου 2024 ως ημερομηνία υποβολής των προγραμμάτων, αν και εκτιμάται ότι θα υπάρξει σχετική ευελιξία.
Ο στόχος των προγραμμάτων είναι να ακολουθεί καθοδική πορεία το χρέος. Στην περίπτωση χωρών όπως η Ελλάδα, με χρέος πάνω από 90% του ΑΕΠ, πρέπει να εξασφαλίζεται μείωση τουλάχιστον 1% του ΑΕΠ τον χρόνο, ενώ για χώρες με χρέος 60%-90% η απαιτούμενη μείωση είναι 0,5% του ΑΕΠ. Η μείωση πρέπει να επιτυγχάνεται κατά μέσον όρο, επομένως, αν μια χρονιά υπάρξει υστέρηση, την επόμενη πρέπει να διορθωθεί.
