Σεισμός στην Τουρκία: Τι είναι το φαινόμενο της «αρμονικής κατάρρευσης» που προκάλεσε την μεγάλη καταστροφή

Από την νοτιοανατολική Τουρκία όπου έχει πάει για να μελετήσει τα αίτια της μεγάλης καταστροφής από τον σεισμό των 7,8 ρίχτερ που ισοπέδωσε ολόκληρες πόλεις ο Παναγιώτης Καρύδης, καθηγητής αντισεισμικών κατασκευών, μίλησε στην ΕΡΤ για όλα όσα διαπιστώνει στη δομική υποδομή.

«Εμείς εξετάζουμε κυρίως τα κτήρια, δηλαδή το γιατί έπεσαν κατ’ αυτόν τον τρόπο και γιατί άλλα δεν κατέρρευσαν ενώ ήταν δίπλα σε άλλα που έπεσαν και ήταν παρόμοια. Εξετάζουμε τη δομική υποδομή, την κατάσταση των κτηρίων» δήλωσε στις «Συνδέσεις» ο επιστήμονας. Μιλώντας για τις πολυόροφες κατασκευές στην Τουρκία που έχουν χτιστεί με παλαιότερο αντισεισμικό κανονισμό σε σχέση με την Ελλάδα, ήταν αποκαλυπτικός για όσα αντίκρυσε.

Ο επιστήμονας που συμμετέχει στην ελληνική αποστολή έρευνας και διάσωσης ερωτηθείς για τις πολυκατοικίες που κατέρρευσαν σαν χάρτινος πύργος, ενώ άλλες δίπλα τους στέκουν ανέπαφες σημείωσε ότι στη διεθνή βιβλιογραφία αυτό το γεγονός λέγεται «αρμονική κατάρρευση».

«Αυτό οφείλεται στον τρόπο της διέγερσης του εδάφους από το σεισμό. Συνδυασμός κατακόρυφων και οριζόντιων κυμάτων κυρίως στην κεντρική περιοχή» σημείωσε ενώ αναφερόμενος στο τεράστιο ανθρώπινο τίμημα της τραγωδίας δήλωσε ότι οφείλεται στις ακαριαίες καταρρεύσεις.

«Η κατάρρευση έγινε ακαριαία και περίπου δεν ισχύουν αυτά που λέμε “μπες κάτω από το τραπέζι” ή “προσπάθησε να βρεις μια περιοχή που είναι πιο ασφαλής”. Σε αυτές τις περιπτώσεις δεν προλαβαίνει ο κόσμος να αντιδράσει με τίποτα. Βρίσκεται κατευθείαν κάτω», σχολίασε.

Εξηγώντας γιατί έπεσαν κάποια κτήρια και άλλα άντεξαν ενώ ήταν ίδιες κατασκευές από τον ίδιο εργολάβο, με τον ίδιο μηχανικό, επανέλαβε ότι οφείλεται στην “αρμονική κατάρρευση”, δηλαδή στο πώς κινείται το έδαφος από το σεισμό. «Όταν είμαστε μακριά από το επίκεντρο, η δόνηση είναι ενιαία. Όταν είμαστε κοντά στο επίκεντρο, η δόνηση είναι εντελώς ανώμαλη. Αυτό παρατηρήθηκε στη Ρικομέξ που έπεσε ενώ δίπλα, ένα τριώροφο κτήριο από σαθρά υλικά δεν έπαθε τίποτα» είπε.

Σύμφωνα με τον κ. Καρύδη το τραγικό αυτό αποτέλεσμα είναι συνάρτηση παραμέτρων: Πρώτον, το μέγεθος του σεισμού, το οποίο συμβάλλει τόσο στην ένταση όσο και στην έκταση. Δεύτερον, είναι το βάθος του σεισμού».

Ο καθηγητής αντισεισμικών κατασκευών τόνισε ότι η καταστροφή ήταν μεγάλη γιατί το επίκεντρο του σεισμού ήταν κάτω από τα σπίτια και γιατί έγινε την ώρα που ο κόσμος κοιμόταν. «Ένα κτήριο τριών ετών κατέρρευσε χθες με έναν σεισμό 3,5 Ρίχτερ γιατί είχε ήδη καταπονηθεί», συμπλήρωσε επισημαίνοντας ότι ένα εξασθενημένο κτήριο μπορεί να καταρρεύσει. Και όπως διευκρίνισε στην Τουρκία, αλλά και την Συρία, έχουμε συνδυασμό δυσμενών παραμέτρων.

 

«Έχω πάει σε πάρα πάρα πολλούς σεισμούς σε όλο τον κόσμο. Τέτοιο πράγμα δεν έχω ξαναδεί. Η έκταση της ζημιάς είναι σχεδόν μια Ελλάδα. Δεν είναι μικρό. H οποιαδήποτε βοήθεια και αν σταλεί δεν φτάνει με τίποτα, δεν επαρκεί. Είναι σταγόνα στον ωκεανό ό,τι γίνεται. Είναι περιοχές που ακόμα δεν έχει πάει άνθρωπος. Φοβάμαι ότι το τίμημα θα είναι πολύ μεγάλο», δήλωσε ο κ. Καρύδης.