Μεγάλη επιστροφή αναμένεται στην αγορά στον τομέα της γαλακτοβιομηχανίας με τα προϊόντα της ιστορικής ΑΓΝΟ να βρίσκονται σύντομα ξανά στα ράφια.
Με κάποια καθυστέρηση σε σχέση με τον αρχικό σχεδιασμό, τα προϊόντα της ΑΓΝΟ επιστρέφουν σύντομα στην αγορά υπό τη νέα ιδιοκτήτρια της ιστορικής γαλακτοβιομηχανίας της βορείου Ελλάδας. Η εταιρεία έχει περάσει υπό τη διοίκηση του ομίλου Ελληνικά Γαλακτοκομεία (Όλυμπος) και αναμένεται τα προϊόντα της να βρεθούν στα ψυγεία των σούπερ μάρκετ της Κεντρικής Μακεδονίας φέτος το Σεπτέμβριο.
Άλλωστε, όπως αναφέρει το ot.gr, με πωλήσεις κοντά στο μισό δισεκατομμύριο ευρώ το 2022, ο αναπτυξιακός σχεδιασμός του ομίλου Ελληνικά Γαλακτοκομεία (Όλυμπος) συνεχίζεται απρόσκοπτα εντός και εκτός Ελλάδας.
Για εφέτος, η μεγαλύτερη γαλακτοβιομηχανία της χώρας, από άποψη τζίρου, επικεντρώνεται στην Κύπρο, όπου προχωρά η κατασκευή του νέου εργοστασίου χαλουμιού και άλλων γαλακτοκομικών προϊόντων, στη Βουλγαρία για την ανάπτυξη της εξαγορασθείσας United Milk Company που ανήκε στη ΔΕΛΤΑ και στη χώρα μας, με την αναβίωση του σήματος της ΑΓΝΟ.
Παρότι οι όγκοι των πωλήσεων στον κλάδο των γαλακτοκομικών συνεχίζουν να κινούνται πτωτικά στην εγχώρια αγορά (το πρώτο δίμηνο του 2023 η κατηγορία υποχωρεί με ρυθμό 5%), τα αδέλφια Δημήτρης και Μιχάλης Σαράντης αισιοδοξούν για τη φετινή χρονιά και ήδη ο όμιλος έχει ξεκινήσει ένα στοχευμένο εμπορικό πλάνο, ενεργοποιώντας εκ νέου προσφορές και προωθητικές ενέργειες.
Ουσιαστικά ο όμιλος κατάφερε να καλύψει μέρος των απωλειών σε πωλήσεις στην εσωτερική αγορά, με πωλήσεις που πραγματοποίησε εκτός Ελλάδας.
Σημειώνεται ότι οι εξαγωγές για το 2022 ανήλθαν σε ποσοστό έως και 60% του συνολικού κύκλου εργασιών.
Αξίζει επίσης να αναφερθεί ότι η διοίκηση αναγνωρίζοντας την συμβολή των εργαζόμενων της γνωστοποίησε -στο πλαίσιο πρόσφατης εκδήλωσης για την κοπή της πρωτοχρονιάτικης πίτας – τη χορήγηση μπόνους συνολικού ύψους 1,3 εκ. ευρώ, ενώ απονεμήθηκαν τιμητικές πλακέτες σε 25 συνεργαζόμενους κτηνοτρόφους – παραγωγούς γάλακτος που συνοδεύτηκαν με ένα μπόνους συνολικής αξίας 150.000 ευρώ.
Το νέο εργοστάσιο στην Κύπρο
Σε ό,τι αφορά το επενδυτικό πλάνο, τον Δεκέμβριο εφέτος, ή μέσα στο Ιανουάριο του 2024, το νέο εργοστάσιο των αδελφών Δημήτρη και Μιχάλη Σαράντη, που κατασκευάζεται στην περιοχή Τσέρι, έξω από τη Λευκωσία, θα είναι έτοιμο αναφέρει στον ΟΤ ο κος Δημήτρης Σαράντης.
Πρόκειται για επένδυση ύψους περίπου 40 εκατ. ευρώ, η οποία θα λειτουργήσει συνδυαστικά με την ιστορική βιομηχανία γαλακτοκομικών προϊόντων «Κουρούσιης», το 49% της οποίας εξαγόρασε ο ελληνικός όμιλος πέρσι τον Αύγουστο.
Ήδη οι κωδικοί χαλουμιού της Ελληνικά Γαλακτοκομεία παράγονται στη μονάδα της Κουρούσιης και αναμένεται η τελική απόφαση της Επιτροπής Ανταγωνισμού της Κυπριακής Δημοκρατίας για να ολοκληρωθεί και τυπικά η εξαγορά. Σε βάθος χρόνου ενδεχομένως οι αδελφοί Σαράντη να εξαγοράσουν και το υπόλοιπο ποσοστό της κυπριακής γαλακτοβιομηχανίας.
Ηγετικά μερίδια στη Βουλγαρία
Παράλληλα, ο ελληνικός όμιλος συνεχίζει να ενισχύει την παρουσία του στα Βαλκάνια.
Η Επιτροπή Ανταγωνισμού της Βουλγαρίας στα μέσα του φετινού Ιανουαρίου έδωσε το «πράσινο φως» για την εξαγορά της United Milk Company, με την Ελληνικά Γαλακτοκομεία να είναι αυτή τη στιγμή ο μεγαλύτερος «παίκτης» στη γειτονική χώρα.
Σημειώνεται πως ο ελληνικός όμιλος δραστηριοποιείται στη Βουλγαρία μέσω της TYRBUL S.A. ήδη από το 2003, διαθέτοντας εργοστάσιο που παρασκευάζει κυρίως κίτρινα τυριά, ενώ διαθέτει σοβαρό οικονομικό αποτύπωμα και στη Ρουμανία, όπου είναι ο τρίτος κατά σειρά παίκτης στην τοπική αγορά. Αυτή την περίοδο μάλιστα βρίσκεται σε εξέλιξη και η αναβάθμιση των Logistics στην εν λόγω αγορά.
Η «ανάσταση» της ΑΓΝΟ
Με κάποια καθυστέρηση σε σχέση με τον αρχικό σχεδιασμό, η νέα ιδιοκτήτρια της ιστορικής γαλακτοβιομηχανίας της βορείου Ελλάδας, πρόκειται σύντομα να ξαναβγάλει προϊόντα με το σήμα ΑΓΝΟ στην αγορά.
Σύμφωνα με τον κο Σαράντη τα πρώτα προϊόντα με το σήμα ΑΓΝΟ (γάλα, γιαούρτι, βούτυρο κ.ά.) αναμένεται να βρεθούν στα ψυγεία των σούπερ μάρκετ τον Σεπτέμβριο εφέτος. Ωστόσο, η διανομή αρχικά δεν θα περιλαμβάνει ολόκληρη τη χώρα και θα εστιαστεί στην Κεντρική Μακεδονία.
Ο λόγος για την αλλαγή στην ημερομηνία του επαναλανσαρίσματος της ΑΓΝΟ (σ.σ. το αρχικό χρονοδιάγραμμα προέβλεπε το λανσάρισμα στην έναρξη του 2023) είναι η καθυστέρηση στην παράδοση του νέου μηχανολογικού εξοπλισμού.
Υπενθυμίζεται ότι τα περιουσιακά στοιχεία της ΑΓΝΟ (σήμα και εγκαταστάσεις) αποκτήθηκαν από την Ελληνικά Γαλακτοκομεία έναντι τιμήματος 7,73 εκατ. ευρώ. Ήταν ένα από τα 6 deals αναδιάρθρωσης που ολοκληρώθηκαν το 2022.
Πώς… έκοψε το γάλα της Αγνό
Για 49 χρόνια – από το 1950 όταν ιδρύθηκε στη Θεσσαλονίκη έως και το 1999, οπότε και τέθηκε υπό καθεστώς ειδικής εκκαθάρισης – η Αγνό ήταν συνεταιριστική γαλακτοβιομηχανία με την επωνυμία «Ένωση Αγελαδοτροφικών Συνεταιρισμών Θεσσαλονίκης ΑΓΝΟ», κατέχοντας σημαντική θέση στον κλάδο του γάλακτος με πολλές πρωτιές.
Είναι χαρακτηριστικό πως το 1955, έγινε η πρώτη βιομηχανία παστερίωσης και εμφιάλωσης γάλακτος στην Ελλάδα, ενώ στη δεκαετία του ’80 με νέο – πανάκριβο – εργοστάσιο στον Λαγκαδά αποκτά μεγαλύτερη αναγνωρισιμότητα λόγω της διαφήμισης με τον διάσημο μπασκετμπολίστα Νίκο Γκάλη, παίκτη του Άρη την εποχή εκείνη.
Το 1997 είχε πωλήσεις 19 δισ. δραχμών και χρέη ύψους 23 δισ. δραχμών προς την Αγροτική Τράπεζα. Έτσι, δύο χρόνια μετά μπαίνει υπό καθεστώς ειδικής εκκαθάρισης.
Ο πλειοδοτικός διαγωνισμός, που ακολουθεί, το 2000, κατοχυρώνεται στην Αγροτική Τράπεζα, η οποία αποκτά τη γαλακτοβιομηχανία έναντι 32 δισ. δραχμών. Στον ίδιο διαγωνισμό συμμετείχαν από η ΔΕΛΤΑ και η ΦΑΓΕ, με πρόταση ύψους 21 δισ. δραχμών.
Η εξαγορά από την Κολιός
Τον Ιούνιο του 2003 ύστερα από έναν περιπετειώδη διαγωνισμό, στον οποίο είχαν μετάσχει επίσης οι εταιρείες Μεβγάλ, Δέλτα και Τυράς, ο Νίκος Κολιός αγοράζει την Αγνό από την Αγροτική Τράπεζα, η οποία από τότε προσπαθούσε να «ξεμπλέξει» με τις μη χρηματοπιστωτικές της συμμετοχές.
Το ενδιαφέρον είναι ότι η εξαγορά έγινε με δανεικά χρήματα της ΑΤΕ καθώς η τράπεζα συμφώνησε να παραχωρήσει δάνειο στην εταιρεία για την εξυγίανση της Αγνό. Η καταγγελία αυτή έγινε τότε από τον πρόεδρο της ΠΑΣΕΓΕΣ Τζανέτο Καραμίχα και τον πρόεδρο του σωματείου εργαζομένων στην καπνοβιομηχανία ΣΕΚΑΠ.
Η Κολιός Α.Ε. εξαγόρασε την Αγνό, απαλλαγμένη χρεών καταβάλλοντας προκαταβολή 1,2 εκατ. ευρώ και λαμβάνοντας δάνειο άλλα 10 εκατ. ευρώ από την τράπεζα, που ήταν πωλήτρια. Συνολικά η γαλακτοβιομηχανία Κολιός για την εξαγορά κατέβαλλε 12,25 εκατ. ευρώ και υποστήριζε ότι την περίοδο 2004-2011 διέθεσε επιπλέον 35 εκατ. ευρώ σε επενδύσεις εκσυγχρονισμού του παραγωγικού εξοπλισμού και άλλα 12 εκατ. σε αυξήσεις κεφαλαίου.
Το «σπάσιμο» των τιμών και οι φούρνοι
Το 2006 ο Νίκος Κολιός ταράζει και πάλι την αγορά «σπάζοντας» τις τιμές στο γάλα μέσω της πολυσυζητημένης συμφωνία της Αγνό με την οργάνωση των αρτοποιών της Αθήνας.
Οι φούρνοι της πρωτεύουσα διέθεταν το επώνυμο φρέσκο γάλα της εταιρείας στην τιμή των 89 λεπτών το λίτρο ως τα τέλη του 2007, υπό τον όρο ότι δεν θα της επιστρέφουν τις ποσότητες που θα μένουν αδιάθετες.
Το πρώτο «ανώνυμο» γάλα
Ωστόσο η μεγάλη ανατροπή στην αγορά των γαλακτοκομικών προϊόντων είχε προηγηθεί όταν ο Νίκος Κολιός υπογράφοντας συμφωνία με την εταιρεία Dia Hellas ΑΕ, παρήγαγε το 2005 το πρώτο «ανώνυμο» γάλα στην Ελλάδα.
Η συμφωνία διεκόπη –μάλλον βιαίως- όταν ο ΕΦΕΤ ανακοίνωσε ότι σε έλεγχο στις εγκαταστάσεις της Αγνό διαπιστώθηκε πως στις φιάλες του γάλακτος αναγράφονταν παραπλανητικές ημερομηνίες σχετικά με την παστερίωση και τη λήξη της διάρκειας ζωής του προϊόντος.
Από την πλευρά της υποστηρίχθηκε ότι η διακοπή του συμβολαίου με την αλυσίδα ήταν η αδυναμία να καλυφθεί το πανελλαδικό δίκτυο καταστημάτων της.
Το άρθρο 99
Πρωτοπόρος όμως αναδείχθηκε ο Νίκος Κολιός και σε ότι αφορά το άρθρο 99, καθώς η προσφυγή της Αγνό στις διατάξεις εξυγίανσης το 2012 ήταν η πρώτη που έγινε στον κλάδο των γαλακτοβιομηχανιών. Η αίτηση υπαγωγής στο άρθρο 99 απορρίφθηκε.
Τον Σεπτέμβριο του 2014 η Αγνό υπέβαλε αίτηση για πτώχευση και τον Δεκέμβριο η σύνδικος πτώχευσης άρχισε την καταγραφή των περιουσιακών στοιχείων της εταιρείας.
Από το 2003, οπότε και πωλήθηκε μέχρι το οριστικό λουκέτο, το 2014, με χρέη ύψους 50 εκατ. ευρώ, η ιστορική γαλακτοβιομηχανία δεν εμφάνισε ποτέ κερδοφόρα χρήση.
«Από τον Αύγουστο 2012 η ΑΓΝΟ άρχισε να μην ανταποκρίνεται στις οικονομικές της υποχρεώσεις, έναντι των πιστωτών. Στην αίτηση που υπέβαλε, για υπαγωγή στο άρθρο 99, επικαλείτο έλλειψη ρευστότητας, συνεπεία της οποίας αδυνατούσε να αποπληρώσει τις υποχρεώσεις της. Κατά το χρονικό διάστημα που μεσολάβησε από την κατάθεση της αίτησης εξυγίανσης μέχρι τη συζήτησή της (22/02/2013) η ΑΓΝΟ προσπαθούσε να πληρώνει επιλεκτικά ορισμένα από τα χρέη. Οι όποιες καταβολές έγιναν στο ενδιάμεσο χρονικό διάστημα ήταν μεθοδευμένες, με αποκλειστικό σκοπό η ΑΓΝΟ να επιτύχει τη συνέχιση της λειτουργίας της και την υποστήριξη -εκμέρους των πιστωτών- της αίτησης υπαγωγής στο άρθρο 99», ισχυρίζονταν τότε οι εργαζόμενοι καταγγέλλοντας ότι οι μεταβιβάσεις της ΑΓΝΟ προς την ΚΟΛΙΟΣ (οχήματα και χρήση σήματος) «πρέπει να ελεγχθούν ως εικονικές στο πλαίσιο της πτωχευτικής διαδικασίας».
Οι άγονοι πλειστηριασμοί
Ακολούθησαν αρκετοί πλειστηριασμοί στο σύνολό τους άγονοι παρότι σταδιακά μειώνονταν το τίμημα. Το 2017 το ελάχιστο τίμημα είχε οριστεί στα 18,28 εκατ. ευρώ, το 2018 στα 15 εκατ. ευρώ και το 2019 στα 10 εκατ. ευρώ.
