Μαζική έξοδος αμάχων καταγράφεται από την πόλη της Γάζας, καθώς πλήθη Παλαιστινίων εγκαταλείπουν την περιοχή είτε πεζοί είτε με ποδήλατα και οχήματα, την ώρα που ο ισραηλινός στρατός συνεχίζει τη χερσαία του επιχείρηση. Οι αεροπορικές επιθέσεις της Τετάρτης προκάλεσαν τον θάνατο δεκάδων ανθρώπων σε διάφορα σημεία του παλαιστινιακού θύλακα.
Μετά τις διαβεβαιώσεις της Ουάσινγκτον για την «ακλόνητη» στήριξή τους, οι ισραηλινές αρχές ανακοίνωσαν την Τρίτη την έναρξη μεγάλης κλίμακας χερσαίας και αεροπορικής επιχείρησης, με στόχο την εξουδετέρωση της Χαμάς. Η επίθεση της παλαιστινιακής οργάνωσης στο νότιο Ισραήλ στις 7 Οκτωβρίου 2023 αποτέλεσε το σημείο εκκίνησης του πολέμου στη Γάζα.
Ως απάντηση, οι ισραηλινές δυνάμεις προχώρησαν σε εκτεταμένες επιχειρήσεις βομβαρδισμών, που έχουν ισοπεδώσει μεγάλο μέρος της παραθαλάσσιας ζώνης, αφήνοντας πίσω δεκάδες χιλιάδες νεκρούς και μια πρωτοφανή ανθρωπιστική κρίση. Από την έναρξη της σύγκρουσης, οι περίπου δύο εκατομμύρια κάτοικοι έχουν βρεθεί αντιμέτωποι με αλλεπάλληλους εκτοπισμούς, συχνά αναγκαζόμενοι να εγκαταλείπουν τα σπίτια τους ξανά και ξανά.
Πίεση στις ΗΠΑ στο Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ
Το Συμβούλιο Ασφαλείας αναμένεται να αποφανθεί εκ νέου σήμερα όσον αφορά σχέδιο απόφασης που αξιώνει κατάπαυση του πυρός και ανθρωπιστική πρόσβαση στη Λωρίδα της Γάζας, το οποίο υποστηρίζει η πλειοψηφία των κρατών μελών και επιδιώκει την έγκρισή του παρά τα επανειλημμένα βέτο της Ουάσιγκτον.
Τα δέκα εκλεγμένα μέλη του Συμβουλίου Ασφαλείας άρχισαν συνομιλίες για το σχέδιο αυτό στα τέλη Αυγούστου, αντιδρώντας στην επίσημη κήρυξη από τον ΟΗΕ κατάστασης λιμού στον παλαιστινιακό θύλακο που έχει υποστεί τεράστιες καταστροφές στον πόλεμο που διεξάγει το Ισραήλ επί σχεδόν δυο χρόνια.
Η πρώτη εκδοχή του κειμένου απαιτούσε κυρίως την άμεση άρση όλων των εμποδίων για την είσοδο ανθρωπιστικής βοήθειας. Όμως, σύμφωνα με διπλωματικές πηγές, η Γαλλία, η Βρετανία και η Ρωσία εξέφρασαν τις αμφιβολίες τους για το κατά πόσον θα βοηθούσε απόφαση επικεντρωμένη αποκλειστικά σε ανθρωπιστικά ζητήματα του οργάνου αυτού που είναι προορισμένο να υπερασπίζει την ειρήνη και την ασφάλεια σε διεθνές επίπεδο — και σε κάθε περίπτωση θα εμποδιζόταν από τις ΗΠΑ.
Καθώς το σχέδιο αναμένεται να τεθεί σε ψηφοφορία το απόγευμα (ώρα Νέας Υόρκης), η τρέχουσα εκδοχή του, που περιήλθε σε γνώση του Γαλλικού Πρακτορείου, καλεί πράγματι να τερματιστούν οι περιορισμοί στην είσοδο ανθρωπιστικής βοήθειας, αλλά επίσης και «άμεση, άνευ όρων και μόνιμη κατάπαυση του πυρός στη Γάζα», καθώς και την άνευ όρων απελευθέρωση των ομήρων.
Η κυβέρνηση του Ντόναλντ Τραμπ έχει ήδη απορρίψει επανειλημμένα παρόμοια σχέδια απόφασης, πιο πρόσφατα τον Ιούνιο, όταν οι ΗΠΑ άσκησαν για πολλοστή φορά το βέτο που διαθέτουν για να προστατεύσουν τον πιο στενό σύμμαχό τους στην περιοχή της Μέσης Ανατολής, το Ισραήλ.
Οργή και απόγνωση
Γιατί λοιπόν το νέο εγχείρημα, που πιθανόν θα έχει παρόμοιο αποτέλεσμα; «Το να μην προσπαθούσαμε να κάνουμε τίποτα θα ήραν πολύ εύκολο για τους Αμερικανούς, που δεν θα χρειάζονταν να δικαιολογηθούν και να αντιμετωπίσουν τα υπόλοιπα 14 κράτη μέλη και την παγκόσμια κοινή γνώμη», σχολίασε Ευρωπαίος διπλωμάτης, παρά την ανησυχία για ακόμη ένα αμερικανικό βέτο.
«Δεν θα βοηθήσει τους Παλαιστινίους στο πεδίο, όμως τουλάχιστον θα συνεχίσουμε να δείχνουμε ότι προσπαθούμε», συνέχισε η ίδια πηγή, που εκφράστηκε υπό τον όρο να μην κατονομαστεί.
Το βέτο του Ιουνίου προκάλεσε ασυνήθιστα έντονη οργή στα υπόλοιπα 14 κράτη του ΣΑ, που δεν κρύβουν πλέον την απόγνωσή τους και την εκφράζουν ολοένα πιο συχνά εξαιτίας της αδυναμίας να ασκηθεί πίεση στο Ισραήλ για να τερματιστεί το μαρτύριο των αμάχων στη Λωρίδα της Γάζας.
Το ζήτημα θα βρίσκεται στην καρδιά της ετήσιας συνόδου του ΟΗΕ, την εβδομάδα υψηλού επιπέδου της Γενικής Συνέλευσης, από τη Δευτέρα.
Έπειτα από δυόμισι μήνες απόλυτου αποκλεισμού, το Ισραήλ επέτρεψε στα μέσα Μαΐου την είσοδο περιορισμένου αριθμού φορτηγών του ΟΗΕ στη Λωρίδα της Γάζας, όμως οι υπηρεσίες του τονίζουν πως οι ποσότητες που εισέρχονται έκτοτε είναι εντελώς ανεπαρκείς.
Την 22η Αυγούστου, ο ΟΗΕ κήρυξε επίσημα κατάσταση λιμού στον παλαιστινιακό θύλακο, επιρρίπτοντας την ευθύνη στο Ισραήλ. Η ισραηλινή κυβέρνηση απέρριψε την έκθεση του ολοκληρωμένου πλαισίου κατάταξης επισιτιστικής ασφάλειας (IPC) στην οποία βασίστηκε το συμπέρασμα αυτό.
΄Την Τρίτη, για πρώτη φορά, ανεξάρτητη επιτροπή έρευνας που δρα κατ’ εντολή του ΟΗΕ, αλλά δεν εκφράζεται εξ ονόματός του, κατηγόρησε το Ισραήλ πως διαπράττει «γενοκτονία» στη Λωρίδα της Γάζας, πως έχει πρόθεση να «καταστρέψει» τους Παλαιστινίους. Η κυβέρνηση του ισραηλινού πρωθυπουργού Μπενιαμίν Νετανιάχου απέρριψε επίσης το «σκανδαλώδες» συμπέρασμα αυτό.
Οι μαρτυρίες όσων αποχωρούν
«Είναι λες και ζούμε την ημέρα της κρίσης, ή λες κι είμαστε στην κόλαση — αν και η κόλαση μάλλον θα ήταν πιο ευσπλαχνική», ξέσπασε η Φατίμα Λουμπάντ, 36 χρονών, που έφυγε με τα πόδια μαζί με τέσσερα παιδιά της. Διένυσαν δέκα χιλιόμετρα, από την πόλη της Γάζας (βόρεια) ως τη Ντέιρ αλ Μπάλα (κεντρικά). «Αναγκαστήκαμε να κοιμηθούμε με τα παιδιά μας στους δρόμους», είπε στο Γαλλικό Πρακτορείο.
Μέρα και νύχτα, με τα πόδια, με επιβατικά αυτοκίνητα, με κάρα που σέρνουν γαϊδούρια, με φορτηγά, Παλαιστίνιοι με κάποια υπάρχοντά τους έφευγαν χθες από την πόλη της Γάζας, όπως διέταξε ο ισραηλινός στρατός, κατά οπτικό υλικό του AFP.
Όμως η Ουμ Άχμεντ Γιούνις, 44 χρονών, είπε πως δεν έχει χρήματα να πληρώσει κάποιον για να μεταφέρει την οικογένειά της. Επιπλέον, «σκηνές δεν υπάρχουν, ή οι τιμές τους είναι απλησίαστες». «Κοστίζει λιγότερο να πεθάνεις», είπε.
Ο ισραηλινός στρατός ανακοίνωσε πως ανοίγει ως αύριο Παρασκευή στις 11:00 (ώρα Ελλάδας) νέα «διέλευση» για να μπορέσουν κάτοικοι να φύγουν από τη μεγαλύτερη πόλη του θυλάκου. Διέρχεται από την οδό Σαλαχουντίν, που διασχίζει την πόλη της Γάζας και προάστιά της από βορρά προς νότο.
«Δεν θέλουμε να πεθάνουμε»
Ο ΟΗΕ εκτιμούσε στα τέλη Αυγούστου σε περίπου ένα εκατομμύριο τον αριθμό των κατοίκων της πόλης της Γάζας και των προαστίων της. Ο ισραηλινός στρατός λέει πως «πάνω από 350.000» έχουν φύγει.
Χθες η πολιτική προστασία έκανε λόγο για τουλάχιστον 64 νεκρούς σε ισραηλινούς βομβαρδισμούς στη Λωρίδα της Γάζας, συμπεριλαμβανομένων 41 στην πόλη της Γάζας.
Στον καταυλισμό προσφύγων Σάτι, στην πόλη της Γάζας, κτίριο κατέρρευσε εξαιτίας βομβαρδισμού ο οποίος σκότωσε τουλάχιστον τέσσερις ανθρώπους, ανάμεσά τους γυναίκα και το παιδί της, σύμφωνα με την ίδια πηγή.
«Αρκετά! Θέλουμε να ζήσουμε, δεν θέλουμε να πεθάνουμε (…) Πείτε στον Νετανιάχου πως δεν θέλουμε να πεθάνουμε», είπε ο Μοχάμεντ αλ Ντανφ στον καταυλισμό, καθώς κάτοικοι κι εργαζόμενοι σε υπηρεσίες άμεσης βοήθειας έψαχναν επιζώντες στα συντρίμμια.
Ο ισραηλινός στρατός, που λέει πως ελέγχει περί το 75% της Λωρίδας της Γάζας, διατάχτηκε να διώξει τη Χαμάς από την ομώνυμη πόλη, που παρουσιάζεται ως ένα από τα τελευταία ισχυρά οχυρά του κινήματος στον μικρό παλαιστινιακό θύλακο. Από προχθές Τρίτη, ανακοίνωσε πως έχει πλήξει «πάνω από 150 τρομοκρατικούς στόχους» σε αεροπορικές επιδρομές «υποστήριξης» εκ του σύνεγγυς «στα στρατεύματα» στο έδαφος.
Λαμβανομένων υπόψη των περιορισμών στα μέσα ενημέρωσης στη Λωρίδα της Γάζας και των δυσκολιών πρόσβασης στο πεδίο, το AFP σημειώνει πως δεν είναι σε θέση να επαληθεύσει με ανεξάρτητο τρόπο απολογισμούς κι ανακοινώσεις οποιασδήποτε πλευράς, εν προκειμένω της πολιτικής προστασίας και του ισραηλινού στρατού.
«Το παιδί μου πεθαίνει»
Η ισραηλινή επίθεση στην πόλη της Γάζας καταδικάζεται στο εξωτερικό, όπως και από τμήμα της κοινής γνώμης στο ίδιο το Ισραήλ, όπου πολλοί λένε πως αγωνιούν για την τύχη των ομήρων που παραμένουν εκεί για 713η ημέρα.
Στην Ιερουσαλήμ, συγγενείς ομήρων διαδήλωσαν μπροστά σε κατοικία του πρωθυπουργού Μπενιαμίν Νετανιάχου.
«Το παιδί μου πεθαίνει εκεί κάτω. Αλλά αντί να τον φέρεις πίσω (…) κάνεις τα πάντα για να μην επιστρέψει», φώναζε αγανακτισμένα – απευθυνόμενος στον κ. Νετανιάχου σε δεύτερο πρόσωπο – ο Οφίρ Μπρασλάφσκι, πατέρας του Ρομ, ομήρου στη Γάζα.
Η έφοδος της 7ης Οκτωβρίου 2023 είχε αποτέλεσμα να χάσουν τη ζωή τους 1.219 άνθρωποι στην ισραηλινή πλευρά, στην πλειονότητά τους άμαχοι, σύμφωνα με καταμέτρηση του Γαλλικού Πρακτορείου βασισμένη σε επίσημα δεδομένα. Από τους 251 ανθρώπους που απήχθησαν εκείνη την ημέρα, 47 παραμένουν στη Λωρίδα της Γάζας, όμως ο ισραηλινός έχει κηρύξει νεκρούς 25 από αυτούς.
Ο ΟΗΕ κήρυξε κατάσταση λιμού σε τμήματα της Λωρίδας της Γάζας, κάτι που διέψευσε το Ισραήλ. Προχθές Τρίτη, ανεξάρτητη επιτροπή έρευνας που ενεργεί κατ’ εντολή των Ηνωμένων Εθνών συμπέρανε πως οι ισραηλινές ένοπλες δυνάμεις διεξάγουν γενοκτονία σε βάρος των Παλαιστινίων στη Λωρίδα της Γάζας. Η ισραηλινή κυβέρνηση το διέψευσε κι αυτό.
Τις τελευταίες ημέρες, οι ισραηλινές ένοπλες δυνάμεις εξαπέλυσαν παράλληλα πλήγματα εναντίον της Χεζμπολά στον Λίβανο – τουλάχιστον δυο άνθρωποι σκοτώθηκαν χθες στην Μπααλμπέκ, σύμφωνα με το λιβανικό υπουργείο Υγείας –, εναντίον των ανταρτών Χούθι στην Υεμένη, εναντίον ηγετών της Χαμάς στο Κατάρ.
Χθες, ο Γάζι Χαμάντ έδωσε απευθείας συνέντευξη στο τηλεοπτικό δίκτυο Αλ Τζαζίρα του Κατάρ· ήταν το πρώτο κορυφαίο στέλεχος της Χαμάς που επανεμφανίστηκε μετά τα πλήγματα του Ισραήλ στη Ντόχα, την 9η Σεπτεμβρίου: «Δόξα τω θεώ, επιβιώσαμε από αυτή την ύπουλη επίθεση».
