Με πλοηγό την ομιλία που θα εκφωνήσει το ερχόμενο Σάββατο στα εγκαίνια της Διεθνούς Eκθεσης Θεσσαλονίκης, ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης θέλει να οδηγήσει το κυβερνητικό καράβι στα βαθιά νερά των μεταρρυθμίσεων για τις οποίες δεσμεύτηκε προεκλογικά. Το περίγραμμα της πρωθυπουργικής παρέμβασης είναι σχεδόν έτοιμο, αλλά οι πληροφορίες για το τελικό περιεχόμενό της είναι φειδωλές, καθώς μία ημέρα νωρίτερα είναι προγραμματισμένο να δημοσιοποιηθεί η έκθεση για την επενδυτική κατάταξη της χώρας από τον καναδικό οίκο αξιολόγησης DBRS, ο οποίος είναι ένας από τους τέσσερις διεθνείς οργανισμούς που μετρούν για τις αποφάσεις της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας και κατ’ επέκταση των παγκόσμιων αγορών χρήματος.
Παρά τη δυσμενή συγκυρία, που ορίζεται από τις μεγάλες και πολυήμερες πυρκαγιές του Αυγούστου, στο επιτελείο του Μεγάρου Μαξίμου κυριαρχεί η συγκρατημένα αισιόδοξη πεποίθηση ότι οι αντίξοες συνθήκες, οι οποίες επικράτησαν τις τελευταίες εβδομάδες με την άνιση μάχη που έδωσε ο κρατικός μηχανισμός έναντι των ολοένα εμφανέστερων συνεπειών της κλιματικής κρίσης, θα αποτελέσουν σύντομα παρελθόν και θα δώσουν τη σκυτάλη στην επιτάχυνση των αλλαγών και των μεταρρυθμίσεων που έχουν άμεση αντανάκλαση στη βελτίωση της καθημερινότητας των πολιτών.
Οπως έκανε την περασμένη Πέμπτη στη Βουλή, κατά τη συζήτηση των πολιτικών αρχηγών που διασταύρωσαν τα ξίφη τους σχετικά με το τελευταίο κύμα των μεγάλων πυρκαγιών, οι οποίες έπληξαν κυρίως τον Εβρο και την Πάρνηθα, αλλά και στο Υπουργικό Συμβούλιο που συνεδρίασε την Παρασκευή με βαριά μεταρρυθμιστική ατζέντα, έτσι και το προσεχές Σαββατοκύριακο στη ΔΕΘ, ο κ. Μητσοτάκης δεν προτίθεται, σύμφωνα με συνεργάτες του, να κρύψει τις «αδυναμίες που έχουν διαπιστωθεί, ιδίως στον τομέα της πρόληψης και του έγκαιρου εντοπισμού των πυρκαγιών».
Ο πρωθυπουργός αποκρούει με κάθε ευκαιρία την επίθεση που δέχεται από την αντιπολίτευση, την οποία επικρίνει ότι «εκτοξεύει άδικες κατηγορίες» και καταφεύγει «σε εύκολους μύθους που καλλιεργούν εσκεμμένα συχνά μια σύγχυση γύρω από την κλιματική κρίση», χωρίς να αντιπαραθέτει «τεκμηριωμένη και κοστολογημένη αντιπρόταση ή κάποια ουσιαστική και ρεαλιστική εισήγηση».
Η κυβέρνηση, αντιθέτως, όπως υποστηρίζουν συνεργάτες του κ. Μητσοτάκη, προχωρά σε «σειρά από πρωτοβουλίες προκειμένου η αρνητική συγκυρία τού σήμερα να μετατραπεί σε μια καλύτερη άμυνα για το αύριο». Πρωτοβουλίες οι οποίες περιλαμβάνουν την άμεση προμήθεια νέου τεχνολογικού εξοπλισμού, στο πλαίσιο της γρήγορης υλοποίησης του προγράμματος «Αιγίς», νέες διαδικασίες πρόληψης και πρόσθετες προσλήψεις 1.200 πυροσβεστών και δασικών υπαλλήλων.
Ταυτόχρονα κινήθηκαν με ταχείς ρυθμούς οι διαδικασίες για την αποζημίωση των πυρόπληκτων, με έναρξη της καταγραφής των ζημιών σχεδόν πριν καν σβήσουν ολοσχερώς οι πυρκαγιές, ενώ δρομολογήθηκαν σχέδια για την ανασυγκρότηση των καμένων περιοχών και ειδικά του Εβρου κατά τα πρότυπα της αντίστοιχης παρέμβασης που έγινε πριν από δύο χρόνια στην Εύβοια.
Η «μεγάλη εικόνα»
Στο πρωθυπουργικό γραφείο τις τελευταίες ημέρες επικρατεί πυρετός συσκέψεων, καθώς το επιτελείο των συνεργατών του κ. Μητσοτάκη προετοιμάζει την παρουσία του στη ΔΕΘ. Ο ίδιος ο πρωθυπουργός ταξίδεψε στο μέσον της προηγούμενης εβδομάδας στη Θεσσαλονίκη και είχε σειρά επαφών και διαβουλεύσεων με εκπροσώπους φορέων της Βόρειας Ελλάδας προκειμένου να συμπεριληφθούν οι θέσεις και οι απόψεις τους στην εναρκτήρια ομιλία των εγκαινίων της Εκθεσης.
«Παρά τη δυσκολία και την όποια δυσθυμία μπορεί να υπάρχει λόγω του πραγματικά μεγάλου προβλήματος των πυρκαγιών, να μην ξεχνάμε τη μεγάλη εικόνα για την οποία θα μιλήσουμε προφανώς και πολύ πιο αναλυτικά το επόμενο Σαββατοκύριακο στη Θεσσαλονίκη», επεσήμανε χαρακτηριστικά ο πρωθυπουργός στο Υπουργικό Συμβούλιο της Παρασκευής, περιγράφοντας κατ’ αυτόν τον τρόπο τη σημασία που δίνεται από το κυβερνητικό επιτελείο στην ομιλία που θα εκφωνήσει ο πρωθυπουργός.
Προανάκρουσμα, άλλωστε, των όσων σχεδιάζει να πει ο κ. Μητσοτάκης αποτέλεσε η συνεδρίαση του Υπουργικού Συμβουλίου στην οποία παρουσιάστηκαν οι μεταρρυθμιστικές νομοθετικές πρωτοβουλίες που θα αναληφθούν το αμέσως προσεχές διάστημα και οι οποίες στην πλειονότητά τους κατατείνουν σε αλλαγές που επηρεάζουν θετικά την καθημερινή ζωή των μελών της ελληνικής κοινωνίας.
Οπως εξηγούν συνεργάτες του, είναι πρωτοβουλίες που με την υλοποίησή τους επιταχύνονται τα βήματα προς τα εμπρός που έχει σχεδιάσει το κυβερνητικό επιτελείο σε μια σειρά από τομείς της πολιτικής, όπως στην Υγεία, στην εργασία, στην καθημερινότητα του πολίτη, στην ασφάλεια και στη Δικαιοσύνη. Ειδικότερα:
Υγεία: Η ενδυνάμωση του ΕΣΥ μέσω της αναδιοργάνωσης του ΕΚΑΒ και των Τμημάτων Επειγόντων Περιστατικών (ΤΕΠ) στα δημόσια νοσοκομεία, καθώς και της αλλαγής στο μοντέλο διοίκησης των νοσοκομείων, με καθιέρωση διαδικασιών επιλογής διοικήσεων με αντικειμενικά και αξιοκρατικά κριτήρια είναι η σημαντικότερη μεταρρυθμιστική πρωτοβουλία στον χώρο της Υγείας που θα τρέξει άμεσα.
Δικαιοσύνη: Ο υπουργός Γιώργος Φλωρίδης εισηγήθηκε την πρώτη δέσμη των νομοθετικών παρεμβάσεών του προς την κατεύθυνση της επιτάχυνσης στην απονομή της Δικαιοσύνης που, όπως τόνισε ο πρωθυπουργός, «αποτελεί ακρογωνιαία μεταρρυθμιστική πρωτοβουλία αυτής της κυβέρνησης». Προβλέπονται, μεταξύ άλλων, μέτρα αποτροπής όσων ασκόπως κινητοποιούν τον μηχανισμό της Δικαιοσύνης, καθώς και αναδιάρθρωση των δικαστικών συνθέσεων του δεύτερου βαθμού δικαιοδοσίας σε πιο ολιγομελή και ευέλικτα σχήματα, με σκοπό την εκδίκαση περισσότερων υποθέσεων.
Εργασιακές σχέσεις: Προτεραιότητα στον κυβερνητικό προγραμματισμό έχει το νομοσχέδιο για τις θετικές αλλαγές στις εργασιακές σχέσεις που ετοίμασε ο Αδωνις Γεωργιάδης και έχει δοθεί ήδη για δημόσια διαβούλευση. Σύμφωνα με σχετικό αναλυτικό ρεπορτάζ που δημοσίευσε πρόσφατα το «ΘΕΜΑ», η βασικότερη ρύθμιση του νομοσχεδίου προβλέπει ότι οι εργαζόμενοι θα μπορούν να αυξάνουν το εισόδημά τους και με μια δεύτερη δουλειά, η οποία θα είναι πια νόμιμη και ασφαλισμένη. Και, όπως διευκρινίζεται ρητώς, χωρίς να υπονομεύεται το οκτάωρο, ούτε όμως και η υποχρέωση της ενδεκάωρης ανάπαυσης.
Αστικές συγκοινωνίες: Ο υπουργός Υποδομών και Μεταφορών Χρήστος Σταϊκούρας παρουσίασε χρονοδιάγραμμα για την ανανέωση του στόλου των αστικών λεωφορείων σε Αθήνα και Θεσσαλονίκη. Σε αυτό προβλέπεται ότι από τις αρχές του 2024 θα αρχίσουν να κυκλοφορούν τα πρώτα 250 ηλεκτρικά λεωφορεία από μια συνολική νέα παραγγελία στην οποία θα προστεθούν ακόμα 1.050 ηλεκτρικά λεωφορεία και λεωφορεία φυσικού αερίου.
Τοπική Αυτοδιοίκηση: Η υπουργός Εσωτερικών Νίκη Κεραμέως και ο αναπληρωτής της Θεόδωρος Λιβάνιος έχουν έτοιμες ρυθμίσεις που στοχεύουν στον εξορθολογισμό της λειτουργίας άνω των 1.000 νομικών προσώπων της Τοπικής Αυτοδιοίκησης, όπως οι Σχολικές Επιτροπές κ.ά. Η μεγάλη καινοτομία είναι η καθιέρωση δημόσιων δεικτών ποιότητας έργου σε δήμους και περιφέρειες, με τρόπο ώστε να γίνονται δημόσια γνωστές οι επιδόσεις των τοπικών αρχόντων σε τομείς για τους οποίους είναι αρμόδιοι. Οπως οι καθαρισμοί των οικοπέδων πριν από κάθε αντιπυρική περίοδο, αλλά και των ρεμάτων πριν από τις βροχοπτώσεις. Με πρόβλεψη για λογοδοσία αλλά και χρηματοδότηση από τους κρατικούς πόρους ανάλογα με τη συμπεριφορά ενός εκάστου.
Νέες ταυτότητες: Ο υπουργός Προστασίας του Πολίτη Γιάννης Οικονόμου παρουσίασε στο Υπουργικό Συμβούλιο την τελική μορφή των νέων δελτίων ταυτότητας, τα οποία θα αρχίσουν να εκδίδονται από τις 25 Σεπτεμβρίου, με βάση προδιαγραφές που προβλέπονται σε σχετικό ευρωπαϊκό Κανονισμό. Στόχος είναι οι συναλλαγές των Ελλήνων να γίνουν πιο ασφαλείς, αφού οι νέες ταυτότητες δεν μπορούν να πλαστογραφηθούν και να χρησιμοποιηθούν εάν κλαπούν. Παράλληλα, θα διευκολύνουν τις μετακινήσεις, καθώς αποτελούν μέρος ενός ενιαίου ευρωπαϊκού συστήματος ταυτοποίησης το οποίο θα γίνει υποχρεωτικό. Οπως είπε ο πρωθυπουργός στο Υπουργικό Συμβούλιο και θα επαναλάβει με έμφαση από το βήμα της ΔΕΘ, στηλιτεύοντας «τα fake news που διακινούν κάποιοι επιτήδειοι», «τα νέα δελτία δεν θα έχουν ούτε τσιπάκια ούτε κάμερες και μικρόφωνα και διάφορα άλλα ευτράπελα τα οποία ακούγονται» και οδηγούν κάποιους συμπολίτες να σχηματίζουν ουρές στα αστυνομικά τμήματα για να εκδώσουν ταυτότητες παλαιού τύπου. «Τσάμπα μπαίνουν σε αυτή την ταλαιπωρία και επιβαρύνουν τα αστυνομικά τμήματα με μια πρόσθετη γραφειοκρατία», είναι η θέση της κυβέρνησης, στελέχη της οποίας υπενθυμίζουν ότι από τις 3 Αυγούστου 2026 θα ισχύουν πανευρωπαϊκά μόνο οι νέες ταυτότητες.
Οι εξαγγελίες
«Ξέρουμε ότι δεν θα λείψουν τα εμπόδια στον δρόμο μας, αλλά θα συνεχίσουμε τις μεταρρυθμιστικές μας πρωτοβουλίες, μένοντας συνεπείς στο προεκλογικό μας πρόγραμμα» είναι η άποψη την οποία, όπως λένε από το επιτελείο του, θέλει να εμφυσήσει ο Κυριάκος Μητσοτάκης σε όλο τον κύκλο των συνεργατών του στην κυβέρνηση. Τις προσεχείς ημέρες αναμένεται να οριστικοποιηθεί το καλάθι με τις οικονομικές εξαγγελίες που θα περιέχει η ομιλία του πρωθυπουργού το Σάββατο στη ΔΕΘ. Επιτελείς του Μεγάρου Μαξίμου, χωρίς να αποκλείουν εκπλήξεις, τηρούν χαμηλούς τόνους. Θυμίζουν, καταρχάς, ότι η κυβέρνηση έχει ήδη νομοθετήσει με το πρώτο νομοσχέδιο του υπουργείου Οικονομικών, που πέρασε από τη Βουλή τον Ιούλιο, το 50% του οικονομικού προγράμματός της.
Ενας επιπλέον σημαντικός λόγος, όμως, που δεν σπεύδουν να ανοίξουν τα χαρτιά τους οι συνεργάτες του κ. Μητσοτάκη είναι επειδή μία ημέρα πριν από την εναρκτήρια ομιλία στη ΔΕΘ, την Παρασκευή 8 Σεπτεμβρίου, αναμένεται να δοθεί στη δημοσιότητα η έκθεση για την πιστοληπτική ικανότητα της Ελλάδας από τον καναδικό οίκο αξιολόγησης DBRS, ο οποίος είναι ο πρώτος στη σειρά από τους τέσσερις μεγάλους διεθνείς οίκους που θα κρίνουν αν η χώρα μας θα αποκτήσει την πολυπόθητη επενδυτική βαθμίδα.
Στην κυβέρνηση θεωρούν ότι η Ελλάδα δικαιούται την αναβάθμιση, καθώς ήταν και παραμένει πρωταγωνίστρια στον δρόμο της ανάπτυξης, έχει τη μικρότερη εδώ και πολλά χρόνια ανεργία, ενώ, παρά τον επίμονο πληθωρισμό στα τρόφιμα, διαθέτει τον τέταρτο χαμηλότερο πληθωρισμό στην Ευρώπη. Σε κάθε περίπτωση, οι όποιες παροχές ανακοινωθούν το Σάββατο θα είναι, όπως λένε κυβερνητικοί αξιωματούχοι, λελογισμένες, καθώς το οικονομικό επιτελείο δεν θέλει να διαταράξει τις λεπτές δημοσιονομικές ισορροπίες στις οποίες κινείται η ελληνική οικονομία. Λίαν προσεχώς, άλλωστε, αναμένονται και οι αξιολογήσεις των υπόλοιπων οίκων αξιολόγησης και συγκεκριμένα: Moody’s στις 15 Σεπτεμβρίου, S&P στις 20 Οκτωβρίου και Fitch την 1η Δεκεμβρίου.