Και πώς να ξεχάσουν εκείνοι που έζησαν την προσφυγιά μέσα στον ίδιο τους το τόπο… Πώς να σβήσουν από την μνήμη τους, τα παιδιά εκείνης της εποχής, τις βίαιες αυτές και σκληρές στιγμές.
«Ημουν 5 χρονών όταν οι Τούρκοι μπήκαν στο χωριό μας και μας έδιωξαν από τα ίδια μας τα σπίτια. Αφήσαμε την Κυρά της Μόρφου μη ξέροντας τι θα μας ξημερώσει. Έκλαιγα και φοβόμουν πολύ. Δεν θα ξεχάσω ποτέ εκείνη την ημέρα» λέει σήμερα ο Γιώργος Κωνσταντίνου.
Ούτε και κάποιοι συνομήλικοι του στην Ελλάδα, θα το ξεχάσουν όμως. Ήταν παιδιά αξιωματικών του Πολεμικού Ναυτικού που εκείνη την καλοκαιρινή ημέρα έπαιζαν κρυφτό, στις εγκαταστάσεις των ενόπλων δυνάμεων, όπου έκαναν διακοπές, όταν ξαφνικά άρχισαν να «ουρλιάζουν» οι σειρήνες και είδαν τον πατέρα τους να φοράει την στολή και να φεύγει…
Πόλεμος… Αυτή ήταν η λέξη που ακόμα θυμούνται να ηχεί στα αυτιά τους….
Πώς να ξεχάσουν; Δεν ξεχνούν ακόμα και σήμερα που είναι μεσήλικοι. Και πως να ξεχάσουν όταν ο σημερινός «Αττίλας» απειλεί και πάλι την Κύπρο…
Τι άλλαξε από τότε; Οι μνήμες νωπές…
Το άνοιγμα των Βαρωσίων, οι καθημερινές τουρκικές παραβιάσεις, οι ευθείες απειλές από τον Ερντογάν και τους Τούρκους αξιωματούχους, η «μάχη» για τις γεωτρήσεις φυσικού αερίου στην Κύπρο, δείχνουν πως οι γείτονες μας δεν πρόκειται να αφήσουν αυτό το νησί να βρει την «ηρεμία» του.
Εκδηλώσεις μνήμης
Η Κύπρος ανακαλεί στη μνήμη της, το μαύρο εκείνο καλοκαίρι και θρηνεί για τις οδυνηρές συνέπειες που επέφερε ο Αττίλας. Θα τελεστούν μνημόσυνα και θα πραγματοποιηθούν εκδηλώσεις για τις μαύρες επετείους του Πραξικοπήματος και της Τουρκικής εισβολής.
Στο πρόγραμμα περιλαμβάνονται σημαντικές συσκέψεις, καθώς και συνάντηση με τον Αρχηγό ΓΕΕΘΑ Στρατηγό Κωνσταντίνο Φλώρο, ο οποίος θα βρεθεί στη Λευκωσία.
Ο Υπουργός Οικονομικών Κωνσταντίνος Πετρίδης θα αντικαταστήσει τον Νίκο Αναστασιάδη στα μνημόσυνα των πεσόντων και τις εκδηλώσεις καταδίκης της τουρκικής εισβολής. Μετά τη διάγνωση του με κορονοϊό, ο Πρόεδρος βρίσκεται υπό περιορισμό και η Κυβέρνηση θα εκπροσωπηθεί από Υπουργό της στις αυριανές εκδηλώσεις.
Με βάση το Πρωτόκολλο, πρώτος στη σειρά είναι ο Υπουργός Εξωτερικών Ιωάννης Κασουλίδης, ο οποίος βρίσκεται στο εξωτερικό.
Επόμενος στη σειρά είναι ο Υπουργός Άμυνας Χαράλαμπος Πετρίδης, ο οποίος είναι και αυτός με κορονοϊό, ενώ ο Υπουργός Εσωτερικών Νίκος Νουρής βρίσκεται εκτός Κύπρου.
Όπως αναφέρει ανακοίνωση του γραφείου Τύπου, μεταξύ άλλων, «Την Τρίτη, 19 Ιουλίου, στις 7.30μμ, θα γίνει εκδήλωση με την ευκαιρία των μαύρων επετείων στο Πανόραμα Αγνοουμένων, στον Κόρνο. Την Τετάρτη, 20 Ιουλίου, ανήμερα της Τουρκικής εισβολής στην Κύπρο, επιμνημόσυνη δέηση υπέρ των πεσόντων αξιωματικών και οπλιτών κατά τη διάρκεια της τουρκικής εισβολής, στο στρατιωτικό κοιμητήριο Μακεδονίτισσας.
Ακολούθως στις 10 π.μ, μνημόσυνο για τους πεσόντες κατά την Τουρκική εισβολή που θα τελεστεί στον Καθεδρικό Ναό Αποστόλου Βαρνάβα, στη Λευκωσία. Θα αναπεμφθεί δέηση υπέρ της απελευθέρωσης της Κύπρου και της επιστροφής των προσφύγων και της ανεύρεσης των αγνοουμένων. Στις 8.30 μμ, στο Προεδρικό Μέγαρο, θα πραγματοποιηθεί εκδήλωση μνήμης για τις μαύρες επετείους του πραξικοπήματος και της τουρκικής εισβολής.
Την Πέμπτη, 21 Ιουλίου, στις 10.30 πμ, θα πραγματοποιηθεί συνεδρίαση του Υπουργικού Συμβουλίου.
Μαρτυρίες Κυπρίων
Η τουρκική απόβαση στο Πέντε Μίλι σήμανε την αρχή της τραγωδίας.
Η «Σημερινή Online» συνάντησε τρεις άνδρες που πολέμησαν στις προδομένες κυπριακές Θερμοπύλες του 1974.
Ο Ανδρέας Κωνσταντίνου, 18 ετών τότε, στρατιώτης του 286 Μηχανοκίνητου Τάγματος Πεζικού, τη 15η Ιουλίου διατάχθηκε από τον Ελλαδίτη διοικητή του να κινηθεί κατά των Τούρκων. Ενώ τα τρία άρματα κατευθύνονταν αρχικά προς το παλαιό αεροδρόμιο, η διαταγή άλλαξε και υποχρεώθηκαν να κατευθυνθούν προς το ΓΕΕΦ. Τότε είχαν αντιληφθεί πλέον ότι γινόταν πραξικόπημα κατά του Μακαρίου.
Την 20ή Ιουλίου, με κατεύθυνση την Κερύνεια και το Πέντε Μίλι, δέχθηκαν τις σφοδρές επιθέσεις των Τούρκων εισβολέων, που είχαν ως αποτέλεσμα αρκετούς νεκρούς, ενώ ο ίδιος τραυματίστηκε πολύ σοβαρά από τα πυρά. Χαρακτηριστικά περιγράφει: «Δεν θυμόμουν τίποτε, απλά ξύπνησα μια βδομάδα μετά στο νοσοκομείο».
Ο Ανδρέας Αγαθοκλέους, νυμφευμένος τότε και πατέρας δύο παιδιών 4 ετών και 2 μηνών, ξημερώματα της 20ής Ιουλίου άφησε στον Γερόλακκο τη σύζυγο και τα παιδιά του, σπεύδοντας να καταταγεί στη μονάδα του και διατρέχοντας κίνδυνο αφού την ώρα εκείνη βομβάρδιζαν οι Τούρκοι το στρατόπεδο της ΕΛΔΥΚ και λίγη ώρα αργότερα το ψυχιατρείο Αθαλάσσας.
Η 32 Μοίρα Καταδρομών στον Άγιο Χρυσόστομο είχε εντολή να κατευθυνθεί στην περιοχή Άσπρη Μούττη στον Πενταδάκτυλο. Ωστόσο, όταν οι καταδρομείς μετέβησαν στο στρατόπεδο, διαπίστωσαν ότι δεν τους άνοιγαν τις αποθήκες να πάρουν οπλισμό. Η προδοσία ήταν πλέον γεγονός…
Η ιστορία του Θεόδωρου Γιάγκου διέπεται από την τραγικότητα των στιγμών. 21 ετών τότε και αρραβωνιασμένος, ετοιμαζόταν για την τέλεση του γάμου του στις 21 Ιουλίου. Ωστόσο, το πραξικόπημα και η εισβολή άλλαξαν τα σχέδιά του, αφού το ξημέρωμα της 20ής Ιουλίου αποχαιρέτησε την αρραβωνιαστικιά και τη μάνα του, και με ωτοστόπ έφτασε στο στρατόπεδο του στην Κοκκινοτριμιθιά. Εκεί τους έδωσαν ένα όπλο και πέντε σφαίρες, στέλνοντάς τους ουσιαστικά στη σφαγή.
Ο ίδιος τραυματίστηκε από πυρά Τούρκου στρατιώτη και μεταφέρθηκε στο νοσοκομείο, ενώ αρχικά οι δικοί του αγνοούσαν την τύχη του. Τον Οκτώβριο πραγματοποιήθηκε ο γάμος του σε στενό κύκλο και σε κλίμα πένθους αντί χαράς, αφού η οικογένεια μετρούσε τρεις αγνοούμενους. Οι δύο βρέθηκαν χρόνια μετά με εξέταση του DNA, ενώ η τύχη του τρίτου αγνοείται μέχρι και σήμερα.
Όπως αναφέρει ο ίδιος, η αναγνώριση της προσφοράς του στον πόλεμο καθυστέρησε 18 χρόνια, διότι αρχικά χρειαζόταν πιστοποίηση από τον τότε Κοινοτάρχη, ο οποίος του την αρνήθηκε με τη δικαιολογία ότι δεν ήταν «δικός τους».
Οι μνήμες τους παραμένουν νωπές… Ενώ έτρεξαν να πολεμήσουν για τον τόπο τους και ήταν έτοιμοι ακόμα και να θυσιάσουν τη ζωή τους, ήρθαν αντιμέτωποι με την αποδιοργάνωση που επικρατούσε στο στράτευμα.