Σε απεργία εν μέσω θέρους καλεί την Παρασκευή 1 Αυγούστου το Σωματείο Εργαζομένων της Εταιρείας Wolt, ύστερα από απόφαση της εταιρείας να προβεί σε περαιτέρω μείωση της ελάχιστης αμοιβής που λαμβάνουν οι οδηγοί της.
Παρότι η προκήρυξη της απεργίας αφορά το σύνολο των εργαζομένων της εταιρείας, ασχέτως του πόστου στο οποίο εργάζονται, τα περισσότερα αιτήματα προσανατολίζονται στην πολιτική της εταιρείας απέναντι στους συνεργαζόμενους διανομείς. Αν και θρυαλλίδα αποτέλεσε η πρόσφατη μείωση της ελάχιστης αμοιβής προς τους διανομείς από τα 2 ευρώ στα 1,10, τα αιτήματα των εργαζομένων της Wolt δεν περιορίζονται στην ανάκληση της τροποποίησης αυτής.
«Ήδη δουλεύουμε με εξαντλητικούς ρυθμούς, με τον κίνδυνο ατυχήματος να καραδοκεί, για ένα μεροκάματο που δεν καλύπτει ούτε τις βασικές μας ανάγκες και αντί να μας αυξήσουν τους μισθούς, μας κάνουν “ευγενικές” συστάσεις και μας δίνουν συμβουλές για το πώς θα εξυπηρετούμε, πώς θα είμαστε πιο πρόσχαροι όσο είμαστε πάνω από 8 ώρες στον καύσωνα πάνω στο μηχανάκι για να προσφέρουμε τις καλύτερες υπηρεσίες και στο τέλος τέλος πώς θα κάνουμε την δουλειά μας!» αναφέρει το κάλεσμα του Σωματείου στην απεργία.
Οι «συστάσεις» της ανακοίνωσης, αναφέρονται σε μηνύματα που έχει λάβει πλήθος των εργαζομένων το τελευταίο διάστημα, με το οποίο επικρίνονται οι αποδόσεις των διανομέων στη βάση των κριτικών. Παρότι το αρχικό μήνυμα τόνιζε ότι οι τρόποι βελτίωσης των επιδόσεων είναι απλά «συμβουλές» και ότι σαν διανομέας «είσαι πάντα ελεύθερος να κάνεις διανομές όποτε θέλεις, αν θέλεις και με όποιον τρόπο θέλεις», σε αρκετούς εξ αυτών ακολούθησε λίγο πιο μετά ένα μήνυμα με το οποίο η Wolt τους ενημέρωνε για τη λήξη της συνεργασίας – ουσιαστικά την απόλυσή τους.
Το πρώτο μήνυμα που έλαβαν οι διανομείς.
Το μήνυμα της λύσης της συνεργασίας.
Μάλιστα, παρά τη διαβεβαίωση της ελευθερίας στο αρχικό μήνυμα προς τους συνεργαζόμενους διανομείς, το διάδοχο μήνυμα που έλυε τη συνεργασία επικαλούνταν το άρθρο 9 της σύμβασης με την Wolt, το οποίο επιτρέπει την καταγγελία της σύμβασης στη βάση έξι συνολικά λόγων, ένας εκ των οποίων είναι οι αρνητικές κριτικές.
Κάποιοι από τους διανομείς που απευθύνθηκαν στην εταιρεία αιτούμενοι να μάθουν τον λόγο απόλυσής τους, ισχυρίζονται ότι έλαβαν προφορική απάντηση από τους εκπροσώπους της Wolt ότι κάτι τέτοιο δεν είναι εφικτό λόγω… προσωπικών δεδομένων.
Εικονικές εργολαβίες και φυσικά δικαστήρια
Όντας σε διαδικασία αναζήτησης εργασίας πριν από περίπου μία διετία στον Βόλο, ο Χ. (τα στοιχεία του είναι στη διάθεση του in), πληροφορήθηκε ότι η Wolt αναζητούσε διανομείς -δουλειά την οποία είχε ξανακάνει στο παρελθόν- και ότι μάλιστα υπήρχε υπεργολαβική εταιρεία, μία μονοπρόσωπη ΙΚΕ, η οποία έδινε τη δυνατότητα πλήρους πρόσληψης.
Στην επικοινωνία που είχε με τον υπεύθυνο πριν την πρόσληψή του, του προτάθηκαν κανονικά 40 ώρες δουλειάς εβδομαδιαίως, με το επιπρόσθετο θέλγητρο ότι θα μπορούσε να επιλέγει ο ίδιος πως θα τις διανείμει στο ωράριό του. Ωστόσο, το βασικότερο κίνητρο για να αποδεχθεί την πρόταση ήταν η υπόσχεση της πλήρους ασφάλισης και των δώρων, καθώς όπως λέει και ο ίδιος, «στο επάγγελμα του διανομέα το ‘όλα νόμιμα’ αποτελεί πολυτέλεια».
Πολύ σύντομα μετά την πρόσληψή του, ωστόσο, τα πράγματα άρχισαν να αλλάζουν. Σιγά-σιγά ξεκίνησε να δουλεύει υπερωρίες, οι οποίες πολύ σύντομα έγιναν κανονική υπερεργασία, καλύπτοντας Κυριακές, γιορτές και αργίες, οι οποίες παρέμεναν αδήλωτες και άρα εκείνη τη στιγμή, ο διανομέας δούλευε ανασφάλιστος – πράγμα που σήμαινε μεταξύ άλλων ότι αν συνέβαινε κάτι, αυτό δεν θα μπορούσε να θεωρηθεί εργατικό ατύχημα. Για αυτή την υπερεργασία, δε, ο υπεργολάβος παρακρατούσε στη βάση της συμφωνίας το 30% των αμοιβών από τις παραγγελίες, αφήνοντας τους διανομείς με ένα ίχνος των απολαβών που θα είχαν αν τις πληρώνονταν κανονικά όπως προβλέπει ο νόμος ως υπερωρίες.
Παρότι δεν υπάρχουν επαρκείς καταγραφές, πηγές των συνδικαλιστικών οργάνων των διανομέων εκτιμούν ότι οι στόλοι τους οποίους διαχειρίζονται τέτοιοι υπεργολάβοι καλύπτουν το 30-40% των συνεργαζόμενων διανομέων με την Wolt, συχνά με τη διαμεσολάβηση μεγάλων εταιρειών logistics.
Ο συγκεκριμένος υπεργολάβος ήταν ο πρώτος που διαχειρίστηκε τέτοιο στόλο στην πόλη του Βόλου και πολύ πιθανό να είναι ο τελευταίος. Η άρνησή του να καταβάλει το προβλεπόμενο δώρο το Πάσχα του 2024, οδήγησε τους εργαζόμενους στην Επιθεώρηση Εργασίας και από εκεί στα δικαστήρια της Μαγνησίας. Το δικαστήριο με τη σειρά του απεφάνθη ότι η απασχόληση στον συγκεκριμένο εργολάβο ήταν εικονική, ότι ο υπεργολάβος λειτουργούσε παράνομα σαν εταιρεία στελέχωσης και ότι οι διανομείς αποτελούσαν στην πραγματικότητα εργαζόμενους της Wolt.
Διανομείς της εταιρείας εκτιμούν ότι το προηγούμενο αυτής της απόφασης θέτει τις βάσεις για αντίστοιχες υποθέσεις, ενώ στα αιτήματα της απεργίας συγκαταλέγεται και η πρόσληψη των εργαζομένων οδηγών απευθείας στην Wolt και όχι μέσω εργολάβων. Ωστόσο, εκτιμάται ότι υπάρχει δυσκολία στην προσφυγή στα δικαστήρια ή σε όργανα όπως η Επιθεώρηση, καθώς πολλοί από τους διανομείς είναι μετανάστες – χαρακτηριστικό είναι ότι η αφίσα που καλεί στην απεργία έχει βγει στα Ελληνικά, τα Αραβικά και τα Ουρντού.
Οι αφίσες που καλούν στην απεργία
Όπως το θέτει ο Χ. που σήμερα πλέον, μετά το δικαστήριο, είναι freelancer συνεργάτης της Wolt, «σε περίπτωση ατυχήματος είσαι μόνο εσύ και ο Θεός», ενώ χαρακτηρίζει «μεσαίωνα» το μοντέλο της απασχόλησης μέσω υπεργολάβων. «Αυτοί οι άνθρωποι είναι σαν αυτοφωράκηδες», λέει στο in. «Με την εταιρεία απέναντί σου είναι πιο συγκεκριμένα τα πράγματα».
Τι απαντάει η Wolt
Απαντώντας στα ερωτήματα του in, η Wolt σχολιάζει ότι οι διανομείς είναι στη συντριπτική πλειοψηφία αυτοαπασχολούμενοι με συμβάσεις ανεξάρτητης παροχής υπηρεσιών, πράγμα που σημαίνει ότι είναι ελεύθεροι να επιλέγουν περιοχές, ωράρια ή ακόμα και ανταγωνιστικούς εργοδότες. Ωστόσο, όπως τονίζουν οι εκπρόσωποι της εταιρείας, «σε περιπτώσεις όπου προκύπτουν παραβάσεις των όρων της συνεργασίας, η εταιρεία, όπως κάνει πάντοτε, επιλέγει πρώτα να ακολουθήσει ήπια και καλοπροαίρετη προσέγγιση. Ενημερώνει τον συνεργάτη με καλή πίστη, προκειμένου να διασφαλιστεί η ομαλή συνέχιση της συνεργασίας στο πλαίσιο των συμφωνημένων όρων. Μόνο σε εξαιρετικά λίγες περιπτώσεις, και όταν δεν υπάρχει καμία ανταπόκριση, η συνεργασία τερματίζεται.»
Διαψεύδουν επίσης ότι οι απολαβές των διανομέων βαίνουν μειούμενες. «Σε σχέση με τον αντίστοιχο μήνα του 2024, τα έσοδα ανα ώρα απασχόλησης (earnings per engaged hour) των διανομέων τον μήνα Ιούλιο παρουσιάζουν μια ανεπαίσθητη αύξηση (0.3%) στην Αθήνα, στην οποία φυσικά πραγματοποιείται και η πλειοψηφία των διανομών μας, ενώ παράλληλα παρατηρείται μια χαμηλά μονοψήφια μείωση (μικρότερη του 4.5%) στην υπόλοιπη Ελλάδα. Να σημειώσουμε ξανά πως μόλις τον Μάιο του 2025 υπεγράφη με το Σωματείο Αυτοαπασχολούμενων Διανομέων Θεσσαλονίκης (ΣΑΔΘ), η πρώτη και ιστορικής σημασίας συλλογική συμφωνία μεταξύ μιας πλατφόρμας διανομής και σωματείου αυτοαπασχολούμενων στην Ελλάδα — και μία από τις ελάχιστες διεθνώς. Σε αυτήν, μεταξύ άλλων, περιλαμβάνεται προστασία ως προς την εγγυημένη ελάχιστη αμοιβή για τον εκτιμώμενο ενεργό χρόνο εργασίας των διανομέων.»
Τέλος, ως προς τη δικαστική απόφαση στον Βόλο, η Wolt σημειώνει ότι η απόφαση έχει νομικά σφάλματα, ότι η εταιρεία συμμορφώνεται πλήρως με τη φορολογική και εργασιακή νομοθεσία, ότι τεκμαίρεται πλήρως πως η απασχόληση των διανομέων δεν αποτελεί εξαρτημένη εργασία και ότι περιμένει τη δικαίωση στην Έφεση που έχει ασκηθεί.
«Εντός του συγκεκριμένου νομικού πλαισίου η Wolt συνεργάζεται με τις υπεργολαβικές εταιρείες παροχής υπηρεσιών διανομής (διαχειριστές στόλου) που αναφέρετε, οι οποίες αναλαμβάνουν περίπου το 15% του συνολικού έργου διανομών της εταιρείας και στο σύνολο τους είναι περιορισμένες (17), ενώ λειτουργούν κατά κανόνα σε περιπτώσεις που δεν μπορούν να καλυφθούν οι ανάγκες κάλυψης των διανομών από αυτοαπασχολούμενους συνεργάτες διανομείς. Την υποχρέωση των διαχειριστών στόλου να τηρούν το νόμο και τις συμβατικές τους υποχρεώσεις έναντι του προσωπικού τους αναγνωρίζουν και οι μεταξύ μας συμβάσεις και εγγυάται και η συλλογική συμφωνία που υπογράψαμε πρόσφατα με το Σωματείο Αυτοαπασχολούμενων Διανομέων Θεσσαλονίκης, η οποία τέθηκε σε ισχύ από την 1η Ιουλίου 2025.»
Η απεργιακή συγκέντρωση των εργαζομένων της Wolt έχει προγραμματιστεί στις 12:00 το μεσημέρι την Παρασκευή 1 Αυγούστου, έξω από τα KFC στη συμβολή των οδών Κηφισίας και Αλεξάνδρας.
in.gr
