Μετά από περισσότερα από 15 χρόνια, το ΠΑΣΟΚ, επιστρέφει στην θέση της αξιωματικής αντιπολίτευσης. Η εξέλιξη των πραγμάτων ήρθε με τρόπο ανορθόδοξο -αλλά σίγουρα θεσμικό- και φυσικά πρωτόγνωρο για τα δεδομένα του μεταπολιτευτικού σκηνικού της χώρας.
Για πρώτη φορά λοιπόν, το κόμμα που εξελέγη δεύτερο στην κάλπη (εν προκειμένω ο ΣΥΡΙΖΑ) εξέπεσε από την θέση της αξιωματικής αντιπολίτευσης και το τρίτο κόμμα, το ΠΑΣΟΚ, καταλαμβάνει τη θέση του. Οι συνεχείς παραιτήσεις βουλευτών του ΣΥΡΙΖΑ σε συνέχεια των διασπάσεων του τελευταίου χρόνου, μείωσαν τον αριθμό των εδρών σε 29 και κατά συνέπεια το ΠΑΣΟΚ με 31 έδρες αναλαμβάνει πλέον τον ρόλο της αξιωματικής αντιπολίτευσης.
Το σκηνικό που διαμορφώνεται ωστόσο στη Βουλή, παραμένει χαοτικό αφού στην πληθώρα των κομμάτων που πέτυχαν την είσοδό τους, προστέθηκαν κοινοβουλευτικές ομάδες που προέκυψαν από διάσπαση αλλά και οι ανεξάρτητοι βουλευτές. Συγκεκριμένα, η Νέα Δημοκρατία παραμένει με ισχυρή κοινοβουλευτική πλειοψηφία 155 εδρών, ακολουθεί πλέον το ΠΑΣΟΚ με 31, ο ΣΥΡΙΖΑ με 29, το ΚΚΕ με 21, η Ελληνική Λύση με 11, όσους έχει και η Νέα Αριστερά, η Νίκη με 10, η Πλεύση Ελευθερίας με 6 και οι Σπαρτιάτες με 5.
Σε αυτή την εικόνα προστίθενται και 21 ανεξάρτητοι βουλευτές με ορισμένους από αυτούς να προσπαθούν να συγκροτήσουν κοινοβουλευτικές ομάδες προκειμένου να αξιοποιήσουν συγκεκριμένα προνόμια στο κοινοβουλευτικό έργο.
Το ΠΑΣΟΚ και τα νέα προνόμια
Κατά τον Κανονισμό της Βουλής ο όρος «αρχηγός αξιωματικής αντιπολίτευσης» χρησιμοποιείται για τον «πρόεδρο της μεγαλύτερης σε δύναμη Koινoβoυλευτικής Oμάδας πoυ δεν μετέχει στην Kυβέρνηση». Ο τίτλος εμπεριέχει ισχυρούς πολιτικούς συμβολισμούς οι οποίοι απορρέουν κυρίως από τα εκλογικά ποσοστά. Έως σήμερα αξιωματική αντιπολίτευση ήταν το κόμμα που έβγαινε δεύτερο στις εθνικές εκλογές, αποτελούσε τον ισχυρότερο αντίπαλο της εκάστοτε κυβέρνησης και συνήθως συγκέντρωνε αυξημένες πιθανότητες να κυβερνήσει.
Πλέον, ο πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ θα στεγάζεται στο πολυτελές γραφείο «69» που βρίσκεται σταθερά στο ισόγειο του Μεγάρου της Βουλής και στην απέναντι γωνία από την πρωθυπουργική πτέρυγα. Από αυτό το σημείο οργάνωναν τις αντιπολιτευτικές τους επιθέσεις οι Γιώργος Παπανδρέου, που ήταν και ο τελευταίος πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ που χρησιμοποίησε το γραφείο ως αρχηγός της αξιωματικής αντιπολίτευσης, την περίοδο 2004-2009, Αντώνης Σαμαράς, Αλέξης Τσίπρας και Κυριάκος Μητσοτάκης.
Επίσης, ο αρχηγός της αξιωματικής αντιπολίτευσης δικαιούται να διορίζει συνολικά 10 έμπιστους, μετακλητούς υπαλλήλους, τουλάχιστον 1 παραπάνω σε σχέση με τους προέδρους των μικρότερων κοινοβουλευτικών κομμάτων και 3 κοινοβουλευτικούς εκπροσώπους έναντι 2 που έχουν οι υπόλοιποι.
Σε πολιτικό επίπεδο ο κ. Ανδρουλάκης, ως επικεφαλής της αντιπολίτευσης θα λαμβάνει το λόγο αμέσως μετά την ομιλία του πρωθυπουργού και θα δικαιούται μεγαλύτερο χρόνο σε σχέση με τους αρχηγούς των μικρότερων κομμάτων.
Επιπρόσθετα, το ΠΑΣΟΚ αποκτά ενισχυμένη παρουσία σε κρίσιμες κοινοβουλευτικές επιτροπές. Ειδικότερα, θα αποκτήσει την θέση αντιπροέδρου στην Επιτροπή Θεσμών και Διαφάνειας η οποία κατά παράδοση αποτελεί πεδίο στενού ελέγχου των κυβερνητικών πεπραγμένων. Παράλληλα, αναμένεται να αποκτήσει μια επιπλέον θέση – και να τις αυξήσεις σε 3 – στο κορυφαίο κοινοβουλευτικό όργανο που είναι η Διάσκεψη των Προέδρων.
Πλέον ΝΔ και ΠΑΣΟΚ θα έχουν την δυνατότητα συμπλήρωσης της αυξημένης πλειοψηφίας των 3/5 για τον διορισμό προέδρων ανεξάρτητων αρχών. Τέλος, βουλευτής του ΠΑΣΟΚ θα αντικαταστήσει τον συνάδελφο του από τον ΣΥΡΙΖΑ που είχε οριστεί μέλος της Επιτροπής «Πόθεν Εσχες». Στην συγκεκριμένη επιτροπή η αντιπολίτευση εκπροσωπείται μόνο από την αξιωματική αντιπολίτευση.
Το μήνυμα της ηγεσίας προς τα στελέχη και τους βουλευτές είναι «χαμηλοί τόνοι, όχι πανηγυρισμοί και προσήλωση στον κεντρικό στόχο για να γίνει πράξη η πολιτική αλλαγή». Το δε σήμα προς τους ψηφοφόρους αναδεικνύει και τη δέσμευση προς τους ψηφοφόρους που περιγράφει ο νέος εκπρόσωπος Τύπου, Κώστας Τσουκαλάς: «Θα συνεχίσουμε στον ίδιο δρόμο της υπευθυνότητας και της συνέπειας, ώστε να ανταπεξέλθουμε και στα νέα αυξημένα κοινοβουλευτικά μας καθήκοντα».
Η «αλλαγή πίστας» ξεκίνησε αρχικά στο «σκηνικό» των δημοσκοπήσεων και συνεχίστηκε στα κοινοβουλευτικά έδρανα, μετά από τις τελευταίες ανεξαρτητοποιήσεις έξι βουλευτών από τον ΣΥΡΙΖΑ.
Ο Νίκος Ανδρουλάκης διαμηνύει ότι το στοίχημα δεν έχει να κάνει με την «αριθμητική υπεροχή» στη Βουλή, επιχειρώντας έτσι «να κρατήσει χαμηλά την μπάλα» και να οργανώσει τις επόμενες κινήσεις εν’ όψει και της πρώτης μονομαχίας που θα δώσει ως αρχηγός της αξιωματικής αντιπολίτευσης πλέον με τον πρωθυπουργό Κυριάκο Μητσοτάκη στη Βουλή για τον προϋπολογισμό. Όπως όλα δείχνουν θα προηγηθεί – στις αρχές Δεκεμβρίου- η πρώτη συνάντηση του κ. Ανδρουλάκη με τον πρωθυπουργό στο Μέγαρο Μαξίμου, όπου η Χαριλάου Τρικούπη υποστηρίζει θα γίνει αναλυτική συζήτηση στη βάση συγκεκριμένης ατζέντας.
Τρίτος στη Βουλή μετά τη διπλή έξοδο από Τζάκρη και Πούλου
Υπενθυμίζεται πως την πόρτα της εξόδου από τον ΣΥΡΙΖΑ Προοδευτική Συμμαχία άνοιξαν χθες οι βουλεύτριες Θεοδώρα Τζάκρη και Γιώτα Πούλου, στερώντας του το κοινοβουλευτικό στάτους και μαζί τα προνόμια της αξιωματικής αντιπολίτευσης στη Βουλή, για πρώτη φορά εδώ και μια δεκαετία.
Την επομένη του ντιμπέιτ των τεσσάρων υποψήφιων προέδρων του ΣΥΡΙΖΑ, που παρακολούθησαν πάνω από 638.000 θεατές κάποιες στιγμές, οι δύο βουλευτές απέστειλαν επιστολή ανεξαρτητοποίησης στον πρόεδρο της Βουλής, Κώστα Τασούλα, επωμιζόμενες από κοινού το πολιτικό βάρος της επιλογής τους, η οποία δεν έχει προηγούμενο στα μεταπολιτευτικά χρονικά.
Ήδη, οι «87+» κάλεσαν τις δύο βουλευτές να επιστρέψουν τις έδρες τους, ζητώντας ταυτόχρονα από τα υπόλοιπα κόμματα να τις αποκλείσουν από τυχόν συνεργασία τους στο μέλλον. Πρωτίστως, όμως, οι «87+» κατήγγειλαν τον Στέφανο Κασσελάκη πως «ανέλαβε να ικανοποιήσει τα συμφέροντα της διαπλοκής και της δεξιάς, αφού σχεδίασε οργάνωσε και εκτέλεσε την αλλοίωση της άλλη λαϊκής ετυμηγορίας», όπως τόνισαν.
Συνολικά από την Κουμουνδούρου έχουν αποχωρήσει 18 βουλευτές, με τους πρώτους 11 (Ε. Αχτσιόγλου, Δ. Τζανακόπουλος, Ν. Ηλιόπουλος, Σ. Αναγνωστοπούλου, Θ. Φωτίου, Ε. Τσακαλώτος, Π. Πέρκα, Μ. Τζούφη, Α. Χαρίτσης, Χ. Ζεϊμπέκ, Ο. Φερχάτ) να δημιουργούν την δική τους ΚΟ με τίτλο “Νέα Αριστερά” τους υπόλοιπους 6 (Ρ. Χρηστίδου, Θ. Τζάκρη, Α. Αυλωνίτης, Π. Παππάς, Γ. Πούλου, Κ. Μάλαμα) να κατευθύνονται προς το νέο κόμμα Κασσελάκη και την Αθηνά Λινού να παραμένει πολιτικά “ανέστια”. Ωστόσο, για να δημιουργηθεί νέα κοινοβουλευτική ομάδα και να αποκτήσει εκπροσώπηση το κόμμα Κασσελάκη στην Βουλή απαιτούνται τουλάχιστον 10 βουλευτές.
Στην ομοβροντία «συντροφικών» πυρών κατά των Θεοδώρας Τζάκρη και Παναγιώτας Πούλου εντάσσονται πρώτα από όλα αυτά της Κουμουνδούρου, η οποία έσπευσε να σχολιάσει πως «η στέρηση αυτού του ρόλου από τον ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ, είναι μια καθαρή θεσμική εκτροπή».
Από πλευράς της, η Γραμματέας του κόμματος, Ράνια Σβίγκου σχολίασε πως «τα σχέδια της διαπλοκής και του αντιΣΥΡΙΖΑ μετώπου θα πέσουν ξανά στο κενό. Ο αριστερός, προοδευτικός κόσμος θα απαντήσει ηχηρά σε όσους παραβίασαν τη βούλησή του. Με τη μαζική παρουσία του στις κάλπες της Κυριακής και στην πρώτη γραμμή για έναν ισχυρό, ανασυγκροτημένο ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ», απευθύνοντας εκ νέου κάλεσμα συμμετοχής στην εκλογική διαδικασία.
«Η ανεξαρτητοποίηση της Θεοδώρας Τζάκρη και της Γιώτας Πούλου από την Κοινοβουλευτική Ομάδα του ΣΥΡΙΖΑ αποτελεί πράξη σύγχρονης πολιτικής αποστασίας, πλήττοντας ευθέως την Αριστερά και την τη δημοκρατική λειτουργία και την Λαϊκή Ετυμηγορία ακυρώνοντας τη Βούλησης των Πολιτών. Η ιστορία θα τους κρίνει και θα τους κατατάξει δίπλα στους αποστάτες του 1965 και τον Συμπιλίδη» παρατήρησε σε παρέμβασή του στα κοινωνικά δίκτυα ο Γιάννης Μπουλέκος, μέλος των «87» και της Κεντρικής Επιτροπής του ΣΥΡΙΖΑ ΠΣ, συμπληρώνοντας ότι «την απάντηση στην εκτροπή θα την δώσει ο ίδιος ο λαός του ΣΥΡΙΖΑ- ΠΣ με την μαζική του συμμετοχή την Κυριακή στην εκλογική διαδικασία για την ανάδειξη του νέου προέδρου!».
Αιχμηρός εμφανίστηκε και ο Κώστας Ζαχαριάδης αντιδρώντας ακαριαία, αφού ανέφερε πως «είναι η πρώτη φορά στην ιστορία της χώρας που αλλάζει χωρίς εκλογές το κόμμα που εκλέγεται αξιωματική αντιπολίτευση. Είναι ο ορισμός του βιασμού της ψήφου και της λαϊκής ετυμηγορίας». «Η προσπάθεια της διαπλοκής και της Δεξιάς να διαλύσουν μέσω του Στέφανου Κασσελάκη και των ακoλούθων του, το κόμμα που τους εξέλεξε και τους ανέδειξε είναι άθλια και ντροπιαστική για την Δημοκτρατία, τον Κοινοβουλευτισμό, την Αριστερά» σημείωσε ο κ. Ζαχαριάδης, για να προσθέσει ότι «ο ΣΥΡΙΖΑ είναι εδώ, η απάντηση θα έρθει την Κυριακή από την μεγάλη συμμετοχή στις κάλπες για την ανάδειξη της νέας ηγεσίας μας. Απο Δευτέρα θα στήσουμε ξανά το σπίτι μας, θα ανασυγκροτήσουμε το κόμμα μας και το χώρο μας».
Επιχειρώντας προβολή στο μέλλον, η θέση της αξιωματικής αντιπολίτευσης του ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ χάθηκε μόνο «στα χαρτιά» αντέτεινε η Αντιπρόεδρος της Βουλής, Όλγα Γεροβασίλη, περιγράφοντας πως «τους σημερινούς επίδοξους «αποστάτες», η ιστορία, απλά θα τους ξεχάσει γρήγορα. Γιατί ο λαός αποφασίζει. Ο λαός έβαλε τον ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ στη Βουλή. Ο λαός ανέδειξε τον ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ τόσο ως Κυβέρνηση όσο και ως Αξιωματική Αντιπολίτευση».
Η ανθρωπογεωγραφία των 21 ανεξάρτητων βουλευτών
Αναλυτικά, η δεξαμενή των 21 ανεξάρτητων βουλευτών αποτελείται από τους:
Οι προερχόμενοι από τον ΣΥΡΙΖΑ (7):
Αθηνά Λινού
Ραλλία Χρηστίδου
Αλέξανδρος Αυλωνίτης
Πέτρος Παππάς
Κυριακή Μάλαμα
Θεοδώρα Τζάκρη
Γιώτα Πούλου
Από τους Σπαρτιάτες (7):
Χάρης Κατσιβαρδάς
Γιάννης Δημητροκάλλης
Διονύσης Βαλτογιάννης
Γιώργος Ασπιώτης
Μιχάλης Γαυγιωτάκης
Κωνσταντίνος Φλώρος
Από την ΝΔ (3)
Μάριος Σαλμάς
Λευτέρης Αυγενάκης (ο οποίος ωστόσο συμπεριφέρεται ως βουλευτής ΝΔ στηρίζοντας το έργο της κυβέρνησης)
Αντώνης Σαμαράς
Από την Πλεύση Ελευθερίας (2)
Μιχάλης Χουρδάκης
Αρετή Παπαϊωάννου
Από την Ελληνική Λύση (1)
Παύλος Σαράκης
Από το ΠΑΣΟΚ (1)
Μπουρχάν Μπαράν
