Το σημαίνει αυτό πρακτικά; Ότι περίπου 1% των ΑΕΠ της Ευρωζώνης θα πέσει ως ζεστό χρήμα στην πραγματική οικονομία. Για την Ελλάδα αυτό σημαίνει περίπου 1,9 δις. Ενώ η παροχή ρευστότητας σε όλη την Ευρώπη θα φτάσει το 1,5 τρις, ενώ το κόστος για την αντιμετώπιση του κορονοϊού θα υπερβεί τα 150 δις σε πρώτη φάση για όλη την Ευρωζώνη.
Το ερώτημα είναι βέβαια αν φτάνουν αυτά τα μέτρα για να επουλώσουν τις πληγές που έχει ανοίξει ο κορονοϊός; Η απάντηση αυτή την στιγμή δεν υπάρχει, αλλά είναι σίγουρο ότι στην πορεία και της εξέλιξη του ιού θα υπάρξουν και αλλαγές ή προσαρμογές.
Σε ότι αφορά την Ελλάδα ο υπουργός Οικονομικών εμφανίζεται ιδιαίτερα ικανοποιημένος αφού πέτυχε τον πρώτο και τον βασικό στόχο, να μην ισχύσει το πλεόνασμα 3,5% του ΑΕΠ για εφέτος. Ο Χρήστος Σταϊκούρας ανέφερε ότι το Eurogroup αποφάσισε την εξαίρεση των δαπανών για την αντιμετώπιση της επιδημίας και του προσφυγικού από το δημοσιονομικό αποτέλεσμα και τονίζει ότι έρχεται μεγάλο πακέτο μέτρων καθώς δεν υφίσταται για φέτος ο στόχος του 3,5% του ΑΕΠ.
Δημοσιονομική ευελιξία
Η Ελλάδα εξασφάλισε δημοσιονομική ευελιξία ανάλογη με αυτή που θα εφαρμοστεί για όλα τα κράτη μέλη εξασφάλισε η Ελλάδα στο Eurogroup.
Προκειμένου να αντιληφθεί ο καθένας την κρισιμότητα της κατάστασης αρκεί να αναφερθεί στην δήλωση που έκανε ο επικεφαλής του EurogroupΜάριο Σεντένο που είπε ότι «αποφασίσαμε να χρησιμοποιήσουμε πλήρως όλη την ευελιξία που παρέχεται για όλα τα κράτη μέλη».
Αναφορικά με την Ελλάδα ο Κλάους Ρέγκλινγκ δήλωσε εντυπωσιασμένος από την εφαρμογή των μεταρρυθμίσεων στην Ελλάδα αναδεικνύοντας την πρόθεση του πρωθυπουργού να επιταχύνει ακόμα περαιτέρω, όπως τον ενημέρωσε κατά την πρόσφατη επίσκεψη στην Αθήνα.
Το Eurogroup χθες φαίνεται ότι αποφάσισε να σταθεί στο ύψος των περιστάσεων και να κάνει «οτιδήποτε χρειαστεί» για την αντιμετώπιση των έκτακτων καταστάσεων που διαμορφώνονται για την υγεία των πολιτών και την οικονομία. «Θα κάνουμε ότι χρειαστεί, είμαστε έτοιμοι για όλα», είπε ο Μάριο Σεντένο ανακοινώνοντας παράλληλα ότι το Eurogroup θα συνεδριάζει σε εβδομαδιαία βάση προκειμένου το πρώτο πακέτο μέτρων να συμπληρώνεται διαρκώς.
Τα μέτρα
Σύμφωνα με τον πρόεδρο του Eurogroup το πρώτο πακέτο μέτρων σε εθνικό επίπεδο φτάνει το 1% του ΑΕΠ, ενώ υπάρχει δέσμευση να προσφερθεί ρευστότητα ίση τουλάχιστον με το 10% του ΑΕΠ.
Ο Μάριο Σεντένο δε καλωσόρισε την πρόθεση της Κομισιόν να εισηγηθεί στο Συμβούλιο την ενεργοποίηση της ρήτρας «γενικής διαφυγής» (generalescapeclause) του Συμφώνου Σταθερότητας. Στο πρώτο πακέτο μέτρων περιλαμβάνονται άμεσες δημοσιονομικές δαπάνες με στόχο τον περιορισμό και την καταπολέμηση της ασθένειας, στήριξη ρευστότητας σε επιχειρήσεις και στήριξη στους εργαζομένους που πλήττονται.
Τι είπε ο Χρήστος Σταϊκούρας
Ο Έλληνας υπουργός Οικονομικών Χρήστος Σταϊκούρας, τόνισε ότι η Ελλάδα διαθέτει τους αναγκαίους βαθμούς ευελιξίας προκειμένου να λάβει άμεσα πρωτοβουλίες των κοινωνικών και οικονομικών επιπτώσεων από την εξάπλωση του κορονοϊού.
Συγκεκριμένα, ο Χρ. Σταϊκούρας ανέφερε ότι το Eurogroup αποφάσισε την εξαίρεση των δαπανών για την αντιμετώπιση της επιδημίας και του προσφυγικού από το δημοσιονομικό αποτέλεσμα και τονίζει ότι έρχεται μεγάλο πακέτο μέτρων καθώς δεν υφίσταται για φέτος ο στόχος του 3,5% του ΑΕΠ.
Το ανακοινωθέν
Αναλυτικά το ανακοινωθέν αναφέρει τα εξής:
«Μετά την τηλεδιάσκεψη της 10ης Μαρτίου ανάμεσα στα μέλη του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, καθώς και την πρόεδρο της ΕΚΤ, τον πρόεδρο του Eurogroup και τον Ύπατο Εκπρόσωπο, το Eurogroup είχε μια εις βάθος συζήτηση σήμερα, μαζί με μέλη της Ε.Ε. εκτός ευρωζώνης, για το πως θα αντιμετωπιστεί η τρομακτική ανθρωπιστική και οικονομική κρίση που προκαλεί ο κορονοϊός.
Το Eurogroup εξέφρασε τη συμπόνια και την αλληλεγγύη του με τους πολίτες και τα κράτη μέλη που έχουν χτυπηθεί περισσότερο από αυτήν την κρίση και την ευγνωμοσύνη της σε αυτούς που ρισκάρουν την ίδια την υγεία τους για να σώσουν ζωές. Το Eurogroup παρακολουθεί την κατάσταση πολύ στενά και είναι σε διαρκή επαφή και συντονισμένο για να αντιδράσει με ισχυρά οικονομικά μέτρα σε αυτή την έκτακτη κατάσταση. Οι δεσμεύσεις που λάβαμε σήμερα αντανακλούν την αποφασιστικότητά μας να κάνει ότι χρειαστεί (whateverittakes) για να αντιμετωπίσουμε αποτελεσματικά τις τρέχουσες προκλήσεις και να αποκαταστήσουμε την εμπιστοσύνη και να στηρίξουμε μια γρήγορη ανάκαμψη.
Σήμερα, καλωσορίσαμε όλα τα μέτρα που έλαβαν τα κράτη μέλη και η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, ειδικά αυτά που ελήφθησαν για να διασφαλιστεί ότι τα συστήματα υγείας και τα συστήματα πολιτικής προστασίας έχουν επαρκής πόρους για να περιορίσουν και να καταπολεμήσουν την ασθένεια, να διατηρήσουν την ευημερία των πολιτών μας και να βοηθήσουν τις επιχειρήσεις και τους εργαζομένους που έχουν πληγεί περισσότερο.
Αντιμέτωποι με αυτές τις έκτακτες περιστάσεις, συμφωνήσαμε ότι μια άμεση, φιλόδοξη και συντονισμένη αντίδραση είναι αναγκαία. Αποφασίσαμε να δράσουμε και θα απαντήσουμε γρήγορα και με ευελιξία στις εξελίξεις όπως εκτυλίσσονται. Θα χρησιμοποιήσουμε όλα τα αναγκαία εργαλεία για να περιορίσουμε τις κοινωνικές και οικονομικές επιπτώσεις της επιδημίας του COVID-19. Συμφωνήσαμε λοιπόν σε μια πρώτη ομάδα εθνικών και ευρωπαϊκών μέτρων ενώ θέσαμε το πλαίσιο για περαιτέρω δράσεις για να απαντήσουμε στις εξελίξεις και να στηρίξουμε την ανάκαμψη.
Οι προκαταρκτικές προβλέψεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής δείχνουν ότι η συνολική δημοσιονομική στήριξη στην οικονομία θα είναι μεγάλη. Έχουμε ως τώρα αποφασίσει να λάβουμε μέτρα ύψους περίπου 1% του ΑΕΠ κατά μέσο όρο για το 2020 για να στηρίξουμε την οικονομία, πέρα από τον αντίκτυπο τον αυτόματων σταθεροποιητών, οι οποίοι θα λειτουργήσουν πλήρως. Έχουμε ως τώρα, δεσμευτεί να προσφέρουμε κανάλια ρευστότητας τουλάχιστον στο 10% του ΑΕΠ, που θα αποτελούνται από σχήματα δημόσιων εγγυήσεων και αναβολής πληρωμής φόρων. Τα νούμερα αυτά μπορεί να γίνουν πολύ μεγαλύτερα αργότερα.
Τα μέτρα
Τα ακόλουθα μέτρα είναι μέρος της συντονισμένης μας δράσης για να προστατεύσουμε τις οικονομίες μας.
- Όλες οι εθνικές αρχές θα επιτρέψουν στους αυτόματους σταθεροποιητές να λειτουργήσουν και επιπροσθέτως θα εφαρμόσουν αναγκαία μέτρα για να διασφαλίσουν ότι οι οικονομικές επιπτώσεις του COVID-19 θα καταπολεμηθούν και δεν θα θέσουν σε κίνδυνο τα οικονομικά και κοινωνικά μας επιτεύγματα. Στο βαθμό που απαιτείται από την εξέλιξη της κατάστασης στην κάθε χώρα, θα εφαρμοστούν προσωρινά μέτρα όπως:
* Άμεσες δημοσιονομικές δαπάνες με στόχο τον περιορισμό και την καταπολέμηση της ασθένειας. Θα διατεθούν κατάλληλοι πόροι στους τομείς υγείας και τα συστήματα πολιτικής προστασίας.
* Στήριξη ρευστότητας σε επιχειρήσεις που αντιμετωπίζουν μεγάλες διαταραχές και ελλείψεις ρευστότητας, ειδικά τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις και επιχειρήσεις σε τομείς και περιοχές που έχουν δεχθεί μεγάλο πλήγμα, συμπεριλαμβανομένου των μεταφορών και του τουρισμού – αυτό μπορεί να περιλαμβάνει φορολογικά μέτρα, δημόσιες εγγυήσεις για να βοηθηθούν οι επιχειρήσεις να δανειστούν, εγγυήσεις για τις εξαγωγές και άρση ποινών για τις καθυστερήσεις σε δημόσιες συμβάσεις.
* Στήριξη στους εργαζομένους που πλήττονται για να αποφευχθούν απώλειες στην απασχόληση και στα εισοδήματα, συμπεριλαμβανομένης και της βραχυπρόθεσμης στήριξης της απασχόλησης, της παράτασης των επιδομάτων ασθένειας και ανεργίας και αναστολή της πληρωμής φόρου εισοδήματος.
- Τα εθνικά μέτρα θα συμπληρωθούν από συντονισμένες προσπάθειες στο ευρωπαϊκό επίπεδο:
*Καλωσορίζουμε την πρόταση της Κομισιόν για την «Επενδυτική Πρωτοβουλία Aπόκρισης στον Κορονοϊό» των $37 δισ. για τα συστήματα υγείας, τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις, τις αγορές εργασίας και άλλα πολύτιμα κομμάτια των οικονομιών μας, και για τη διάθεση επιπλέον $28 δισ. από τα διαρθρωτικά ταμεία για την πραγματοποίηση αυτών των δαπανών. Συμφωνήσαμε στην ανάγκη να προχωρήσουν οι αναγκαίες νομοθετικές μεταρρυθμίσεις το γρηγορότερο δυνατό.
*Καλωσορίζουμε την πρωτοβουλία της Επιτροπής και της ΕΤΕπ να κινητοποιήσουν ως και €8 δισ. κεφάλαια χρηματοδότησης για 100.000 ευρωπαϊκές επιχειρήσεις, με την κάλυψη του προϋπολογισμού της Ε.Ε., μέσω της ενίσχυσης προγραμμάτων για την εγγύηση τραπεζικών πιστώσεων σε μικρομεσαίες επιχειρήσεις. Στηρίζουμε επίσης τις διαρκείς προσπάθειες της Κομισιόν και της ΕΤΕπ να αυξήσουν το ποσό αυτό στα €20 δισ., που θα έφταναν σε επιπλέον 150.000 επιχειρήσεις. Καλωσορίζουμε επίσης τη συνεχιζόμενη προσπάθεια να γίνουν διαθέσιμοι περισσότεροι πόροι το γρηγορότερο δυνατό και να ενισχυθεί η ευελιξία των μοχλευμένων χρηματοοικονομικών εργαλείων.
*Καλωσορίζουμε επίσης την πρωτοβουλία της ΕΤΕπ να ενεργοποιήσει €10 δισ. σε επιπρόσθετες επενδύσεις σε μικρομεσαίες και μεσαίας κεφαλαιοποίησης επιχειρήσεις και να επιταχύνει την ενεργοποίηση επιπλέον €10 δισ. με στήριξη από τον προϋπολογισμό της Ε.Ε.
*Καλούμε την ΕΤΕπ να ενισχύσει περαιτέρω και να επιταχύνει τον αντίκτυπο των διαθέσιμων πόρων, μέσα και από την ενισχυμένη συνεργασία με τις εθνικές αναπτυξιακές τράπεζες.
*Καλωσορίσαμε επίσης το πακέτο μέτρων νομισματικής πολιτικής που έλαβε η ΕΚΤ την περασμένη εβδομάδα με στόχο τη στήριξη της ρευστότητας και των χρηματοδοτικών συνθηκών για τα νοικοκυριά, τις επιχειρήσεις και τις τράπεζες, τη διευκόλυνση της παροχής πίστωσης στην πραγματική οικονομία και την αποφυγή του κατακερματισμού στις χρηματοοικονομικές αγορές της ευρωζώνης ώστε να διατηρηθεί η ομαλή μετάδοση της νομισματικής πολιτικής.
- Πέρα από τα άμεσα, στοχευμένα μέτρα, εργαζόμαστε πάνω σε όλα τα αναγκαία μέτρα που θα βοηθήσουν την οικονομία να ανακάμψει μόλις ο κορονοϊός υποχωρήσει. Αναγνωρίζουμε την ανάγκη να εξεταστεί η ανθεκτικότητα των στρατηγικών ευρωπαϊκών αλυσίδων αξίας για να προστατευτεί καλύτερα η Ευρώπη από διαταραχές στις αγορές προϊόντων και κεφαλαίων στο μέλλον.
Έχουμε ήδη ενισχύσει σημαντικά το πλαίσιο διαχείρισης κρίσεων, συμπεριλαμβανομένου και του ESM. Σήμερα δεσμευόμαστε εκ νέου να συνεχίσουμε να εργαζόμαστε για να ενισχύσουμε περαιτέρω την αρχιτεκτονική και την ανθεκτικότητα της νομισματικής ένωσης στα σοκ. Οι κοινοί μας κανόνες θα στηρίξουν την αντίδραση αυτή. Συγκεκριμένα, συζητήσαμε την εφαρμογή του Συμφώνου Σταθερότητας και Ανάπτυξης, τους κανόνες για τις κρατικές ενισχύσεις και τους προληπτικούς κανόνες:
*Το οικονομικό σοκ του κορονοϊού, με μια οικονομική συρρίκνωση να αναμένεται για φέτος, μαζί με το κόστος των μέτρων που συμφωνήσαμε, θα έχουν σημαντικό δημοσιονομικό αντίκτυπο. Το Σύμφωνο Σταθερότητας και Ανάπτυξης έχει την ευελιξία που απαιτείται για την αντιμετώπιση αυτής της κατάστασης και θα χρησιμοποιήσουμε πλήρως την ευελιξία αυτή σε όλα τα κράτη μέλη.
*Οι αυτόματοι σταθεροποιητές θα διαδραματίσουν πλήρως τον ρόλο τους. Αυτό σημαίνει ότι οι αυτόματες μειώσεις στα έσοδα και οι αυξήσεις στα επιδόματα ανεργίας που θα προκληθούν από την κάμψη της οικονομικής δραστηριότητας δεν θα επηρεάσουν τη συμμόρφωση με τους δημοσιονομικούς κανόνες, τους στόχους και τις απαιτήσεις. Επιπρόσθετα, συμφωνήσαμε ότι τα δημοσιονομικά αποτελέσματα από τα προσωρινά δημοσιονομικά μέτρα που λαμβάνονται ως απάντηση στον COVID-19 δεν θα λαμβάνονται υπόψη όταν αξιολογείται η συμμόρφωση με τους δημοσιονομικούς κανόνες, τους στόχους και τις απαιτήσεις της Ε.Ε. Αυτό περιλαμβάνει τον δημοσιονομικό αντίκτυπο προσωρινών και στοχευμένων μέτρων, όπως αυτά που είναι επιτακτικά αναγκαία για τον περιορισμό και την καταπολέμηση της πανδημίας, τη διασφάλιση της στήριξης της ρευστότητας στις επιχειρήσεις και τομείς, και την προστασία των θέσεων εργασίας και των εισοδημάτων των εργαζομένων που πλήττονται. Η ευελιξία για την αντιμετώπιση έκτακτων γεγονότων εκτός του ελέγχου της κυβέρνησης εφαρμόζεται στη σημερινή κατάσταση. Καλωσορίζουμε την ετοιμότητα της Κομισιόν να ενεργοποιήσει τη ρήτρα γενικής αποφυγής, που επιτρέπει περαιτέρω δημοσιονομική τόνωση, ενώ διατηρεί τη μεσοπρόθεσμη βιωσιμότητα».
