Μεσημέρι Πέμπτης, 14 Απριλίου, στα ανοιχτά της Καρύστου. Ενα μεγάλο τάνκερ μήκους 249 μέτρων φορτωμένο με 104.134,569 τόνους ιρανικού αργού πετρελαίου, προερχόμενο από τα Στενά του Βοσπόρου, βρίσκει ασφαλές αγκυροβόλιο στα ανοιχτά της Εύβοιας, λόγω των δυσμενών καιρικών συνθηκών που επικρατούν στο Κάβο Ντόρο. Αντιμετωπίζει προβλήματα στις μηχανές και ρυμουλκείται.
Την επόμενη μέρα με διάταξή του ο Χαράλαμπος Βουρλιώτης, αντεισαγγελέας του Αρείου Πάγου και πρόεδρος της Αρχής Καταπολέμησης και Νομιμοποίησης Εσόδων από εγκληματικές δραστηριότητες, διατάσσει τη δέσμευσή του και την κράτησή του στον κόλπο της Καρύστου.
Τι είχε συμβεί; Η Αρχή είχε πληροφορίες ότι το δεξαμενόπλοιο, το οποίο έως και τέσσερις ημέρες μετά την εισβολή του Πούτιν στην Ουκρανία έφερε το όνομα «Pegas», ήταν ρωσικής ιδιοκτησίας και ενέπιπτε στις κυρώσεις εναντίον της Μόσχας.
Οπως χαρακτηριστικά αναφέρεται στην απόφαση, η Αρχή «σχετικά με περιοριστικά μέτρα για ενέργειες φυσικών ή νομικών προσώπων που υπονομεύουν ή απειλούν την εδαφική ακεραιότητα, την κυριαρχία και την ανεξαρτησία της Ουκρανίας και επειδή ως πλοιοκτήτρια του “Pegas” φέρεται η ρωσική εταιρεία “PSB Leasing” και ως πραγματική δικαιούχος η εταιρεία “Promsvyaz Bank” και επειδή σε κάθε περίπτωση το προαναφερθέν πλοίο αποτελεί οικονομικό πόρο, προχώρησε στην δέσμευσή του».
Ωστόσο, στον πρώτο έλεγχο που έγινε όταν το πλοίο «έδεσε» στα ανοιχτά της Καρύστου, τα πράγματα έδειχναν διαφορετικά: το δεξαμενόπλοιο είχε αλλάξει όνομα την 1η Μαρτίου – τώρα πια ονομάζεται «Lana» και φέρει σημαία Ιράν!
Οι ελληνικές Αρχές συζητούσαν το ενδεχόμενο να αποδεσμεύσουν το πλοίο, ωστόσο δύο παρεμβάσεις άλλαξαν τα πάντα: πρώτα, μία μεγάλη τουρκική εταιρεία που είχε αναλάβει τη ρυμούλκηση του δεξαμενόπλοιου ζήτησε για λογαριασμό της τη δέσμευσή του, προκειμένου -όπως ανέφεραν οι Ελληνες δικηγόροι της- να διασφαλίσει την είσπραξη περίπου 1,5 εκατ. ευρώ οφειλών για τη ρυμούλκηση του σκάφους, τόσο στα Στενά όσο και στο Αιγαίο – αυτή τη φορά μέσω μισθωμένου ελληνικού ρυμουλκού.
Η παρέμβαση των ΗΠΑ
Στις 20 Απριλίου 2022, έξι μέρες μετά την ακινητοποίηση του δεξαμενόπλοιου στον κόλπο της Καρύστου, έπεσε σαν βόμβα η αμερικανική παρέμβαση. Οι ΗΠΑ έχουν επιβάλει κυρώσεις στη Ρωσία για την εισβολή στην Ουκρανία, αλλά έχουν επιβάλει κυρώσεις και στο πετρέλαιο του Ιράν για το θέμα του πυρηνικού του προγράμματος: Το «Pegas» βρέθηκε αντιμέτωπο με τις ΗΠΑ και για το ιδιοκτησιακό του καθεστώς, αλλά και για το φορτίο του!
Το Γραφείο Διεθνών Υποθέσεων της Ουάσινγκτον στέλνει προς την ελληνική κυβέρνηση έγγραφο με θέμα «Επείγουσα αίτηση συνδρομής στη διερεύνηση του δεξαμενόπλοιου “Pegas”».
Ειδικότερα, το υπουργείο Δικαιοσύνης των ΗΠΑ, το Τμήμα Εθνικής Ασφάλειας, Αντικατασκοπίας και Ελέγχου Εξαγωγών, το Γραφείο του Εισαγγελέα των Ηνωμένων Πολιτειών, το FBI και το HSI (ο ερευνητικός βραχίονας του Τμήματος Εσωτερικής Ασφάλειας των ΗΠΑ) δηλώνουν ότι ερευνούν το «Pegas», ένα πλοίο ρωσικής σημαίας που υπόκειται σε κυρώσεις των ΗΠΑ, για τη μεταφορά ιρανικού φορτίου πετρελαίου, τα έσοδα του οποίου -κατά εκτίμηση πάντα των Αμερικανών- θα υποστήριζαν «μια τρομοκρατική οργάνωση», που δεν ήταν άλλη από τους «Φρουρούς της Ισλαμικής Επανάστασης» του Ιράν, δηλαδή το ίδιο το ιρανικό καθεστώς!
Οι Αρχές των ΗΠΑ έχουν λάβει εντολή από ένα αμερικανικό δικαστήριο που επιτρέπει την κατάσχεση του φορτίου του «Pegas». Συγκεκριμένα, το δικαστήριο έχει δεχθεί ότι ο ιδιοκτήτης ή και οι χειριστές του εν λόγω πλοίου έχουν διαπράξει το έγκλημα της υλικής υποστήριξης ξένης τρομοκρατικής οργάνωσης και ότι ως εκ τούτου το φορτίο με τους 100.000 τόνους πετρελαίου που φέρει στις δεξαμενές του το «Pegas» υπολογίζεται ως «περιουσιακό στοιχείο» που μπορεί να συμβάλει στην ενίσχυση τρομοκρατικής οργάνωσης. Ετσι οι ΗΠΑ ζητούν από την Ελλάδα την ακόλουθη συνδρομή: Την επίδοση του αμερικανικού εντάλματος κατάσχεσης στο «Pegas», την κατάσχεση του φορτίου του και τη μεταφορά του στις Ηνωμένες Πολιτείες. Επιπλέον, να ανακρίνουν τα μέλη του πληρώματος του «Pegas» και να προχωρήσουν στη συλλογή εγγράφων του πλοίου, κοινώς να το κάνουν φύλλο και φτερό.
«Παρακαλούμε να αντιμετωπίσετε αυτό το αίτημα ως επείγον και να το εκτελέσετε σε ταχεία βάση», αναφέρουν στο αίτημά τους οι αμερικανικές προς τις ελληνικές Αρχές. «Ανησυχούμε ότι οι Ρώσοι ιδιοκτήτες και χειριστές του “Pegas” μπορεί να δώσουν εντολή στο πλοίο να εγκαταλείψει την Ελλάδα και να επιστρέψει στη Ρωσία, το Ιράν ή σε άλλο τόπο όπου μπορεί να συνεχίσει τις παράνομες δραστηριότητές του», επισημαίνουν.
Οι αμερικανικές αρχές εκτιμούν ότι το φορτίο του «Pegas» προέρχεται από το νησί Kharg του Ιράν. Πιστεύουν ότι οι ιδιοκτήτες και οι χειριστές του διευκόλυναν τη μεταφορά ιρανικού πετρελαίου προς όφελος του Σώματος των «Φρουρών της Ισλαμικής Επανάστασης» IRGC και της IRGC-QF, που χαρακτηρίζονται «τρομοκρατικές οργανώσεις» από τις ΗΠΑ.
Σημειώνεται ότι στις 3 Μαρτίου 2022, ως απάντηση στη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία, το υπουργείο Οικονομικών των ΗΠΑ, επέβαλε κυρώσεις σε αρκετούς ρωσικούς οργανισμούς. Στον κατάλογο των κυρώσεων συμπεριλήφθηκε και η φερόμενη πλοιοκτήτρια εταιρεία του «Pegas», η Promsvyaz Bank, η οποία θεωρείται ότι παίζει κρίσιμο ρόλο στον αμυντικό τομέα της Ρωσίας και συνεπώς υποστηρίζει οικονομικά την εισβολή στην Ουκρανία.
Μία θυγατρική της επίσης, η PSB Leasing, συμπεριλήφθηκε στον κατάλογο των κυρώσεων. Επιπλέον, σύμφωνα με το Εκτελεστικό Διάταγμα 14024, στις 22 Φεβρουαρίου, δύο ημέρες πριν από τη ρωσική εισβολή, το υπουργείο Οικονομικών των ΗΠΑ είχε συμπεριλάβει το «Pegas» σε μία λίστα 5 πλοίων ρωσικών συμφερόντων που θα υπόκειντο σε κυρώσεις σε περίπτωση εισβολής στην Ουκρανία.
Ωστόσο, στις 19 Απριλίου 2022, οι αμερικανικές αρχές έλαβαν πληροφορίες ότι εκπρόσωποι του «Pegas» ισχυρίστηκαν πως η ρωσική PSB Leasing δεν ήταν πλέον ιδιοκτήτρια του πλοίου. Ωστόσο, όπως επισημαίνεται στο σχετικό έγγραφο και βάσει της εμπειρίας των αμερικανικών αρχών σε ανάλογες υποθέσεις, τα πλοία μπορούν να μεταφερθούν σε εικονικές εταιρείες για να κρύψουν τους πραγματικούς δικαιούχους τους. «Η κυριότητα του πλοίου δεν αλλάζει τη νομική βάση για την κατάσχεση του ίδιου του φορτίου», σημειώνεται.
Ηδη, μεγάλο μέρος του φορτίου έχει μεταφορτωθεί στο ελληνικών συμφερόντων δεξαμενόπλοιο «Ice Energy» χωρητικότητας 70.377 τόνων της Dynacom Tankers Management του Γιώργου Προκοπίου, με προορισμό το Τέξας των ΗΠΑ.
«Μεθόδευση απομάκρυνσης»
Σε εκπλήρωση της συνδρομής προς τις Αρχές των ΗΠΑ, με διάταξη της ανακρίτριας Χαλκίδας, διατάχθηκε η μη απομάκρυνση του πλοίου από το λιμάνι της Καρύστου και η πραγματοποίηση όλων των «αναγκαίων» ενεργειών για τις ανακριτικές πράξεις που ζητήθηκαν από τις ΗΠΑ, οι οποίες και ζήτησαν την κατάσχεση του πετρελαίου και τη μετάγγισή του.
Ωστόσο, έχει ήδη εκδοθεί δικαστική απόφαση-προσωρινή διαταγή για την απαγόρευση του απόπλου και της μεταβολής της πραγματικής και νομικής κατάστασης του πλοίου υπέρ της τουρκικής εταιρείας που ανέλαβε τη ρυμούλκησή του και εις βάρος της πλοιοκτήτριας εταιρείας για εξασφάλιση απαίτησης ποσού περί το 1.500.000 ευρώ.
Οπως επισημαίνεται από τους δικηγόρους Γεώργιο Κοζανίδη και Πηνελόπη Τέκου, που χειρίζονται την υπόθεση για λογαριασμό της τουρκικής εταιρείας, όταν μιλάμε για απαγόρευση μεταβολής της πραγματικής κατάστασης, εννοούμε τη διατήρηση του πλοίου αυτού στην κατάσταση που ήταν προ της επιβολής της δέσμευσής του, γεγονός που δεν φαίνεται να διασφαλίζεται, αφού ήδη λόγω της μετάγγισης έχουν εμφανιστεί προβλήματα που επηρεάζουν την ασφάλεια του πλοίου και κατ’ επέκταση και όσων βρίσκονται μέσα σε αυτό.
Με κατεπείγον έγγραφο του Λιμεναρχείου Καρύστου της 31/5/2022 αργά τη νύχτα, το οποίο εκδόθηκε μετά από μία αγωνιώδη επιστολή του Ρώσου πλοιάρχου, λόγω της μετάγγισης του πετρελαίου, έχουν παραμείνει στις δεξαμενές του πλοίου υπολείμματα αργού πετρελαίου, κάτι το οποίο οδηγεί στη δημιουργία ενός «εκρηκτικού» περιβάλλοντος, ενώ επισημαίνει ότι λόγω της εκφόρτωσης του φορτίου -πετρελαίου- έχει επηρεαστεί σημαντικά η ευστάθεια του πλοίου και υπάρχει κίνδυνος σε περίπτωση κακοκαιρίας και ισχυρού ανέμου να προσαράξει, δηλαδή έχουν δημιουργηθεί συνθήκες επικίνδυνες για το πλοίο, το πλήρωμα και το θαλάσσιο περιβάλλον, οι οποίες θα πρέπει άμεσα να αντιμετωπιστούν από τους υπευθύνους με σοβαρότητα και όπως επιβάλλει η κρισιμότητα της κατάστασης.
Μάλιστα στο ίδιο το έγγραφο αναφέρεται ότι δεδομένης της μη επάρκειας καυσίμων του δεξαμενόπλοιου, το πλήρωμα και το πλοίο θα τεθούν σε κατάσταση κινδύνου. Επισημαίνεται δε ότι έως και σήμερα έχουν πραγματοποιηθεί δύο κατ’ εξαίρεση πετρελεύσεις του πλοίου από το συνοδό ρυμουλκό «Aegean Star», λόγω ανωτέρας βίας και μη εύρεσης κατάλληλου εφοδιαστικού πλοίου.
Πηγή: protothema.gr
