Η συντονισμένη έκρηξη χιλιάδων συσκευών επικοινωνίας που χρησιμοποιήθηκαν από μέλη της Χεζμπολάχ σε όλο τον Λίβανο και τη Συρία νωρίτερα αυτή την εβδομάδα εγκαινίασε ένα νέο είδος υβριδικού πολέμου. Η φονική επίθεση, που θεωρείται έργο της μυστικής υπηρεσίας Μοσάντ του Ισραήλ, σκότωσε δεκάδες ανθρώπους και τραυμάτισε χιλιάδες ακόμη, ανάμεσά τους και πολλούς άμαχους.
Οι αρχές του Λιβάνου απαγόρευσαν την Πέμπτη τους βομβητές και τα walkie talkie σε πτήσεις από το αεροδρόμιο της Βηρυτού, ενώ η Χεζμπολάχ, που επλήγη από τις καταστροφικές εκρήξεις, προσπαθεί να αποκαταστήσει ένα ασφαλές δίκτυο διοίκησης και επικοινωνίας.
Το ανησυχητικό περιστατικό έχει επίσης πυροδοτήσει φόβους για το εάν τέτοιες τακτικές θα μπορούσαν να επεκταθούν στην τεχνολογία που χρησιμοποιούν εκατομμύρια άνθρωποι καθημερινά – όπως τα αγαπημένα μας smartphones, τα tablet και τα smartwatches.
Ο αστικός μύθος με τον Στιβ Τζομπς
Το 2011, κυκλοφόρησε μία είδηση για τον Στιβ Τζομπς και την ομάδα μηχανικών της Apple που είχαν αναλάβει τη δημιουργία του πρώτου iPod. Η ιστορία λέει ότι, μετά από μήνες, αν όχι χρόνια επίπονης έρευνας, ανάπτυξης και μηχανικής αιχμής, η ομάδα παρουσίασε στον διευθύνοντα σύμβουλό της το αγαπημένο της πρωτότυπο – το οποίο ο ίδιος απέρριψε αμέσως επειδή ήταν πολύ μεγάλο.
Όταν οι μηχανικοί διαμαρτυρήθηκαν ότι ήταν απλά αδύνατο να το μικρύνουν, ο Τζομπς πήγε σε ένα ενυδρείο και πέταξε τη συσκευή στο νερό. Καθώς οι φυσαλίδες αέρα που έβγαιναν από το πρωτότυπο ανέβαιναν στην επιφάνεια, είπε: «Αυτό σημαίνει ότι υπάρχει χώρος εκεί μέσα. Κάντε το μικρότερο ».
Οι γνώστες της Apple και οι λάτρεις της τεχνολογίας εξετάζουν εδώ και καιρό εάν το ανέκδοτο είναι γεγονός ή φαντασία. Οπως και να ‘χει περγράφει τέλεια την αρχή μιας τάσης που έχει διαρκέσει τώρα για δεκαετίες -τον αγώνα για να κάνουμε την τεχνολογία μας μικρότερη και πιο κομψή.
Οι ειδικοί υποθέτουν ότι Ισραηλινοί πράκτορες κατάφεραν να παγιδεύσουν τους τηλεειδοποιητές και τα walkie talkie της Χεζμπολάχ εισάγοντας μια μικρή ποσότητα ισχυρών εκρηκτικών στις εσωτερικές τους λειτουργίες. Αυτή το «τρωτό σημείο» απλά δεν υπάρχει πλέον με τη σημερινή τεχνολογία. Δεν υπάρχει χαμένος χώρος σε ένα σύγχρονο smartphone, tablet ή ρολόι. Κάθε συσκευή είναι σχεδιασμένη με υπερβολική ακρίβεια, γεμάτη με υλικό και συσκευασμένη όσο πιο σφιχτά και αποτελεσματικά γίνεται.
Οι σύγχρονες συσκευές θεωρούνται «άτρωτες»
Επιπλέον, η πλειοψηφία των σημερινών συσκευών δεν είναι πλέον αρθρωτές. Σε αντίθεση με έναν παλιό βομβητή, που αποτελείται από αντικαταστάσιμα εξαρτήματα με πολλούς εσωτερικούς χώρους, δεν μπορεί κανείς να αντικαταστήσει την μπαταρία του σύγχρονου τηλεφώνου απλά ξεκουμπώνοντας το περίβλημα και σύροντάς τη προς τα έξω – η συσκευή είναι σφραγισμένη ως μονάδα. Αυτά τα χαρακτηριστικά σημαίνουν ότι ένας κακόβουλος παράγοντας που επιδιώκει να τοποθετήσει εκρηκτικά μέσα σε ένα τηλέφωνο που παρήχθη τα τελευταία χρόνια θα χρειαζόταν μια εξαιρετικά εντυπωσιακή τεχνική ικανότητα.
Ο Άλαν Γούντγουορντ, καθηγητής κυβερνοασφάλειας στο Πανεπιστήμιο του Σάρει, είπε στο WIRED: «Όταν ανοίγεις ένα smartphone, νομίζω ότι ο μόνος τρόπος για να βάλεις εκεί μέσα οποιαδήποτε ουσιαστική ποσότητα υψηλής εκρηκτικής ύλης θα ήταν να αντικαταστήσεις ένα από τα εξαρτήματα. … (αλλά αυτό) θα έθετε σε κίνδυνο τη λειτουργικότητά του».
Με άλλα λόγια, ένας σαμποτέρ όχι μόνο θα έπρεπε να είναι σε θέση να αποσυσκευάσει, να τροποποιήσει και να επανασυσκευάσει τη συσκευή χωρίς σημάδια, αλλά οποιαδήποτε τέτοια τροποποίηση πιθανότατα θα είχε ως αποτέλεσμα κάποιου είδους δυσλειτουργία, όπως αισθητά μειωμένη διάρκεια ζωής της μπαταρίας, υπερβολική παραγωγή θερμότητας ή έλλειψη της λειτουργικότητας.
Τα περισσότερα gadget υποβάλλονται σε αυστηρές δοκιμές απόδοσης και ασφάλειας τόσο κατά τη διάρκεια όσο και μετά τη διαδικασία κατασκευής, επομένως είναι σχεδόν βέβαιο ότι τυχόν τέτοια ζητήματα θα εντοπίστηκαν πριν μια συσκευή φτάσει στα χέρια του τελικού καταναλωτή. Ο Δρ Lukasz Olejnik, ερευνητής του Τμήματος Σπουδών Πολέμου του King’s College, επιβεβαίωσε στη MailOnline: «Τα περισσότερα σύγχρονα smartphones είναι κατασκευασμένα με τρόπους που μια τέτοια παραβίαση μπορεί να είναι από πολύ δύσκολη έως σχεδόν αδύνατη».
Πολλές από τις εικασίες γύρω από την επίθεση στη Χεζμπολάχ επικεντρώθηκαν στο πώς οι δράστες κατάφεραν να παραβιάσουν τις συσκευές πριν φτάσουν στον Λίβανο. Οι λεπτομέρειες παραμένουν εξαιρετικά ασαφείς, αλλά πηγές ασφαλείας του Λιβάνου πιστεύουν ότι οι Ισραηλινοί κατάσκοποι κατάφεραν να τροποποιήσουν τις συσκευές «στο επίπεδο παραγωγής».
Αναλυτές και αξιωματούχοι ισχυρίζονται ότι μια ισραηλινή εταιρεία πιθανότατα επέβλεψε ένα στάδιο της διαδικασίας κατασκευής, διασφαλίζοντας ότι τα εκρηκτικά θα μπορούσαν να εισαχθούν χωρίς διακοπή ή ανίχνευση πριν αποσταλούν στον Λίβανο. «Η Μοσάντ εισήγαγε μια πλακέτα μέσα στη συσκευή με εκρηκτικό υλικό που λαμβάνει έναν κωδικό. Είναι πολύ δύσκολο να το εντοπίσεις με οποιοδήποτε μέσο. Ακόμη και με οποιαδήποτε συσκευή ή σαρωτή», είπε στο Reuters μια λιβανέζικη πηγή ασφαλείας.
Η εφοδιαστική αλυσίδα δεν παραβιάζεται εύκολα
Η θεωρία εργασίας είναι ότι ένας Ισραηλινός χειριστής έστειλε έναν κωδικό σφάλματος στις επηρεαζόμενες συσκευές που τους έκανε να ηχούν ή να δονούνται ασταμάτητα. Όταν ο χρήστης πάτησε το κουμπί για να ακυρώσει την ειδοποίηση, ενεργοποίησε τον πυροκροτητή και η συσκευή ανατινάχθηκε στα χέρια του. Αλλά η διακοπή της εφοδιαστικής αλυσίδας ενός σύγχρονου smartphone ή tablet είναι πολύ πιο δύσκολο έργο.
Μετά από δεκαετίες παγκοσμιοποίησης το μεγαλύτερο μέρος της τεχνολογίας μας παράγεται χιλιάδες χιλιόμετρα μακριά και αποστέλλεται σε όλο τον κόσμο, ενώ η διαδικασία παραγωγής είναι πλέον εξαιρετικά αποτελεσματική. Οι γραμμές παραγωγής σύγχρονης τεχνολογίας δεν είναι μόνο γρήγορες και ακριβείς, αλλά λειτουργούν επίσης υπό αυστηρά μέτρα ασφαλείας για την αποφυγή διαρροής λεπτομερειών των προϊόντων στους ανταγωνιστές.
Τα σύγχρονα τηλέφωνα, ειδικά τα μοντέλα προηγμένης τεχνολογίας, όπως τα iPhone ή τα κορυφαία μοντέλα Android, κατασκευάζονται επίσης χρησιμοποιώντας αυτοματοποιημένες διαδικασίες ρομποτικής συναρμολόγησης. Ακόμα ένα επίπεδο προστασίας προέρχεται από τον τεράστιο όγκο των συσκευών που παράγονται. Οι συσκευές που αναχαιτίστηκαν και τροποποιήθηκαν – πιθανότατα από τη Moσάντ- κατασκευάστηκαν ως μέρος μιας μικρής παραγωγής που διευθύνεται από μικρούς λιανοπωλητές για έναν και μόνο πελάτη – τη Χεζμπολάχ.
Η διακοπή αυτής της αλυσίδας εφοδιασμού απλά δεν συγκρίνεται με τη διείσδυση σε έναν μεγάλο κατασκευαστή που παράγει συνεχώς μαζικά εκατομμύρια επί εκατομμυρίων συσκευών κάθε χρόνο. «Θα υπάρξει περιέργεια (από μεγάλους κατασκευαστές), αλλά οι αλυσίδες παραγωγής και παράδοσης είναι εντελώς διαφορετικές από εταιρείες μικρής κλίμακας, συμπεριλαμβανομένων των πωλητών πλαστών πομποδεκτών», είπε ο Δρ Olejnik. «Δεν υπάρχει λόγος να θεωρηθεί ότι μπορεί να επηρεαστούν»