Την ίδια στιγμή, όμως, όπως επισημαίνει το Politico σε ανάλυσή του που υπογράφει οι Stuart Lau και Jacopo Barigazzi το γεγονός πως πολλές χώρες της ΕΕ ανήκουν ταυτόχρονα και στο ΝΑΤΟ, προκαλεί αμηχανία στην Ευρωατλαντική Συμμαχία κυρίως για τη σύγκρουση συμφερόντων αναφορικά με τους στρατηγικούς στόχους που θα θέτουν οι δύο αμυντικοί σχηματισμοί.
Χαρακτηριστική του κλίματος είναι η δήλωση του -κατά τα άλλα διπλωμάτη- γενιού γραμματέα του ΝΑΤΟ, Γενς Στόλτενμπεργκ ο οποίος πρόσφατα σημείωσε πως «Δεν μπορείς να έχεις την ΕΕ και το ΝΑΤΟ να παρουσιάζουν στην Γερμανία ή τη Δανία και την Πολωνία δύο αντικρουόμενες λίστες εν δυνάμει στόχων» για να συνεχίσει λέγοντας πως «αυτό που είναι σημαντικό είναι φυσικά ότι το ΝΑΤΟ είναι ένας οργανισμός ο οποίος οφείλει να θέτει τους εν δυνάμει στόχους, το πόσα άρματα μάχης, πόσα αεροπλάνα, πόσα πλοία, τι είδους ετοιμότητα χρειάζεται και ούτω καθεξής».
Δύο «ξένοι» στις Βρυξέλλες
Για χρόνια, τα δύο θεσμικά όργανα που εδρεύουν στις Βρυξέλλες δεν επικοινωνούσαν σχεδόν καθόλου σε θέματα άμυνας -επειδή δεν χρειάστηκε, εκτός βέβαια από κάποια στρατιωτική συνεργασία σε τομείς όπως τα Βαλκάνια.
Η άμυνα ήταν το πεδίο του ΝΑΤΟ (πρόκειται άλλωστε για στρατιωτική συμμαχία), ενώ η ΕΕ ασχολείτο με το εμπόριο, τη γεωργία, την κλιματική αλλαγή και πράγματα όπως τα πρότυπα για τα παραδοσιακά τυριά. Η κατάσταση συνοψίζεται σε μια φράση που είναι δημοφιλής στους στρατιωτικούς κύκλους: «Οι ΗΠΑ πολεμούν, ο ΟΗΕ ταΐζει, η ΕΕ χρηματοδοτεί». Αυτό τώρα αλλάζει σημειώνει χαρακτηριστικά το Politico.
Δυσεπίλυτη εξίσωση λόγω Τουρκίας και Κύπρου
Την ίδια ώρα πάντως, αν και δημοσίως Στόλτενμπεργκ και Φον ντερ Λάιεν ανταλλάσσουν αβροφροσύνες, υπάρχει λιγότερη εμπιστοσύνη στα χαμηλότερα επίπεδα του ΝΑΤΟ και της Επιτροπής και αυτό σε έναν βαθμό λόγω και της ύπαρξης στην εξίσωση της Τουρκίας και της Κύπρου.
«Το παράδοξο είναι ότι στο υψηλότερο επίπεδο έχετε μια αρκετά καλή και φιλική σχέση εργασίας μεταξύ του Στόλτενμπεργκ και της φον ντερ Λάιεν ειδικότερα. Στη συνέχεια, έχετε πολλές ανεπίσημες ανταλλαγές μεταξύ υπαλλήλων», δήλωσε ο Grand, πρώην ανώτερος αξιωματούχος του ΝΑΤΟ. «Αλλά τη στιγμή που πρέπει να γίνουμε πολύ πρακτικοί και σοβαροί για να λάβουμε αποφάσεις, πέφτουμε σε ένα μείγμα θεσμικών αντιπαλοτήτων, έλλειψης αμοιβαίας γνώσης και νομικοπολιτικής λεπτομέρειας».
Σε μια ιδιαίτερα τεταμένη περίπτωση, είπε ο Grand, ένας συνάδελφος της ΕΕ προσπάθησε να εμποδίσει έναν Τούρκο ομιλητή του ΝΑΤΟ να συμμετάσχει σε μια κοινή συνεδρίαση. Η Τουρκία είναι μέλος του ΝΑΤΟ αλλά όχι της ΕΕ. «Έπρεπε να πω, ‘F*** you. Θα καλέσω όποιον είναι το κατάλληλο πρόσωπο για να εκπροσωπήσει το ΝΑΤΟ. Δεν πρόκειται να τους επιλέξω με βάση τη σημαία», δήλωσε ο Grand.
Η εδαφική διαμάχη της Τουρκίας με την Κύπρο -ένα μη μέλος του ΝΑΤΟ στην ΕΕ- κάνει επίσης τα πράγματα πιο περίπλοκα μεταξύ των δύο θεσμών. Οι Τούρκοι διπλωμάτες στο ΝΑΤΟ δεν είναι πρόθυμοι να αφήσουν το προσωπικό της συμμαχίας να μοιραστεί πάρα πολλές πληροφορίες με την ΕΕ, καθώς οι Κύπριοι αξιωματούχοι θα μπορούσαν να έχουν πρόσβαση σε αυτές.
«Θα μπορούσατε να σκεφτείτε ότι έχουμε τον πόλεμο στην Ουκρανία και οι δύο ομάδες πρεσβευτών θα έπρεπε να συναντώνται όσο το δυνατόν συχνότερα για να συζητούν στρατηγικές», δήλωσε ανώτερος διπλωμάτης της ΕΕ. «Αυτό δεν συμβαίνει, χάρη στην Τουρκία και την Κύπρο».
Όλα αυτά καθιστούν τη συνεργασία μεταξύ των δύο τεταμένη – και η πίεση για επαναπροσαρμογή σε έναν κόσμο πολέμου και ρωσικών απειλών θα συμβάλει μόνο στην αύξηση αυτών των εντάσεων.