Από την πανδημία του κορονοϊού και μετά, δεν είναι η πρώτη φορά που κοινοί ιοί μας απασχολούν με έναν διαφορετικό τρόπο. Αυτή τη φορά, σειρά έχει o παρβοϊός (Parvovirus B19), που παρουσιάζει πανευρωπαϊκή έξαρση, οδήγησε στον θάνατο ένα παιδί 3,5 ετών στη χώρα μας και προκάλεσε συρροή κρουσμάτων σε παιδικό σταθμό της Θεσσαλονίκης.
Οι επιστήμονες είναι καθησυχαστικοί, καθώς λένε πώς πρόκειται για έναν κοινό ιό, που συνηθίζει να κάνει εξάρσεις. Η επιπλοκή της μυοκαρδίτιδας μάλιστα που παρουσιάστηκε στα 4 από τα 11 παιδάκια που προσβλήθηκαν από τον παρβοϊό στον παιδικό σταθμό της βόρειας Ελλάδας είναι η πιο συνηθισμένη επιπλοκή.
Τι μπορεί να προκαλέσει λοιπόν τον τραγικό θάνατο ενός υγιούς παιδιού;
Η παιδίατρος και αντιπρόεδρος της Ένωσης Ελευθεροεπαγγελματιών Παιδιάτρων Αττικής, Άννα Παρδάλη, εξηγεί:
“Πρέπει τα παιδιά μας να μην είναι “υποψήφιοι ευάλωτοι” σε κάποιον ιό ή σε κάποιους ιούς. Μιλάμε, λοιπόν, για υγιή παιδιά και πρέπει να ξεκινήσουμε από την πρόληψη. Σε ένα υγιές παιδί είναι εξαιρετικά εξαιρετικά σπάνιο να συμβεί κάτι. Ένα υγιές παιδί, όμως, που είναι ανοσοκατεσταλμένο – δηλαδή που έχει εξαντληθεί από προηγούμενες λοιμώξεις – τότε αυτό το παιδί είναι ευάλωτο. Όταν ένα παιδί είναι άρρωστο πρέπει να αναρρώνει μέχρι τέλους. Όχι επειδή έπεσε ο πυρετός να το πηγαίνουν το παιδί στις κούνιες, ή να το στέλνουν στο σχολείο γιατί τότε εξαντλείται. Αυτά ειδικά τα παιδιά που είναι μικρά, όταν αρρωσταίνουν πρέπει να γίνονται εντελώς καλά”, τονίζει η γιατρός.
Ο κοινός παρβοϊός με τις κοινές επιπλοκές που τον μαθαίνουμε τώρα…
Ο παρβοϊός είναι ένας κοινός ιός που προκαλεί τη νόσο του λοιμώδους ερυθήματος, ή αλλιώς την “πέμπτη νόσο” (πέμπτη κατά σειρά παιδική ασθένεια μετά τις: ιλαρά, παρωτίτιδα, οστρακιά, ερυθρά).
Προκαλεί το χαρακτηριστικό εξάνθημα, το οποίο μοιάζει σαν “ράπισμα” (χαστούκι) και στα δύο μάγουλα και μπορεί να εμφανιστεί σε όλη τη διάρκεια του χρόνου.
Αποτελεί ουσιαστικά παιδική ασθένεια, για την οποία, όμως, δεν υπάρχει εμβόλιο.
Τον τελευταίο μήνα ο παρβοϊός παρουσιάζει έξαρση και στη χώρα μας, ενώ έχουν προηγηθεί στην Ευρώπη καταγεγραμμένες από το Ευρωπαϊκό Κέντρο Ελέγχου Λοιμώξεων (ECDC), οι επιδημικές εξάρσεις της Γαλλίας, της Ολλανδίας, της Ιρλανδίας, της Δανίας και της Νορβηγίας, στα τέλη του 2023 και μέσα στο πρώτο τρίμηνο του 2024.
“Σε μας τους παιδίατρους είναι πολύ κοινή ίωση και είναι γνωστές οι επιπλοκές του για το καρδιαγγειακό. Αυτός ο ιός κάνει πάθηση καθ’ όλη τη διάρκεια του χρόνου. Απλώς κατά περιόδους μπορεί να κάνει κάποιες επιδημικές αιχμές. Πολύ περισσότερο μπορεί να κάνει, όπως και πολύ άλλοι ιοί, μεγαλύτερη επιδημική έξαρση, από 5 έως 10 χρόνια. Δεν ασχολούμασταν τόσα χρόνια. Μετά τον κορονοϊό, όμως, έχει γίνει περισσότερο ιατροκεντρική η ενημέρωση του κόσμου”, σημειώνει η παιδίατρος.
Η πανδημία του κορονοϊού συνέβαλλε ώστε τα συστήματα υγείας να εστιάσουν περισσότερο στην παρακολούθηση των επιδημιών και στην καταγραφή των κρουσμάτων και των θανατηφόρων περιστατικών.
Η παιδίατρος τονίζει πως τα απλά συμπτώματα που παρουσιάζει ο παρβοϊός, εντοπίζονται σε οποιαδήποτε λοίμωξη. Από την πέμπτη νόσο πάσχουν αυτή τη στιγμή χιλιάδες άνθρωποι, όπως λέει.
“Δεν είναι κάποιος φονικός ιός. Αυτήν την εποχή στο τηλέφωνό μας καθημερινά έχουμε πάρα πολλές κλήσεις από παιδιά που έχουν νοσήσει. Σε όλη την Ελλάδα αυτή τη στιγμή, υπάρχουν χιλιάδες περιστατικά και σε καθημερινή βάση. Έχει εδώ και κανένα μήνα που έχει έξαρση. Αυτό δεν σημαίνει ότι είναι επικίνδυνος. Αν ήταν επικίνδυνος αναλογικά και στατιστικά θα συνέβαιναν πιο συχνά θανατηφόρα περιστατικά. Ο ιός αυτός μπορεί να προκαλέσει και μυοκαρδίτιδα. Εγώ είμαι 25 χρόνια στην παιδιατρική μας το έλεγαν από το Πανεπιστήμιο αυτό, και τις μυοκαρδίτιδες και τις αποβολές στις εγκύους. Η ευαισθητοποίησή μας είναι αποτέλεσμα της «νέας ματιάς» που ήρθε μετά την εποχή του COVID-19 στα ιατρικά θέματα και λόγω της καλύτερης επιτήρησης”, εξηγεί η κα. Παρδάλη.
Τα συμπτώματα του παρβοϊού και οι επιπλοκές του
Το 1/3 του πληθυσμού έχει ανοσοποιηθεί γιατί έχει περάσει τη νόσο που προκαλεί ο παρβοϊός. Εμβόλιο δεν υπάρχει, οπότε ανοσία έχουν μόνο όσοι έχουν νοσήσει ακόμη κι αν δεν το ξέρουν, καθώς τα συμπτώματα μοιάζουν με αυτά άλλων ιώσεων.
Η παιδίατρος κα. Παρδάλη, περιγράφει: “Συμπτώματα είναι αυτά της κοινής ίωσης, δηλαδή η γριπώδης συνδρομή, ο χαμηλός πυρετός και το χαρακτηριστικό εξάνθημα που ξεκινάει από το πρόσωπο και είναι σαν “ράπισμα”, σαν σκαμπίλι δηλαδή. Γύρω από τα χείλη δεν έχει εξάνθημα, όμως, από τα μάγουλα αργότερα εξαπλώνεται στο υπόλοιπο σώμα. Διαρκεί κάποιες μέρες και υποχωρεί”, αναφέρει η γιατρός.
Στις πιο σοβαρές μορφές, δηλαδή σε περιπτώσεις επιπλοκών, όπως π.χ. της μυοκαρδίτιδας, εμφανίζεται δύσπνοια, αδυναμία, δυσκολία στην αναπνοή, οιδήματα (πρήξιμο) στις αρθρώσεις. Επίσης, αδυναμία, νωθρότητα, ή αν είναι παιδί, δεν θα μπορεί να φάει.
“Το άτομο με την επιπλοκή θα έχει την εικόνα του βαρέως πάσχοντος. Αν έχει κάνει επιπλοκή από το καρδιαγγειακό θα έχει συμπτώματα από το καρδιαγγειακό, αν έχει κάνει στο αιμοποιητικό θα έχει άλλα. Εξαρτάται τι έχει “χτυπήσει”… Αν όμως υπάρχει κάποια σοβαρή επιπλοκή το παιδί δεν έχει καλό χρώμα, ή καλή αναπνοή, όρεξη, διάθεση, ενδεχομένως να συνυπάρχει και πυρετός. Μια μυοκαρδίτιδα, όμως, μπορεί να μην έχει καν υψηλό πυρετό”, τονίζει η γιατρός και διευκρινίζει πως κάθε εξάνθημα πρέπει να εκτιμάται γιατί δεν είναι όλα τα εξανθήματα ίδια.
“Το εξάνθημα πρέπει να εκτιμηθεί από τον γιατρό”, σημειώνει.
Μια πραγματικά ευάλωτη ομάδα είναι οι έγκυες, καθώς – κυρίως όσες έχουν κι άλλο παιδί – δεν έχουν τη δυνατότητα να προστατευτούν.
Τρόπος μετάδοσης είναι η κοινή επαφή, “κι αυτό αποδεικνύεται από την επαφή που έχουν τα παιδιά μεταξύ τους στον παιδικό σταθμό”, τονίζει η κα. Παρδάλη.
“Τα παιδιά μας να μην είναι ευάλωτα…”
Η παιδίατρος συμβουλεύει τους γονείς, να αφήνουν τα παιδιά τους να αναρρώνουν εντελώς από μία προϋπάρχουσα λοίμωξη, ώστε να προλάβει να δυναμώσει ξανά το ανοσοποιητικό τους.
“Επειδή τα παιδιά έχουν αντοχές, δείχνουν ότι αναρρώνουν γρήγορα, ενώ στην πραγματικότητα μας παραπλανούν ότι είναι καλά, αλλά δεν έχει κλείσει ο κύκλος της επανόδου του ανοσοποιητικού. Και ξεγελιόμαστε. Και είναι ευάλωτο, πάει στο σχολείο και κολλάει κάτι άλλο. Αν τα παιδιά δεν έχουν αντισώματα εξαιτίας προηγούμενης λοίμωξης μπορεί κυριολεκτικά να “γονατίσουν” από μία επόμενη”, καταλήγει η γιατρός.
Της Γιάννας Σουλάκη / Πηγή: iatropedia.gr
