Τον προηγούμενο χειμώνα ζήσαμε τον τρόμο της αναμονής των φουσκωμένων λογαριασμών του ρεύματος λόγω της ενεργειακής κρίσης που έφερε ο πόλεμος στην Ουκρανία. Αυτό τον χειμώνα φόβος για την επάρκεια της ενέργειας ή για ανεξέλεγκτο καλπασμό της τιμής του ρεύματος -ή και του φυσικού αερίου- δεν υπάρχει. Παρ’ όλα αυτά, οι καταναλωτές θα περάσουν, καθώς φαίνεται, την επόμενη περίοδο προσπαθώντας να διαλέξουν το τιμολόγιο ρεύματος που τους συμφέρει περισσότερο.
Πράσινο, μπλε, κίτρινο ή πορτοκαλί; Ποιο από τα καινούρια τιμολόγια που έρχονται είναι το πιο συμφέρον για το σπίτι μου; Ποιο να διαλέξει το δικό μου νοικοκυριό και με ποια κριτήρια; Με ποιο θα πληρώνω λιγότερα; Πού υπάρχουν κρυμμένες παγίδες; Τι διαφορές έχουν μεταξύ τους τα τιμολόγια; Τι καθορίζει τις τιμές και κάθε πότε; Ο παραπάνω καταιγισμός ερωτημάτων βασανίζει τους περισσότερους καταναλωτές. Και, καθώς φαίνεται, θα συνεχίσει να τους βασανίζει με περισσότερη ένταση, καθώς θα πλησιάζει η ώρα που θα κληθούν υποχρεωτικά να αλλάξουν το τιμολόγιο ρεύματός τους.
Η ρήτρα και το νέο σκηνικό
Εν αρχή ην η διαδικασία και οι λόγοι για την οποία μπαίνουμε σε αυτή. Την περίοδο της ενεργειακής κρίσης, λόγω του τρομακτικού ράλι στο οποίο είχαν οδηγηθεί οι τιμές του ρεύματος (κυρίως από τη δραματική μείωση της κατανάλωσης του ρωσικού φυσικού αερίου στην Ευρώπη, συνέπεια της εισβολής της Ρωσίας στην Ουκρανία), η κυβέρνηση, για να προστατεύσει τα νοικοκυριά αλλά και τους παρόχους από την οικονομική καταστροφή, κατάργησε τα κυμαινόμενα τιμολόγια.
Με τη ρήτρα αναπροσαρμογής -η οποία υπήρχε σε όλα τα συμβόλαια και τα ρύθμιζε ανάλογα με τη διαμόρφωση της σποτ αγοράς, αλλά μέχρι τότε ήταν άγνωστη στο ευρύ κοινό αφού η χρήση της ήταν αμελητέα ή μηδενική- ουσιαστικά όλοι οι προμηθευτές ενέργειας υποχρεώθηκαν να δημιουργήσουν νέα τιμολόγια και να ανακοινώνουν στις 20 κάθε μήνα την τιμή που θα χρέωναν τον επόμενο μήνα. Αυτό αύξησε το κόστος καθώς οι προμηθευτές θα έπρεπε, για να μειώσουν το ρίσκο, να προαγοράζουν την ενέργεια του μήνα, κάτι που ωστόσο δεν φάνηκε σε μεγάλο βαθμό στους λογαριασμούς λόγω των επιδοτήσεων του κράτους σε αυτούς.
Σήμερα, ωστόσο, ο πόλεμος στην Ουκρανία μπορεί να συνεχίζεται, όμως οι συνθήκες στην Ευρώπη έχουν αλλάξει δραματικά. Η Γηραιά Ηπειρος δεν αντιμετωπίζει τον κίνδυνο της ανεπάρκειας ενέργειας (ο μεγαλύτερος φόβος του περασμένου χειμώνα), οι αποθήκες φυσικού αερίου έχουν γεμίσει από το καλοκαίρι και οι Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας έχουν αρχίσει να μπαίνουν πιο δυναμικά στο παιχνίδι.
Και αφού δεν υπάρχει πανικός, στις αγορές -το λεγόμενο Χρηματιστήριο Ενέργειας- δεν υπάρχει και ο εφιάλτης της διαρκούς ανόδου των τιμών της ενέργειας. Εχει φτάσει, λοιπόν, η ώρα (και) η ελληνική αγορά ενέργειας να επιστρέψει στην κανονικότητα. Με τη ρήτρα αναπροσαρμογής να επανέρχεται και τις επιδοτήσεις να καταργούνται, αναγκαστικά όλοι οι καταναλωτές θα περιέλθουν σε έναν νέο τύπο τιμολογίου που δεν είναι ένας.
Από την 1η Δεκεμβρίου θα υπάρχουν τουλάχιστον τέσσερις διαθέσιμες επιλογές (πάνω σε αυτές τις βασικές επιλογές οι πάροχοι θα χτίσουν τα δικά τους προγράμματα ώστε να τα κάνουν πιο ελκυστικά). Σε κάθε βασικό είδος τιμολογίου το υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας κάνει υποχρεωτική τη χρήση ενός χαρακτηριστικού χρώματος, ώστε να είναι πιο εύκολη η κατηγοροποίησή τους. Τα τρία βασικά είδη τιμολογίων είναι τα σταθερά (μπλε χρώμα), τα κυμαινόμενα (κίτρινο χρώμα) και τα δυναμικά (πορτοκαλί χρώμα). Σε αυτά θα προστεθεί ένα επιπλέον είδος τιμολογίου, το ειδικό (πράσινο χρώμα). Τι είναι όμως το καθένα;
Τα σταθερά ή μπλε τιμολόγια έχουν, όπως λέει και το όνομά τους, σταθερή τιμή χρέωσης ενώ αποτελούν σύμβαση ορισμένου χρόνου. Για όλο τον χρόνο της σύμβασης η τιμή είναι σταθερή.
Τα κυμαινόμενα ή κίτρινα τιμολόγια είναι συνδεδεμένα με την τιμή της χονδρεμπορικής στο Χρηματιστήριο Ενέργειας. Αυτά τα τιμολόγια έχουν δύο βασικές υποκατηγορίες: αυτή στην οποία η τιμή καθορίζεται πριν από την περίοδο κατανάλωσης με οδηγό την τιμή της προηγούμενης περιόδου και αυτή στην οποία η τιμή καθορίζεται εκ των υστέρων, μετά την αγορά και τη χρήση της ενέργειας.
Δείτε περισσότερα ΕΔΩ