Πριν από 83 χρόνια, τα θρυλικά οχυρά της Γραμμής Μεταξά έγραψαν τη δική τους σελίδα στην ιστορία, κερδίζοντας τον σεβασμό των Συμμάχων και την αναγνώριση του εχθρού. Σήμερα, όμως, τα περισσότερα από αυτά έχουν αφεθεί στη μοίρα τους, με τους κυνηγούς μετάλλων να τ’ απογυμνώνουν και να τα καταστρέφουν.
Στο μεταπολεμικό πλαίσιο, οι οχυρώσεις αυτές επανεντάχθηκαν στον αμυντικό σχεδιασμό της χώρας. Ωστόσο, οι γεωπολιτικές εξελίξεις στη Ν.Α. Ευρώπη τη δεκαετία του 1990, σε συνδυασμό με τις αλλαγές στη φύση των συγκρούσεων, οδήγησαν ουσιαστικά στον παροπλισμό και στην εγκατάλειψή τους, αν και τυπικά παραμένουν σε κατάσταση ετοιμότητας.
Η αδυναμία της Στρατιωτικής Υπηρεσίας να προστατεύσει αυτά τα ιστορικά αποθέματα, εξαιτίας της έλλειψης επαρκούς προσωπικού, έχει οδηγήσει σε σοβαρές απώλειες υλικού από το εσωτερικό τους, που συνήθως καταλήγουν… σκραπ. Το ενδιαφέρον του ΓΕΣ, τελειώνει με την τοποθέτηση απαγορευτικών πινακίδων, για είσοδο στο εσωτερικό των συγκροτημάτων.
Το τελευταίο περιστατικό αφορά τη λεηλασία του οχυρού Τρεις Βρύσες, που βρίσκεται στο συγκρότημα Καρατάς, Ν.Α. του Ρούπελ, στις Σέρρες. Άγνωστοι δράστες αποψίλωσαν το εσωτερικό των υπόγειων στοών, αφαιρώντας πόρτες, καπάκια φρεατίων, σωλήνες και ηλεκτρολογικό υλικό.
Ανάμεσα στα πιο σημαντικά αντικείμενα που κλάπηκαν είναι η βαριά μεταλλική πόρτα της κάτω εισόδου και τα προστατευτικά καλύμματα από τις τυφεκίθρες, όλα από την εποχή του Β΄Π.Π., με ιδιαίτερη ιστορική αξία.
Δείτε εικόνες:
Με ελάχιστες εξαιρέσεις, τα περισσότερα οχυρά της Γραμμής Μεταξά στις περιοχές των Σερρών και της Δράμας παραμένουν εγκαταλελειμμένα και λεηλατημένα, με τις αρμόδιες στρατιωτικές αρχές να αδυνατούν όχι μόνο να τα αναδείξουν αλλά και να τα προστατεύσουν. Παράλληλα, προσπάθειες για την ανάδειξη αυτών των ιστορικών μνημείων μέσα από πρωτοβουλίες που στοχεύουν στην προώθηση του ιστορικού τουρισμού και τουρισμού μνήμης στις περιοχές αυτές, παραμένουν στον «πάγο» λόγω της αδυναμίας του Υπουργείου Εθνικής Άμυνας και του ΓΕΣ να δρομολογήσουν λύσεις, παρά τη δημόσια υπόσχεση του υπουργού κ. Νίκου Δένδια από το Ρούπελ, τον περασμένο Μάιο πως τα οχυρά θα αποδοθούν στις τοπικές κοινωνίες προς αξιοποίηση.
Τα οχυρά της Γραμμής Μεταξά, τα περισσότερα εγκαταλελειμμένα, έχουν τεράστια δυναμική για ανάδειξη και αξιοποίηση, στο πλαίσιο προώθησης του ιστορικού τουρισμού στη χώρα μας ακολουθώντας πετυχημένα παραδείγματα στο εξωτερικό. Θα μπορούσαν, μέσω μιας καλά σχεδιασμένης στρατηγικής, να προβληθούν τόσο για την ιστορική τους σημασία όσο και για την πολιτιστική και τουριστική τους αξία. Αυτά τα μνημεία, που φέρουν στις πλάτες τους την κληρονομιά από τη μάχη ενάντια στις γερμανικές δυνάμεις το 1941, διαθέτουν τη δυνατότητα να εξελιχθούν σε σημαντικούς πόλους τουριστικού ενδιαφέροντος και ανάπτυξης.
Να σημειωθεί πως το 2021 τα υπουργεία Εθνικής Άμυνας, Πολιτισμού και Τουρισμού υπέγραψαν Μνημόνιο συνεργασίας για την ενίσχυση του στρατιωτικού τουρισμού στην Ελλάδα με στόχο τον συντονισμό των δράσεων τους, με επίκεντρο το Πολεμικό Μουσείο Αθηνών. Στο πλαίσιο αυτό ωστόσο, τίποτα δεν προχώρησε από τότε.
