Τη δυνατότητα κοινής προμήθειας φυσικού αερίου εκ μέρους των κρατών-μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης, στα πρότυπα του μηχανισμού αγοράς εμβολίων έναντι του κορωνοϊού, καθώς και τη δημιουργία στρατηγικών αποθεμάτων, συμφώνησαν να εξετάσουν οι Ευρωπαίοι ηγέτες κατά τη Σύνοδο Κορυφής των Βρυξελλών. Την ίδια στιγμή, η κρίση με τις τιμές του φυσικού αερίου δείχνει να δίνει ώθηση στην πυρηνική ενέργεια, ζήτημα που διχάζει εντούτοις τους «27» και παραπέμπεται στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο του Δεκεμβρίου.
Κατά τη συνέντευξη Τύπου που παραχώρησε μετά το πέρας των εργασιών του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, όπου και κυριάρχησε η ενεργειακή κρίση, η πρόεδρος της Κομισιόν, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, επισήμανε πως «πρέπει βραχυπρόθεσμα να στηρίξουμε ευάλωτα νοικοκυριά και επιχειρήσεις που έχουν πληγεί περισσότερο από το παγκόσμιο φαινόμενο της αύξησης των τιμών».
«Παράλληλα, οι Ευρωπαίοι ηγέτες εξέτασαν μεσοπρόθεσμα και μακροπρόθεσμα τι μέτρα πρέπει να ληφθούν για να αντιμετωπιστεί η αύξηση των τιμών» ανέφερε η πρόεδρος της Κομισιόν, επισημαίνοντας ότι συμφωνήθηκε να εξεταστεί η δημιουργία στρατηγικού αποθέματος φυσικού αερίου, αλλά και οι πιθανότητες κοινών προμηθειών, καθώς και η Επιτροπή να εντατικοποιήσει τις επαφές της με προμηθευτές.
Η ίδια σημείωσε πως θα αξιολογηθεί η λειτουργία της αγοράς φυσικού αερίου και ηλεκτρικής ενέργειας, καθώς και το Ευρωπαϊκό Σύστημα Εμπορίας Δικαιωμάτων Ρύπων (ETS) και η Επιτροπή θα υποβάλει έκθεση τον Δεκέμβριο, λίγο πριν επανέλθουν στο θέμα της ενέργειας οι Ευρωπαίοι ηγέτες.
Η πυρηνική ενέργεια διχάζει τους «27»
Όσον αφορά το ενεργειακό μείγμα της ΕΕ στο μέλλον, η Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν επανέλαβε την ανάγκη για περισσότερη ανανεώσιμη και καθαρή ενέργεια, επισημαίνοντας επίσης πως πέραν του φυσικού αερίου η ΕΕ χρειάζεται και την πυρηνική ενέργεια -ζήτημα το οποίο εντούτοις διχάζει τους «27».
Η Κομισιόν πρόκεται να παρουσιάσει το Δεκέμβριο την πρότασή της επί της λεγόμενης «πράσινης ταξινομίας» -καταλόγου με τις μορφές ενέργειας που θα θεωρούνται «ενάρετες» τόσο για το κλίμα όσο και για το περιβάλλον, γεγονός το οποίος θα ανοίξει δρόμο για τη λεγόμενη «πράσινη» χρηματοδότηση και θα δώσει ανταγωνιστικό πλεονέκτημα στα συστήματα διανομής.
Κατά τις εργασίες της διήμερης Συνόδου Κορυφής, η «μεγάλη πλειοψηφία» των κρατών-μελών τάχθηκε υπέρ της συμπερίληψης τόσο του φυσικού αερίου, όσο και της πυρηνικής ενέργειας στον κατάλογο των βιώσιμων επενδύσεων, σύμφωνα με συγκλίνουσες ευρωπαϊκές διπλωματικές πηγές.
Η κρίση με τις τιμές του φυσικού αερίου δείχνει να δίνει ώθηση στην πυρηνική ενέργεια, εντούτοις το ζήτημα δεν αναφέρθηκε στα συμπεράσματα του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, ελλείψει πλήρους συναίνεσης.
Η ελληνική θέση, όπως διατυπώθηκε κατά τη συνέντευξη Τύπου του πρωθυπουργού, Κυριάκου Μητσοτάκη, μετά το πέρας της Συνόδου Κορυφής είναι πως συντάσσεται με την μεγάλη πλειοψηφία των ευρωπαϊκών που θεωρούν ότι η πυρηνική ενέργεια έχει θέση στο ευρωπαϊκό μείγμα παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας -ξεκαθαρίζοντας, ωστόσο, πως «αυτό δεν αφορά την Ελλάδα, η οποία δεν θα αποκτήσει ποτέ πυρηνική ενέργεια».
Στα μέσα Οκτωβρίου δέκα κράτη-μέλη της ΕΕ, ανάμεσά τους η Γαλλία, τάχθηκαν υπέρ της πυρηνικής ενέργειας, με το σκεπτικό ότι δεν εκπέμπει διοξείδιο του άνθρακα και χαρακτηρίζεται μέρος της λύσης για την αποτροπή της κλιματικής αλλαγής και της υπερθέρμανσης του πλανήτη, ενώ μπορεί να συμβάλλει στην ευρωπαϊκή ενεργειακή ανεξαρτησία.
Σχετικό κείμενο προσυπέγραψαν η Ρουμανία, η Τσεχία, η Φινλανδία, η Σλοβακία, η Κροατία, η Σλοβενία, η Βουλγαρία, η Πολωνία και η Ουγγαρία, ενώ η Ολλανδία συντάχθηκε πρόσφατα με την εν λόγω θέση.
Ωστόσο, η Γερμανία, η Αυστρία και το Λουξεμβούργο εναντιώνονται σθεναρά, όπως και πολλές μη κυβερνητικές οργανώσεις, οι οποίες επισημαίνουν το πρόβλημα της αποθήκευσης για τεράστιο χρονικό διάστημα των ραδιενεργών αποβλήτων.
Στις αρχές του Οκτωβρίου, ο αντιπρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Βάλντις Ντομπρόβσκις υπερασπίστηκε την πυρηνική ενέργεια, κατά τη διάρκεια Συμβουλίου των υπουργών Οικονομικών. «Είναι σημαντικό να αναγνωρίσουμε τον ρόλο της πυρηνικής ενέργειας ως μορφής με χαμηλές εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα στην προσπάθειά μας» να μειωθούν οι εκπομπές CO2, επιχειρηματολόγησε.
Μητσοτάκης: Η ενεργειακή κρίση χρειάζεται πανευρωπαϊκή απάντηση
Η κοινές προμήθειες και τα στρατηγικά αποθέματα φυσικού αερίου αποτελούν θέση της Ελλάδας, όπως επανέλαβε ο πρωθυπουργός, Κυριάκος Μητσοτάκης, κατά τη συνέντευξη Τύπου που παραχώρησε μετά τη Σύνοδο Κορυφής, σημειώνοντας χαρακτηριστικά πως η ενεργειακή κρίση πως «ως πανευρωπαϊκό πρόβλημα χρειάζεται και πανευρωπαϊκή απάντηση».
Ο πρωθυπουργός ανέδειξε, παράλληλα, στις Βρυξέλλες την ιδιαίτερη ενεργειακή σημασία της λεκάνης της Ανατολικής Μεσογείου ως εναλλακτικό κόμβο τροφοδοσίας για την Ευρωπαϊκή Ένωση, ενημερώνοντας τους Ευρωπαίους ομολόγους του σχετικά με τα βήματα της πρόσφατης Συνάντηση Κορυφής Ελλάδας-Αιγύπτου-Κύπρου.
Ο κ. Μητσοτάκης δήλωσε μιλώντας στους δημοσιογράφους ότι η Ελλάδα έχει ήδη δρομολογήσει σειρά παρεμβάσεων προς υποστήριξη των καταναλωτών έναντι των αυξήσεων στις τιμές της ηλεκτρικής ενέργειας, ενώ ανάλογες παρεμβάσεις έχουν υπάρξει και για το φυσικό αέριο και το πετρέλαιο θέρμανσης.
Πρόκειται για πρωτοβουλίες απολύτως εναρμονισμένες με την εργαλειοθήκη που έχει υιοθετήσει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή για να αντιμετωπίσουν τα κράτη-μέλη αυτή την κρίση, σημείωσε ο κ. Μητσοτάκης για να συμπληρώσει όμως πως απαιτούνται και πανευρωπαϊκές απαντήσεις.
Και στο πλαίσιο αυτό χαρακτήρισε πολύ θετικό το γεγονός ότι το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο ζήτησε από την Κομισιόν «πολύ σύντομα να κάνει μία αξιολόγηση του συνολικού τρόπου λειτουργίας της αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας, να εντοπίσει ενδεχόμενες στρεβλώσεις και να προτείνει και λύσεις για το πώς μπορούμε να διορθώσουμε και τις απότομες αυξήσεις στην τιμή της ηλεκτρικής ενέργειας όπως αυτές που βιώνουμε τους τελευταίους μήνες».
Ως προς την ελληνική θέση, ο πρωθυπουργός είπε ότι η κυβέρνηση έχει καταθέσει σειρά προτάσεων με άξονα τη δυνατότητα να ενισχύσει η ΕΕ την αποθήκευση φυσικού αερίου έτσι ώστε να υπάρχει μεγαλύτερο απόθεμα και να χρειάζεται να αγοράζουμε λιγότερη ποσότητα φυσικού αερίου από τις αγορές, οι οποίες είναι πιο μεταβλητές σε γρήγορες διακυμάνσεις τιμών.
Αλλά και τη δυνατότητα μελλοντικά «να αγοράζουμε φυσικό αέριο ως Ευρωπαϊκή Ένωση, όσα κράτη-μέλη τουλάχιστον το επιθυμούν, όπως ακριβώς κάναμε και με τις αγορές των εμβολίων, έτσι ώστε να έχουμε μεγαλύτερη διαπραγματευτική δύναμη απέναντι στους μεγάλους προμηθευτές του φυσικού αερίου».
Η Ελλάδα δεν θα αποκτήσει ποτέ πυρηνική ενέργεια, αλλά συντάσσεται υπέρ
Ως προς το ζήτημα της πυρηνικής ενέργειας, ο πρωθυπουργός υπογράμμισε ότι η Ελλάδα δεν πρόκειται ποτέ να αποκτήσει πυρηνική ενέργεια, γεγονός που απηχεί και τη θέση της συντριπτικής πλειοψηφίας της κοινής γνώμης, όπως είπε, πέραν του ότι σαφώς η χώρα ανήκει σε εξαιρετικά σεισμογενή ζώνη, μεταξύ άλλων λόγων.
Το ζήτημα αφορά, όμως, την υπόλοιπη Ευρώπη «διότι υπάρχουν πολλές χώρες, οι οποίες έχουν κάνει την επιλογή της πυρηνικής ενέργειας και είναι δικαίωμα τους αυτή και δεν μπορούμε εμείς να την εμποδίσουμε», επισήμανε ο πρωθυπουργός αναφέροντας πως στηρίζει τη συμπεριλήψή της στο μείγμα ενέργειας.
«Η πυρηνική ενέργεια έχει τα προφανή μειονεκτήματα τα οποία όλοι γνωρίζουμε. Έχει όμως και ένα μεγάλο πλεονέκτημα, ότι δίνει σταθερή τροφοδοσία ηλεκτρικής ενέργειας χωρίς εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου. Άρα, κι εγώ συντάσσομαι με την μεγάλη πλειοψηφία των ευρωπαϊκών χωρών που λένε ότι παρ’ ό,τι αυτό δεν αφορά εμάς, σε αυτό που λέμε στην ευρωπαϊκή ταξονομία, ναι, η πυρηνική ενέργεια έχει τη θέση της για το ευρωπαϊκό μείγμα παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας. Αλλά τονίζω με απόλυτη σαφήνεια ότι αυτό είναι ένα ζήτημα το οποίο δεν αφορά καθόλου την Ελλάδα» δήλωσε ο πρωθυπουργός.
