Τουλάχιστον 132 άνθρωποι σκοτώθηκαν στο Ρίο Ντε Τζανέιρο στη διάρκεια των αστυνομικών επιδρομών στις οποίες συμμετείχαν 2.500 αστυνομικοί, σύμφωνα με τον νεότερο απολογισμό της αστυνομίας
Η πιο θανατηφόρα αστυνομική επιχείρηση στην ιστορία της Βραζιλίας άφησε τουλάχιστον 121 νεκρούς αυτή την εβδομάδα στο Ρίο ντε Τζανέιρο.
Οι επιδρομές είχαν ως στόχο την Comando Vermelho, ή Κόκκινη Διοίκηση, μία από τις παλαιότερες και ισχυρότερες εγκληματικές οργανώσεις της χώρας, η οποία κυριαρχεί στο εμπόριο ναρκωτικών σε πολλές πόλεις.
Τι είναι η Comando Vermelho
Η Comando Vermelho (CV) είναι μία από τις μεγαλύτερες και παλαιότερες εγκληματικές οργανώσεις στη Βραζιλία, υπεύθυνη για τη διακίνηση ναρκωτικών και όπλων, καθώς και για βίαιες διαμάχες με αντίπαλες συμμορίες.
Η επιρροή της έχει κυμανθεί κατά τη διάρκεια των ετών εν μέσω του ανταγωνισμού από άλλες εγκληματικές οργανώσεις, ιδίως την First Capital Command (PCC), τη μεγαλύτερη εγκληματική οργάνωση της Βραζιλίας, η οποία εμφανίστηκε στο Σάο Πάολο και έχει χτίσει ένα διακρατικό ναρκωτικό imperium.
Παρά τις αποτυχίες, η CV παραμένει κεντρικός παράγοντας στο εμπόριο ναρκωτικών του Ρίο και έχει εμπλακεί σε αρκετές περιπτώσεις ακραίας βίας.
Η ρίζες της οργάνωσης
Η συμμορία έχει τις ρίζες της στις αρχές της δεκαετίας του 1970, όταν πολιτικοί κρατούμενοι και εγκληματίες σχημάτισαν συμμαχία μέσα σε μια φυλακή υψίστης ασφαλείας στην πολιτεία του Ρίο κατά τη διάρκεια της στρατιωτικής δικτατορίας της Βραζιλίας.
Οι πολιτικοί κρατούμενοι εισήγαγαν αρχές ιεραρχίας, πειθαρχίας και αμοιβαίας αλληλεγγύης – αξίες που αργότερα αποτέλεσαν τη βάση της οργανωτικής δομής της συμμορίας.
Αρχικά δημιουργημένο για την προστασία των κρατουμένων, το CV άρχισε να στρατολογεί μέλη από άλλες φυλακές και τελικά επεκτάθηκε στους δρόμους του Ρίο.
Σήμερα ελέγχει τεράστιες εκτάσεις της περιφέρειας του Ρίο και των φαβέλων, κυριαρχώντας στην πώληση ναρκωτικών και επιβάλλοντας τους δικούς του κανόνες υπό την απειλή βίας.
Ιδρυτές του CV: William da Silva Lima, José Carlos dos Reis Encina και Rogério Lemgruber — Φωτογραφία: Αρχείο/Alberto Jacob/ Manoel Soares
Το εμπόριο κοκαΐνης απέφερε τεράστια κέρδη και ανάπτυξη στην CV. Μέχρι το τέλος του 1985, η συμμορία έλεγχε το 70% του εμπορίου ναρκωτικών στις φαβέλες του Ρίο ντε Τζανέιρο.
Κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου, η CV καθιέρωσε εμπορικές σχέσεις με κολομβιανά καρτέλ.
Ωστόσο, η αποκεντρωμένη δομή ηγεσίας της ομάδας και οι διαμάχες για τα κέρδη προκάλεσαν εσωτερικές συγκρούσεις, με αποτέλεσμα την εμφάνιση διαχωριστικών ομάδων, όπως η Terceiro Comando και η Amigos dos Amigos.
Οι συγκρούσεις με αυτές τις παραφυάδες, καθώς και η σφοδρή αντίσταση στις κρατικές καταστολές των δραστηριοτήτων τους, οδήγησαν σε απότομη αύξηση της βίας στο Ρίο και σε ολόκληρη τη Βραζιλία στα τέλη της δεκαετίας του 1980 και στις αρχές της δεκαετίας του 2000.
Πέρα από το εμπόριο ναρκωτικών, η CV εμπλέκεται επίσης σε εκβιασμούς και ληστείες εντός των περιοχών επιρροής της, συμπεριλαμβανομένης της εκμετάλλευσης ορισμένων δημόσιων υπηρεσιών, όπως η πρόσβαση στο διαδίκτυο.
Το Insight Crime εκτιμά ότι πλέον τα μέλη της ανέρχονται σε περίπου 30.000.
Που εντοπίζεται η συμμορία
Τα τελευταία χρόνια, η CV έχει επεκταθεί σε άλλες πολιτείες της Βραζιλίας, συμπεριλαμβανομένων εκείνων της περιοχής του Αμαζονίου, αναζητώντας νέες διαδρομές διακίνησης ναρκωτικών και όπλων.
Σύμφωνα με τις αρχές, ηγέτες της CV από πολιτείες όπως η Αμαζόνα, η Μπαΐα, η Γκοϊάς και η Εσπίριτο Σάντο σκοτώθηκαν από την αστυνομία στην επιχείρηση αυτής της εβδομάδας.
Μια έκθεση που δημοσιεύθηκε φέτος από το Brazilian Public Security Forum, ένα think tank, διαπίστωσε ότι τα ποσοστά εγκληματικότητας αυξάνονται ραγδαία στον Αμαζόνιο, κυρίως λόγω βίαιων διαμαχών μεταξύ συμμοριών, συμπεριλαμβανομένης της CV, για τον έλεγχο των βασικών διαδρομών που συνδέουν τους παραγωγούς κοκαΐνης της Νότιας Αμερικής με τις παγκόσμιες αγορές.
Η πολύνεκρη επιχείρηση της αστυνομίας
Η κρατική αστυνομία δήλωσε ότι οι επιδρομές εναντίον της συμμορίας είχαν προγραμματιστεί εξαντλητικά για περισσότερο από δύο μήνες και είχαν ως στόχο να οδηγήσουν τους υπόπτους από ορισμένες από τις πυκνοκατοικημένες φαβέλες του Ρίο σε μια δασώδη πλαγιά, όπου μια ειδική μονάδα επιχειρήσεων τους περίμενε σε ενέδρα.
Ένας νεαρός κρατά μια βραζιλιάνικη σημαία με ψεύτικες κηλίδες αίματος κατά τη διάρκεια διαδήλωσης, την επομένη μιας θανατηφόρας αστυνομικής επιχείρησης κατά του εμπορίου ναρκωτικών σε μια φαβέλα στο συγκρότημα παραγκουπόλεων Penha, στο Ρίο ντε Τζανέιρο της Βραζιλίας, στις 29
Από το 2022, η CV έχει ανακαταλάβει – μέσω μαχών για την επικράτεια – γειτονιές του Ρίο που είχαν πέσει στα χέρια αντίπαλων εγκληματικών ομάδων. Τον Φεβρουάριο, σύναψε εκεχειρία με την μεγαλύτερη PCC, η οποία αποδείχθηκε βραχύβια, καθώς διήρκεσε μόλις λίγες εβδομάδες.
Η CV ανταγωνίζεται κυρίως την PCC για τις διαδρομές διακίνησης και τον έλεγχο των φυλακών, γεγονός που συχνά οδηγεί σε βίαιες συγκρούσεις.
Αντιμετωπίζει επίσης ανταγωνισμό από παραστρατιωτικές ομάδες που έχουν σχηματιστεί από νυν και πρώην πράκτορες ασφαλείας και τοπικές συμμορίες, όπως η Terceiro Comando, ή Τρίτη Διοίκηση.
