Ο κοκκύτης έκανε “κακό ποδαρικό” στη χώρα μας, καθώς από την αρχή του 2024 -δηλαδή μέσα σε μόλις δύο μήνες- καταγράφηκαν 34 κρούσματα και ένας θάνατος βρέφους.
Να σημειωθεί πως το 2021 δεν είχε δηλωθεί κανένα κρούσμα κοκκύτη, το 2022 μόλις ένα και το 2023 είχαν εντοπιστεί 9 κρούσματα.
“Αν έχουμε ένα θάνατο από τους δύο πρώτους μήνες, πως θα κλείσουμε στο τέλος του έτους;”, διερωτάται μιλώντας στο iatropedia.gr, η παιδίατρος και αντιπρόεδρος της Ένωσης Ελευθεροεπαγγελματιών Παιδιάτρων Αττικής, Άννα Παρδάλη και εξηγεί:
“Τα νούμερα είναι δυσανάλογα πολλά για τα αναμενόμενα. Το σύνηθες δεν είναι μέσα σε ένα διάστημα δύο μηνών να έχουμε 34 καταγεγραμμένα περιστατικά. Η περσινή αντίστοιχη καταγραφή έλεγε 9. Είναι πολύ μεγαλύτερη από πέρυσι η αύξηση. Ενδεχομένως να εμφανίζεται στα πλαίσια της “κυκλικότητας” της νόσου. Δηλαδή και ο κυκκύτης και η ιλαρά κάνουν έξαρση κάθε 3 με 5 χρόνια. Το 2016 είχαμε πάλι έξαρση, το 2020 είχαμε πάλι και τώρα ξαναέχουμε. Δηλαδή συμπίπτει και με τη συμπεριφορά της κυκλικότητας που έχει ο κοκκύτης”, τονίζει.
Δείτε τη διαχρονική εξέλιξη των κρουσμάτων του κοκκύτη, σύμφωνα με το γράφημα του ΕΟΔΥ:
Σε μεγαλύτερο κίνδυνο βρίσκονται τα μωρά 0 έως 4 ετών και κυρίως όσα βρίσκονται στους πρώτους μήνες τις ζωής τους (0 έως 3 μηνών) τα οποία δεν έχουν ακόμη προλάβει να κάνουν έστω και ένα εμβόλιο κατά του κοκκύτη, ώστε να αναπτύξουν ανοσία.
“Μετά τους δύο μήνες που αρχίζουν και εμβολιάζονται αρχίζουν και έχουν κάποια προστασία, αν και όχι ισχυρή από την πρώτη δόση. Μετά το 1ο εξάμηνο αρχίζουν και έχουν πιο ισχυρή προστασία. Τα βρέφη των πρώτων τριών μηνών είναι εντελώς απροστάτευτα”, τονίζει η παιδίατρος.
Αυτή δυστυχώς ήταν κι η περίπτωση του άτυχου νεογέννητου βρέφους που κόλλησε πριν προλάβει καν να κάνει το πρώτο του εμβόλιο και κατέληξε από επιπλοκές του κοκκύτη, δηλαδή από πνευμονία και πολυοργανική ανεπάρκεια, αφού προηγουμένως νοσηλεύτηκε στη Μονάδα Λοιμωδών Νόσων του Παίδων “Η Αγία Σοφία”.
“Το βρεφάκι κατέληξε γιατί ο κοκκύτης είναι πολύ σοβαρή νόσος για τα βρέφη και δυνάμει θανατηφόρα σε ηλικίες κάτω του έτους. Ο κοκκύτης ειδικά στα βρέφη,έχει πολύ σοβαρές επιπλοκές: αναπνευστική δυσχέρεια, πνευμονία και κοκκυτική εγκεφαλοπάθεια, μια βαρύτατη επιπλοκή. Η πνευμονία είναι συνήθως η αιτία από την οποία καταλήγουν”, επισημαίνει η κυρία Παρδάλη.
«Σαρώνει» ο κοκκύτης στα βρέφη – 396 κρούσματα μεταξύ 2004 – 2023
Ο σημαντικός κίνδυνος τον οποίο αντιμετωπίζουν από τον κοκκύτη τα βρέφη και τα νεογέννητα στη χώρα μας αποτυπώνεται ανάγλυφα στα στοιχεία του ΕΟΔΥ, για το διάστημα 2004 – 2023.
Από τα 519 κρούσματα που καταγράφηκαν συνολικά σε αυτό το διάστημα, τα 396 εντοπίστηκαν στις ηλικίες 0-4 ετών (3,86 κρούσματα ανά 100.000 πληθυσμού) κι από αυτά, τα 333 κρούσματα ήταν μικρότερα του ενός έτους .
Δείτε το σχετικό γράφημα του ΕΟΔΥ:
Επίσης, κατά το ίδιο διάστημα των 19 ετών, εντοπίστηκαν:
- 3 κρούσματα στην ηλικιακή ομάδα 15-24 ετών
- 2 κρούσματα στην ομάδα 45-64 ετών
- 2 κρούσματα στους ηλικιωμένους άνω των 65 ετών
Ωστόσο, ο ΕΟΔΥ επισημαίνει ότι υπάρχει σημαντική υποδιάγνωση και υποδήλωση του νοσήματος, οπότε τα περιστατικά μπορεί να είναι πολύ περισσότερα.
Τα παιδιά είναι εμβολιασμένα για τον κοκκύτη, αλλά όχι οι ενήλικες
Σύμφωνα με επίσημα στοιχεία του ΕΟΔΥ, ο εμβολιασμός των παιδιών κατά του κοκκύτη είναι πολύ υψηλός, καθώς αγγίζει το 89,5% στην ηλικία των 6 ετών.
Συγκεκριμένα τα παιδιά της Α’ Δημοτικού έχουν λάβει 5 δόσεις του εμβολίου DTwP ή DTaP κατά Διφθερίτιδας-Τετάνου-Κοκκύτη, ενώ το 95,8% των παιδιών βρεφονηπιακών σταθμών ηλικίας 2-3 ετών έχουν λάβει 4 δόσεις DTaP.
Δεν συμβαίνει, όμως, το ίδιο με τους ενήλικες, καθώς η ανοσία φθίνει και μετά τα 18 έτη απαιτείται επανάληψη του εμβολιασμού.
Ωστόσο, οι ενήλικες στη χώρα μας δεν συνηθίζουν να επικαιροποιούν τους εμβολιασμούς τους, με αποτέλεσμα τα βρέφη που βρίσκονται στο περιβάλλον τους να είναι εκτεθειμένα στον κίνδυνο.
“Οι ενήλικες και ιδιαίτερα οι μητέρες -εάν ως έγκυες δεν εμβολιαστούν κατά του κοκκύτη- είναι οι πηγές μετάδοσης στα βρέφη και τα πολύ μικρά παιδιά, τα οποία κινδυνεύουν περισσότερο”, σημειώνει η κα. Παρδάλη και συνεχίζει:
“Και μπορεί μια μητέρα να περάσει τον κοκκύτη ελαφριά με ήπια κλινική εικόνα, όμως, το παιδί της κινδυνεύει. Γι’ αυτό έχει μεγάλη σημασία να εμβολιαστεί ο ενήλικος πληθυσμός γιατί έτσι θα “κόψει” την κυκλοφορία της νόσου. Σε όλο τον πολιτισμένο κόσμο οι εμβολιασμοί των ενηλίκων είναι αυτονόητο ότι συνεχίζονται. Υπάρχει πρωτοβάθμια φροντίδα υγείας και υπάρχει και καταγραφή και ενημέρωση των ανθρώπων”.
Μελέτη στις εγκύους: Μόλις το 16% εμβολιασμένες κατά του κοκκύτη
Ιδιαίτερη έμφαση, σύμφωνα με τον ΕΟΔΥ, πρέπει να δίδεται στον εμβολιασμό όλων των εγκύων (σε κάθε κύηση και κατά προτίμηση από την 27η έως την 36η εβδομάδα κύησης) καθώς και των λεχωΐδων που δεν εμβολιάστηκαν κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης.
Επίσης συστήνεται ο έγκαιρος εμβολιασμός όλων των μελών της οικογένειας που έρχονται σε επαφή με νεογνά και βρέφη (τουλάχιστον δύο εβδομάδες πριν την επαφή) ανεξάρτητα από προηγούμενη νόσηση ή εμβολιασμό.
“Μελέτη που έγινε στο Παίδων ανάμεσα σε έγκυες απέδειξε ότι μόνο το 16% ήταν εμβολιασμένο. Η σύσταση για τον εμβολιασμό των εγκύων εφαρμόζεται σε όλο τον πολιτισμένο κόσμο “αιώνες” τώρα. Όμως, ο εμβολιασμός κατά του κοκκύτη παραμελείται στη χώρα μας, όπως συμβαίνει και με τον εμβολιασμό της γρίπης”, σημειώνει η κα. Παρδάλη.
Και προσθέτει: “Τα εμβόλια αυτά είναι παμπάλαια . Δεν υπάρχει δικαιολογία. Πρέπει να εμβολιαστούν όλοι οι ενήλικες, οι οποίοι δεν έχουν κάνει το επαναληπτικό εμβόλιο μετά την εφηβεία”, σημειώνει.
Και οι ενήλικες κολλάνε κοκκύτη και χρειάζονται νοσηλεία
Ο κίνδυνος νόσησης, αλλά και σοβαρής νόσησης από κοκκύτη των εφήβων και των ενηλίκων, ωστόσο, δεν είναι αμελητέος.
Από τα 519 κρούσματα συνολικά, το διάστημα 2004 – 2023 σύμφωνα με τα στοιχεία του ΕΟΔΥ, τα 396 (76,3%) χρειάστηκαν νοσηλεία, ενώ 58 κρούσματα (11,2%) παρουσίασαν επιπλοκές κυρίως από το αναπνευστικό σύστημα. Η έκβαση του κοκκύτη ήταν συνήθως καλή. Κατά την χρονική περίοδο 2004-2023 σημειώθηκαν, ωστόσο, 3 θάνατοι που αναλογούν σε θνητότητα 0,6%.
Ως προς το πόσοι από τους παραπάνω ήταν εμβολιασμένοι; Τα στοιχεία του ΕΟΔΥ μιλούν μόνα τους. Όσο περισσότερες δόσεις έχει κάνει κανείς, τόσο μεγαλύτερη προστασία έχει.
Από τα 519 κρούσματα, γνωστή ήταν η εμβολιαστική κατάσταση στα 451 (86,9%).
Πιο συγκεκριμένα:
- 312 περιστατικά (60,1%) δεν είχαν εμβολιαστεί με καμία δόση.
- 67 κρούσματα (12.9%) είχαν λάβει τουλάχιστον 3 δόσεις εμβολίου,
- 25 (4,8%) είχαν λάβει 4 δόσεις
- 26 κρούσματα (5,0%) είχαν λάβει 5 δόσεις εμβολίου
- 2 (0,4%) είχαν λάβει 6 δόσεις εμβολίου, ενώ
- 19 (3,7%) ήταν εμβολιασμένοι με άγνωστο αριθμό δόσεων
Δείτε το σχετικό γράφημα:
Τέλος, σύμφωνα με τον ΕΟΔΥ, η υψηλότερη μέση ετήσια επίπτωση του κοκκύτη εμφανίζεται στην Αττική, ενώ λίγο μικρότερη στην περιφέρεια της Κεντρικής Ελλάδας. Η επίπτωση στη Β. Ελλάδα και τα Νησιά του Αιγαίου και της Κρήτης ήταν 0.14 και 0.19 κρούσματα/ 100.000 πληθυσμού.
Της Γιάννας Σουλάκη/Πηγή: Iatropedia.gr