Η Ευρώπη μπορεί να βρίσκεται στην απαρχή μιας ταπεινωτικής πορείας στον 21ο αιώνα, σημειώνει το δημοσίευμα του Politico, φέρνοντας έναν ισχυρό ιστορικό παραλληλισμό με τις σχέσεις της Κίνας και Βρετανικής Αυτοκρατορίας τον 19ο αιώνα όταν η πρώτη υπέκυπτε σε δραματικά δυσμενείς συμφωνίες λόγω απουσίας τεχνολογικής και στρατιωτικής ισχύος.
«Η πρόεδρος της Κομισιόν Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν ταξίδεψε τον Ιούλιο στη Σκωτία για να αποτρέψει ένα εμπορικό πόλεμο με τις ΗΠΑ. Αντί αυτού, αποδέχτηκε δασμούς 15% στις περισσότερες ευρωπαϊκές εξαγωγές, κίνηση που στην Ευρώπη ερμηνεύεται ως ξεκάθαρη πολιτική ήττα. Ωστόσο, μόλις λίγες ημέρες μετά την υπογραφή της συμφωνίας, ο Τραμπ απείλησε με νέες κυρώσεις, αυτή τη φορά για τις ευρωπαϊκές ρυθμίσεις που στοχεύουν τους αμερικανικούς τεχνολογικούς κολοσσούς, προειδοποιώντας ότι οι ΗΠΑ θα μπορούσαν να διακόψουν τις εξαγωγές κρίσιμων μικροτσίπ. «Αν η ΕΕ δεν συμμορφωθεί, θα πληρώσει το τίμημα», ήταν το μήνυμα του Αμερικανού προέδρου, σύμφωνα με την ανάλυση του Politico.
Λίγες μόλις ημέρες μετά, ο Τραμπ απείλησε με νέους δασμούς, αυτή τη φορά με αφορμή τις ευρωπαϊκές ρυθμίσεις για την ψηφιακή οικονομία, προειδοποιώντας ότι θα διακόψει την εξαγωγή κρίσιμων τεχνολογιών μικροτσίπ αν η Ευρώπη δεν συμμορφωθεί με τις απαιτήσεις των αμερικανικών τεχνολογικών κολοσσών. Έτσι, δεν πρόλαβε να στεγνώσει το μελάνι της συμφωνίας και οι πανηγυρισμοί της Κομισιόν ότι εξασφάλισε δέσμευση πως δεν θα υπάρξουν άλλοι δασμοί, κατέρρευσε.
Το Politico υπογραμμίζει ότι η πραγματικότητα είναι πως η ΕΕ έχει εγκλωβιστεί σε έναν φαύλο κύκλο εξάρτησης. Δεν μπορεί να αψηφήσει τις ΗΠΑ, διότι η στρατιωτική της ασφάλεια εξακολουθεί να βασίζεται στην Ουάσιγκτον, ειδικά όσο ο Βλαντιμίρ Πούτιν παραμένει απειλή στα ανατολικά της σύνορα. Δεν μπορεί ούτε να αναμετρηθεί τεχνολογικά, καθώς η αμερικανική υπεροχή σε ημιαγωγούς, λογισμικό και τεχνητή νοημοσύνη είναι αδιαμφισβήτητη.
Η Ευρώπη παραμένει ανέτοιμη
Ωστόσο, όπως επισημαίνει το δημοσίευμα, σημερινή αδυναμία της Ευρώπης δεν είναι κεραυνός εν αιθρία. Όπως η δυναστεία των Τσινγκ στην Κίνα του 19ου αιώνα αδυνατούσε να αντιληφθεί την πρόοδο της βιομηχανικής επανάστασης, έτσι και οι Ευρωπαίοι ηγέτες υποβάθμισαν τα σημάδια κινδύνου. Μετά τον Ψυχρό Πόλεμο μείωσαν τις στρατιωτικές δαπάνες, αφήνοντας τα κράτη-μέλη εξαρτημένα από το ΝΑΤΟ. Παράλληλα, ενώ οι ΗΠΑ, η Κίνα και άλλες δυνάμεις επένδυαν μαζικά σε τεχνολογίες αιχμής, η Ευρώπη βυθιζόταν σε γραφειοκρατικές διαδικασίες και καθυστερούσε να δημιουργήσει ενιαίες κεφαλαιαγορές ή να προχωρήσει σταθερά προς την ψηφιακή ολοκλήρωση.
Όπως παραδέχθηκε η γενική διευθύντρια Εμπορίου της Επιτροπής, Σαμπίνε Βεγιάν, «αγνοήσαμε το καμπανάκι που χτύπησε στην πρώτη θητεία Τραμπ και ξαναπέσαμε σε λήθαργο».
Η νέα εμπορική συμφωνία, υποστήριξε ο εμπορικός του αντιπρόσωπος, αποτελεί τη βάση ενός «συστήματος του Τέρνμπερι», αντίστοιχου με το Μπρέτον Γουντς του 1944 που καθόρισε τη μεταπολεμική οικονομική αρχιτεκτονική, σαφές μήνυμα ότι οι κανόνες γράφονται στην Ουάσιγκτον, όχι στις Βρυξέλλες.
Περισσότερη ταπείνωση θα μπορούσε να ακολουθήσει καθώς οι δύο πλευρές προσπαθούν να διευθετήσουν διάφορες λεπτομέρειες-από ένα σύστημα δασμολογικών ποσοστώσεων για τον χάλυβα και το αλουμίνιο έως εξαιρέσεις για ορισμένους τομείς που πρέπει ακόμη να διευθετηθούν. «Αυτή η συμφωνία είναι τόσο ασαφής που υπάρχουν πολλά σημεία στα οποία οι συγκρούσεις θα μπορούσαν εύκολα να κλιμακωθούν και στη συνέχεια να χρησιμοποιηθούν ως δικαιολογία για το γιατί άλλα θέματα δεν θα προχωρήσουν», δήλωσε ο Νίκολας Πουατιέ, ερευνητής στο ινστιτούτο Bruegel.
Είναι ξεκάθαρο ότι η ΕΕ πρέπει να επενδύσει σοβαρά σε κοινές αμυντικές δυνατότητες ώστε να μην εξαρτάται από τις ΗΠΑ απέναντι στη Ρωσία ή άλλες απειλές. Είναι επίσης ξεκάθαρο ότι οι μαζικές επενδύσεις σε AI, κβαντικούς υπολογιστές, πράσινες τεχνολογίες και ημιαγωγούς είναι μονόδρομος. Πρέπει να γίνει απόλυτη προτεραιότητα. Τέλος η Ευρωπαϊκή Ένωση πρέπει να αξιοποιήσει τη δύναμη της ενιαίας αγοράς και να υπογράψει νέες εμπορικές συμφωνίες με αξιόπιστους εταίρους, όπως η Mercosur, η Ινδία και κ.ά. Μόνο έτσι θα πάψει να είναι απλώς το πεδίο μάχης όπου συγκρούονται ΗΠΑ και Κίνα.
Ο Μάριο Ντράγκι, σε πρόσφατη παρέμβασή του, έθεσε με σαφήνεια ότι αν η Ευρώπη δεν αλλάξει ριζικά, θα καταλήξει «ανεξήγητα αδύναμη και γεωπολιτικά ασήμαντη». Αν η ΕΕ συνεχίσει να κινείται αργά, με συμβιβασμούς και ατέρμονες συζητήσεις, θα είναι καταδικασμένη να υποτάσσεται και να αποδέχεται συμφωνίες με δυσμενείς όρους. Θα είναι σε μόνιμο καθεστώς ταπείνωσης και γεωπολιτικού εξευτελισμού.
newsbeast.gr