Ανάσα για χιλιάδες οφειλέτες, με χρέη προς το δημόσιο, και επιπλέον κίνητρο για υπαγωγή σε ρύθμιση δίνει νέα εγκύκλιος του διοικητή της Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Εσόδων (ΑΑΔΕ) Γιώργου Πιτσιλή, η οποία επί της ουσίας σταματά την ποινική δίωξη εφόσον ο οφειλέτης ρυθμίσει το χρέος του.
Σε περίπτωση που η οφειλή εξοφληθεί πλήρως, το αξιόποινο διαγράφεται. Αν όμως χαθεί η ρύθμιση, η υπόθεση αναβιώνει. Η προστασία ισχύει ακόμη και αν έχει ήδη επιβληθεί ποινή, αναστέλλοντας ή διακόπτοντας την εκτέλεσή της.
Με βάση το άρθρο 227 του νόμου 5193/2025 που ψηφίστηκε τον Απρίλιο, ρυθμίζονται οι συνέπειες στην άσκηση ποινικής δίωξης σε περίπτωση υπαγωγής σε ρύθμιση των οφειλών ή της αναστολής είσπραξης οφειλών.
Ειδικότερα, προβλέπει ότι σε περίπτωση υπαγωγής σε ρύθμιση καταβολής οφειλών ή αναστολής είσπραξης, η ποινική δίωξη αναστέλλεται για όσο διάστημα διαρκεί η ρύθμιση ή η αναστολή.
Σύμφωνα με την απόφαση, το μέτρο αφορά οφειλέτες, φυσικά πρόσωπα και νόμιμους εκπροσώπους ή μέλη οφειλετών νομικών προσώπων, που έχουν ποινική ευθύνη για το αδίκημα της μη καταβολής χρεών προς το Δημόσιο και τρίτους.
Πρόκειται για μια σημαντική διαφοροποίηση από το προηγούμενο καθεστώς, όπου η Φορολογική Διοίκηση είχε την υποχρέωση να κινεί τη διαδικασία δίωξης ανεξαρτήτως αν ο οφειλέτης είχε ήδη μπει σε ρύθμιση.
Ειδικότερα, σύμφωνα με την εγκύκλιο:
• διευρύνονται οι λόγοι αναστολής της ποινικής δίωξης καθώς και αναβολής εκτέλεσης/διακοπής της ποινής, καθώς, σύμφωνα με τις νέες διατάξεις, τις έννομες συνέπειες αυτές επιφέρει πλέον όχι μόνο η υπαγωγή των οφειλών σε ρύθμιση αλλά και η αναστολή είσπραξης αυτών.
• θεσπίζεται ότι η υπαγωγή σε ρύθμιση «τμηματικής» καταβολής οφειλών, αποτελεί ικανό λόγο ώστε οι αρμόδιες υπηρεσίες της Φορολογικής Διοίκησης να μην αποστείλουν αίτηση ποινικής δίωξης προς τον αρμόδιο Εισαγγελέα Πρωτοδικών.
• παγώνει η αίτηση ποινικής δίωξης και σε περίπτωση ένταξης του συνόλου των οφειλών σε αναστολή είσπραξης.
Κατόπιν αυτού οι αρμόδιες Υπηρεσίες της Φορολογικής Διοίκησης οφείλουν:
Στις περιπτώσεις όπου το σύνολο των ληξιπρόθεσμων οφειλών έχει ήδη υπαχθεί σε ρύθμιση ή αναστολή είσπραξης, η οποία βρίσκεται σε ισχύ, σύμφωνα με τις κείμενες διατάξεις, ανεξαρτήτως αν η υπαγωγή στη ρύθμιση ή η αναστολή είσπραξης έλαβε χώρα πριν ή μετά την πάροδο τεσσάρων (4) μηνών αφότου το χρέος κατέστη ληξιπρόθεσμο, να μην προβαίνουν σε αποστολή αιτήσεων ποινικής δίωξης για το αδίκημα της μη καταβολής χρεών προς το Δημόσιο και τρίτους.
• Να αποστέλλουν στον αρμόδιο Εισαγγελέα αμελλητί αιτήσεις ποινικής δίωξης για το αδίκημα της μη καταβολής χρεών προς το Δημόσιο και τρίτους σε περίπτωση απώλειας της ρύθμισης ή η αναστολή είσπραξης δεν βρίσκεται πλέον σε ισχύ.
• Να ενημερώνεται αμελλητί ο αρμόδιος Εισαγγελέας σε περίπτωση που έχει υποβληθεί αίτηση ποινικής δίωξης και το σύνολο των ληξιπρόθεσμων οφειλών έχουν υπαχθεί σε ρύθμιση καταβολής χρεών ή τελούν σε αναστολή είσπραξης.
• Να ενημερώνεται αμελλητί ο αρμόδιος Εισαγγελέας σε περίπτωση που έχει υποβληθεί αίτηση ποινικής δίωξης και σε περίπτωση απώλειας της ρύθμισης ή παύσης αναστολής είσπραξης των οφειλών.
Ακόμα και μετά την πάροδο τεσσάρων μηνών που το χρέος κατέστη ληξιπρόθεσμο, εφόσον δεν έχει ακόμα υποβληθεί αίτηση ποινικής δίωξης (από τον αρμόδιο για την επιδίωξη είσπραξης της οφειλής Προϊστάμενο της Υπηρεσίας της Φορολογικής Διοίκησης στον Εισαγγελέα Πρωτοδικών της έδρας του), η υπαγωγή του συνόλου των ληξιπρόθεσμων οφειλών σε ρύθμιση καταβολής ή σε αναστολή είσπραξης συνεπάγεται ομοίως την υποχρέωση παράλειψης υποβολής αίτησης ποινικής δίωξης εκ μέρους της Φορολογικής Διοίκησης.
Μάλιστα σε κάθε περίπτωση που έχει υποβληθεί αίτηση ποινικής δίωξης από την Φορολογική Διοίκηση και οι οφειλές έχουν υπαχθεί σε ρύθμιση ή τελούν σε αναστολή είσπραξης, η Φορολογική Διοίκηση υποχρεούται να ενημερώνει σχετικά τον αρμόδιο Εισαγγελέα Πρωτοδικών για την περαιτέρω εξέλιξη της ποινικής διαδικασίας από την αρμόδια εισαγγελική αρχή.
Σε περίπτωση απώλειας της ρύθμισης ή παύσης αναστολής είσπραξης, η αίτηση ποινικής δίωξης καθώς και ο πίνακας χρεών θα συμπεριλαμβάνουν εκτός από το ποσό των ανεξόφλητων οφειλών και το αρχικό εξοφληθέν ήδη ποσό, δηλαδή το αρχικό ποσό των οφειλών που υπήχθη στη ρύθμιση, καθώς για το ποσό αυτό έχει ήδη διαπραχθεί το ποινικό αδίκημα. Η ίδια υποχρέωση για ενημέρωση του αρμοδίου Εισαγγελέα Πρωτοδικών υφίσταται και σε περίπτωση της παύσης της αναστολής είσπραξης των οφειλών.
Με τη νέα διάταξη προβλέπεται αναστολή της παραγραφής του ποινικού αδικήματος, καθ’ όλη τη διάρκεια της ρύθμισης τμηματικής καταβολής ή της αναστολής είσπραξης, με την προσθήκη της ασφαλιστικής δικλείδας, ότι η παραγραφή δεν συμπληρώνεται πριν από την πάροδο ενός έτους από τη λήξη της αναστολής, ώστε να παρέχεται εύλογο χρονικό διάστημα για την υποβολή αίτησης ποινικής δίωξης ή για τη συνέχιση της ποινικής δίωξης, κατά περίπτωση.
Οι νέες διατάξεις εφαρμόζονται αναδρομικά, από την 11η Απριλίου 2025 που ψηφίστηκε ο νόμος 5193.
Πηγή: ΟΤ