Πριν τον Δεκαπενταύγουστο και ειδικότερα στις 11 του ερχόμενου μήνα αναμένεται να έχει τεθεί σε ισχύ το μέτρο που θα δίνει τη δυνατότητα στους πολίτες να σηκώνουν χρήματα από οποιοδήποτε ΑΤΜ ελληνικής τράπεζας, χωρίς να πληρώνουν προμήθεια, ακόμη κι αν η κάρτα τους δεν ανήκει στο ίδιο χρηματοπιστωτικό ίδρυμα με το μηχάνημα. Η σχετική αλλαγή έρχεται μέσα από τις νέες διατάξεις που ψηφίζονται σήμερα στη Βουλή και εμπεριέχονται ως τροπολογία στο νομοσχέδιο υπό τον τίτλο: «Εθνικός Τελωνειακός Κώδικας και άλλες διατάξεις». Μέσω αυτών τίθενται σε εφαρμογή οι νέοι κανόνες για τις χρεώσεις των τραπεζών. Όπως ανακοίνωσε μέσα στην εβδομάδα ο υπουργός Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών Κυριάκος Πιερρακάκης, ο στόχος είναι να μπει τέλος σε μια πρακτική που επιβάρυνε άδικα τους πολίτες για μια απλή, καθημερινή συναλλαγή
Μόλις ο νόμος δημοσιευθεί στην Εφημερίδα της Κυβέρνησης – κάτι που αναμένεται στις αρχές της επόμενης εβδομάδας – οι τράπεζες θα έχουν περιθώριο δύο εβδομάδες για να εφαρμόσουν τις αλλαγές. Αυτό σημαίνει πως, το αργότερο μέχρι τις 15 Αυγούστου, όλοι θα μπορούν να χρησιμοποιούν οποιοδήποτε ΑΤΜ χωρίς να πληρώνουν τίποτα (ή με μια ανώτατη χρέωση που δεν θα ξεπερνά το 1,50 ευρώ σε πολύ συγκεκριμένες περιπτώσεις).
Ο Πρωθυπουργός, σε σχετικό μήνυμα του στο TikTok, τόνισε πως «οι τραπεζικές υπηρεσίες πρέπει να εξυπηρετούν τους πολίτες και όχι να τους βάζουν συνεχώς να πληρώνουν», ενώ ο αντιπρόεδρος της κυβέρνησης Κωστής Χατζηδάκης δήλωσε ότι «οι τράπεζες πήγαν γυρεύοντας», αφήνοντας να εννοηθεί ότι υπήρχε υπερβολή στα ποσά που χρέωναν.
Από την ημέρα που έγιναν οι σχετικές ανακοινώσεις από τον κ. Πιερρακάκη στη Βουλή, τα τεχνικά επιτελεία των τραπεζών και του ΔΙΑΣ (του οργανισμού που διαχειρίζεται το σύστημα πληρωμών μεταξύ τραπεζών) άρχισαν να εργάζονται εντατικά, ώστε να γίνουν όλες οι απαραίτητες αλλαγές στα χρηματοπιστωτικά συστήματα. Η κατάργηση αυτών των χρεώσεων, όμως, δεν είναι καθόλου ασήμαντη για τις τράπεζες, αφού, σύμφωνα με εκτιμήσεις, θα χάσουν συνολικά από 20 έως και 50 εκατομμύρια ευρώ κάθε χρόνο.
Ιδιαίτερα μεγάλη οικονομική ζημιά αναμένεται να υποστούν οι τράπεζες που έχουν τα πιο πολλά ΑΤΜ σε όλη τη χώρα. Πρώτη στη λίστα είναι η Εθνική Τράπεζα, που διαθέτει 1.416 ΑΤΜ, από τα οποία 887 βρίσκονται εκτός καταστημάτων (π.χ. σε σούπερ μάρκετ, δρόμους, πλατείες κ.λπ.). Ακολουθούν η Τράπεζα Πειραιώς με 1.290 ΑΤΜ (τα 360 εκτός καταστήματος), η Alpha Bank με 1.195 και η Eurobank με 1.188 ΑΤΜ, από τα οποία τα περισσότερα λειτουργούν αυτόνομα. Από την άλλη πλευρά, οι νεότερες τράπεζες – όπως η CrediaBank, η Optima Bank και αρκετές συνεταιριστικές – διαθέτουν πολύ λιγότερα μηχανήματα και αναμένεται να ωφεληθούν, αφού οι πελάτες τους θα μπορούν πλέον να χρησιμοποιούν τα ΑΤΜ όλων των τραπεζών χωρίς επιπλέον χρέωση.
Μεγάλο ερώτημα τώρα είναι τι θα γίνει με τα ΑΤΜ που βρίσκονται εκτός τραπεζικών καταστημάτων, καθώς αυτά κοστίζουν πολύ στις τράπεζες. Δεν φέρνουν σημαντικά έσοδα και, πολλές φορές, είναι ζημιογόνα. Οι χρεώσεις που πλήρωναν μέχρι τώρα οι πελάτες βοηθούσαν να καλύπτονται τα έξοδα λειτουργίας τους – όπως η ασφάλεια, η συντήρηση και οι χρηματαποστολές. Χωρίς αυτά τα έσοδα, είναι πιθανό πολλές τράπεζες να αρχίσουν να αποσύρουν σταδιακά τα συγκεκριμένα μηχανήματα ή να τα παραχωρούν σε ιδιωτικές εταιρείες, όπως η Euronet ή η Cashflex, που ειδικεύονται στη λειτουργία ανεξάρτητων ΑΤΜ.
Σύμφωνα με εκτιμήσεις της αγοράς, περίπου 2.767 ΑΤΜ που σήμερα βρίσκονται εκτός καταστημάτων ενδέχεται να βρεθούν εκτός λειτουργίας στο προσεχές διάστημα. Ωστόσο, όσα μηχανήματα βρίσκονται σε τουριστικές περιοχές και έχουν μεγάλη χρήση από επισκέπτες, δεν φαίνεται να κινδυνεύουν. Αυτά τα ΑΤΜ αποφέρουν έσοδα στις τράπεζες και είναι πιο βιώσιμα. Επιπλέον, το Υπουργείο Οικονομικών ξεκαθαρίζει ότι οι νέες ρυθμίσεις ισχύουν μόνο για τους Έλληνες πολίτες και όχι για τους τουρίστες, οι οποίοι θα συνεχίσουν να χρεώνονται κανονικά όταν κάνουν ανάληψη από ΑΤΜ στην Ελλάδα, ανάλογα με τη χώρα και την τράπεζά τους.
Αναλυτικά τί προβλέπει η τροπολογία
Η τροπολογία προβλέπει:
– Μηδενισμό των χρεώσεων για αναλήψεις μετρητών από το δίκτυο ΑΤΜ των τραπεζών.
– Κατάργηση των χρεώσεων σε δημοτικές κοινότητες όπου λειτουργεί μόνο ένα ΑΤΜ, είτε αυτό ανήκει σε τράπεζα είτε σε τρίτο πάροχο.
– Θέσπιση εθνικού πλαφόν ύψους 1,5 ευρώ για αναλήψεις από ΑΤΜ τρίτων παρόχων στις υπόλοιπες περιπτώσεις.
Το επίμαχο κείμενο της τροπολογίας έχει ως εξής:
Περιορισμός των προμηθειών και λοιπών χρεώσεων των παρόχων υπηρεσιών πληρωμών και επιχειρήσεων που εκμεταλλεύονται αυτόματες ταμειολογιστικές μηχανές (ΑΤΜ) – Τροποποίηση άρθρου 48 ν. 5167/2024
Στο άρθρο 48 του ν. 5167/2024 (Α΄207) περί περιορισμού των προμηθειών και λοιπών χρεώσεων των παρόχων υπηρεσιών πληρωμών, επέρχονται οι ακόλουθες τροποποιήσεις: α) ο τίτλος αντικαθίσταται, β) στην παρ. 1, βα) στο εισαγωγικό εδάφιο, i) οι λέξεις «που εποπτεύονται από την Τράπεζα της Ελλάδος» αντικαθίστανται από τις λέξεις «με έδρα ή εγκατάσταση στην Ελλάδα, ή από επιχειρήσεις ή νομικές οντότητες που εκμεταλλεύονται αυτόματες ταμειολογιστικές μηχανές (ΑΤΜ)», ββ) στην περ. β), i) οι λέξεις «ΑΤΜ άλλου πιστωτικού ιδρύματος από αυτό στο οποίο τηρείται ο λογαριασμός χρέωσης, σε δημοτικές ενότητες στις οποίες υπάρχει ΑΤΜ μόνο ενός (1) πιστωτικού ιδρύματος» αντικαθίστανται από τις λέξεις «ΑΤΜ επιχείρησης ή νομικής οντότητας που εκμεταλλεύεται ΑΤΜ στις δημοτικές κοινότητες, στις οποίες υπάρχει μόνο ένα (1) ΑΤΜ», ii) προστίθεται τελευταίο εδάφιο, βγ) προστίθενται υποπερ. βα) και ββ), βδ) στην περ. γ), οι λέξεις «άλλου πιστωτικού ιδρύματος από αυτό στο οποίο τηρείται ο λογαριασμός χρέωσης,» αντικαθίστανται από τις λέξεις «παρόχου υπηρεσιών πληρωμών ή σε ATM επιχειρήσεων ή νομικών οντοτήτων που εκμεταλλεύονται ΑΤΜ», γ) στην παρ. 2, οι λέξεις «υπηρεσιών πληρωμών της παρ. 2 του άρθρου 1 και του άρθρου 4 του ν. 4537/2018 που εποπτεύονται από την Τράπεζα της Ελλάδος» αντικαθίστανται από τις λέξεις «των παρόχων υπηρεσιών πληρωμών και των επιχειρήσεων ή νομικών οντοτήτων που εκμεταλλεύονται ΑΤΜ της παρ. 1,», δ) η παρ. 3 καταργείται, ε) προστίθεται παρ. 4 και, μετά από νομοτεχνικές βελτιώσεις, το άρθρο 48 διαμορφώνεται ως εξής:
«Άρθρο 48»
Περιορισμός των προμηθειών και λοιπών χρεώσεων των παρόχων υπηρεσιών πληρωμών και επιχειρήσεων που εκμεταλλεύονται αυτόματες ταμειολογιστικές μηχανές (ΑΤΜ).
Δεν επιβάλλεται προμήθεια ή οποιουδήποτε είδους χρέωση από παρόχους υπηρεσιών πληρωμών της παρ. 2 του άρθρου 1 και του άρθρου 4 του ν. 4537/2018 (Α’ 84) με έδρα ή εγκατάσταση στην Ελλάδα, ή από επιχειρήσεις ή νομικές οντότητες που εκμεταλλεύονται αυτόματες ταμειολογιστικές μηχανές (ΑΤΜ), στις εξής συναλλαγές φυσικών προσώπων, ιδιωτών, ατομικών επιχειρήσεων και ελεύθερων επαγγελματιών:
α) εντολές πληρωμής, εφόσον διενεργούνται μέσω ψηφιακών δικτύων πληρωμής (web/mobile/internet banking), καθώς και πάγιες εντολές πληρωμής, οφειλών και εξόφλησης λογαριασμών προς το Δημόσιο, τα ασφαλιστικά ταμεία, τους οργανισμούς τοπικής αυτοδιοίκησης και λοιπούς φορείς γενικής κυβέρνησης, τις εταιρείες παροχής ηλεκτρικής ενέργειας, φυσικού αερίου, ύδρευσης, τηλεπικοινωνιών και τις ασφαλιστικές εταιρείες,
β) συναλλαγές με χρήση ΑΤΜ για ανάληψη μετρητών από ΑΤΜ επιχείρησης ή νομικής οντότητας που εκμεταλλεύεται ΑΤΜ, στις δημοτικές κοινότητες, στις οποίες υπάρχει μόνο ένα (1) ΑΤΜ. Η παρούσα περίπτωση εφαρμόζεται και για δήμους που αποτελούνται μόνο από δημοτικές ενότητες. βα) συναλλαγές με χρήση ΑΤΜ για ανάληψη μετρητών από ΑΤΜ, το οποίο εκμεταλλεύεται πάροχος υπηρεσιών πληρωμών με τη χρήση πιστωτικής ή χρεωστικής κάρτας που έχει εκδώσει πάροχος υπηρεσιών πληρωμών, ββ) συναλλαγές με χρήση ΑΤΜ για ανάληψη μετρητών από ΑΤΜ, το οποίο εκμεταλλεύεται επιχείρηση ή νομική οντότητα, με τη χρήση πιστωτικής ή χρεωστικής κάρτας που έχει εκδώσει πάροχος υπηρεσιών πληρωμών, ο οποίος συμμετέχει άμεσα ή έμμεσα στη διοίκηση ή στο κεφάλαιο της επιχείρησης ή νομικής οντότητας που εκμεταλλεύεται το συγκεκριμένο ΑΤΜ,
γ) ερωτήσεις υπολοίπου λογαριασμού ή κάρτας ή δανείου ή κινήσεων λογαριασμών σε ATM παρόχου υπηρεσιών πληρωμών ή σε ATM επιχειρήσεων ή νομικών οντοτήτων που εκμεταλλεύονται ΑΤΜ και
δ) φορτίσεις και αποφορτίσεις προπληρωμένων καρτών για ποσό φόρτισης έως εκατό (100) ευρώ ημερησίως, εφόσον διενεργούνται μέσω ψηφιακών δικτύων πληρωμής (web/mobile/internet banking), καθώς και πάγιες εντολές πληρωμής τους.
Οι προμήθειες και οι κάθε είδους χρεώσεις των παρόχων υπηρεσιών πληρωμών και των επιχειρήσεων ή νομικών οντοτήτων που εκμεταλλεύονται ΑΤΜ της παρ. 1, για τις ακόλουθες συναλλαγές δεν υπερβαίνουν, ανά συναλλαγή, το ποσό:
α) των πενήντα λεπτών (0,50) του ευρώ για αποστολή χρημάτων (εξερχόμενο έμβασμα)
β) των πενήντα λεπτών (0,50) του ευρώ για λήψη χρημάτων (εισερχόμενο έμβασμα)
Οι περ. α) και β) ισχύουν για φυσικά πρόσωπα, ιδιώτες, ατομικές επιχειρήσεις και ελεύθερους επαγγελματίες, για ποσά έως πέντε χιλιάδες (5.000) ευρώ ημερησίως και αφορούν στην απλή μεταφορά πίστωσης, καθώς και στην άμεση μεταφορά πίστωσης (SEPA/άμεσος διακανονισμός), από μία τράπεζα σε άλλη τράπεζα του εσωτερικού μέσω ψηφιακών δικτύων πληρωμής (web/ mobile/internet banking).
Καταργείται.
Οι προμήθειες και οι κάθε είδους χρεώσεις των επιχειρήσεων ή νομικών οντοτήτων που εκμεταλλεύονται ΑΤΜ της παρ. 1, δεν υπερβαίνουν, ανά συναλλαγή, το ποσό του ενός ευρώ και πενήντα λεπτών του ευρώ (1,50) για ανάληψη μετρητών από ΑΤΜ με τη χρήση πιστωτικής ή χρεωστικής κάρτας, που έχει εκδώσει πάροχος υπηρεσιών πληρωμών της παρ. 1, με την επιφύλαξη των περ. β) έως γ) της παρ. 1.».
Η εφαρμογή της παρ. 1 εκκινεί στις 11 Αυγούστου 2025.
Μπορείτε να διαβάσετε ολόκληρη τη σχετική τροπολογία, εδώ.
newsbeast.gr
