Σοκ από πανεπιστημιακή έρευνα: Ένας στους επτά Έλληνες υπήρξε θύμα σεξουαλικής κακοποίησης όταν ήταν παιδί

Ένας στους επτά ενήλικες στην Ελλάδα έχει βιώσει σεξουαλική βία κατά την παιδική του ηλικία.

Αυτό το συμπέρασμα προκύπτει από παγκόσμια μελέτη του Ινστιτούτου Μετρήσεων και Αξιολόγησης Υγείας της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου της Ουάσιγκτον στο Σιάτλ, που δημοσιεύθηκε στο περιοδικό «The Lancet».

Συγκεκριμένα, το ποσοστό των γυναικών που βίωσαν σεξουαλική βία ως παιδιά στην Ελλάδα ανέρχεται σε 12,1% και το ποσοστό των ανδρών 15,3%. Συνολικά στη δυτική Ευρώπη τα αντίστοιχα ποσοστά είναι 20,7% για τις γυναίκες και 14,1% για τους άνδρες και παγκοσμίως 18,9% και 14,8%.

Η συγκεκριμένη έρευνα αφορά σε 204 τοποθεσίες και μελετά τα ποσοστά ανά ηλικία και φύλο, από το 1990 έως το 2023. Επικεφαλής της μελέτης είναι η Ελληνίδα καθηγήτρια στο Πανεπιστήμιο της Ουάσινγκτον, Εμμανουέλα Γακίδου.

Όπως επισημαίνει η κ. Γακίδου στο ΑΠΕ-ΜΠΕ, κατά τη μελέτη διαπιστώθηκε ότι «τόσο στην Ελλάδα όσο και ευρύτερα στην Ευρώπη, το ποσοστό σεξουαλικής βίας εναντίον των παιδιών ήταν υψηλό τόσο στα αγόρια όσο και στα κορίτσια».

Σχετικά με την Ελλάδα προσθέτει ότι «πρόκειται για βαθύτατα ανησυχητικά στοιχεία που υπογραμμίζουν τη διάχυτη φύση αυτού του ζητήματος εντός της χώρας». Ωστόσο, διευκρινίζει ότι «υπάρχουν σημαντικά κενά δεδομένων σε αυτόν τον τομέα και πρέπει να δώσουμε προτεραιότητα στις προσπάθειες συλλογής δεδομένων και να βελτιώσουμε την ικανότητά μας να παρακολουθούμε τις τάσεις στη σεξουαλική βία».

Κρίσιμα κενά στη συλλογή δεδομένων εντοπίστηκαν σε πολλές χώρες, γεγονός που τονίζει, σύμφωνα με τους ερευνητές, την επείγουσα ανάγκη για διευρυμένα προγράμματα επιτήρησης, ιδιαίτερα σε χώρες χαμηλού και μεσαίου εισοδήματος. Η καθιέρωση τυποποιημένων βέλτιστων πρακτικών για την παρακολούθηση της σεξουαλικής βίας κατά παιδιών υπογραμμίζεται ότι μπορεί να βοηθήσει τους ειδικούς να εντοπίσουν τα εμπόδια στην αποκάλυψη, την αναφορά και τη φροντίδα και να δημιουργήσουν καλύτερες πολιτικές προστασίας των παιδιών.

Η μελέτη αναδεικνύει, όπως τονίζει η κ. Γακίδου, την «τεράστια κλίμακα της σεξουαλικής βίας κατά των παιδιών». «Είναι ένα ευρέως διαδεδομένο ζήτημα που επηρεάζει εκατομμύρια αγόρια και κορίτσια παγκοσμίως. Αυτό που είναι ακόμη πιο εντυπωσιακό είναι ότι καμία περιοχή του κόσμου δεν είναι άτρωτη σε αυτό το πρόβλημα, καθώς υψηλά ποσοστά εμφάνισης του φαινομένου παρατηρούνται παντού υπογραμμίζοντας τον παγκόσμιο αντίκτυπό του».

Οι χώρες με την υψηλότερη επικράτηση του φαινομένου στις γυναίκες ήταν οι Νήσοι Σολομώντα με σχεδόν 43%, η Ακτή Ελεφαντοστού με 32%, η Χιλή με 31% και η Κόστα Ρίκα και η Ινδία με σχεδόν 31%. Οι ΗΠΑ κατέγραψαν ποσοστό σχεδόν 28% και το Ηνωμένο Βασίλειο 24%. Στους άνδρες, οι χώρες με τα υψηλότερα ποσοστά ήταν η Ακτή Ελεφαντοστού και το Μπαγκλαντές με 28%, η Μποτσουάνα με 27%, η Αϊτή με 26% και η Νιγηρία με 24%. Οι ΗΠΑ είχαν ποσοστό 16% και το Ηνωμένο Βασίλειο περίπου 17%.

Ένα εξίσου σημαντικό εύρημα είναι ότι σχεδόν οι μισοί επιζώντες παγκοσμίως υπέστησαν σεξουαλική βία πριν από την ηλικία των 16 ετών. Το 8% των γυναικών και το 14% των ανδρών ανέφεραν ότι εκτέθηκαν για πρώτη φορά σε σεξουαλική βία πριν από την ηλικία των δώδεκα ετών. «Αυτό υπογραμμίζει την επείγουσα ανάγκη να δοθεί προτεραιότητα στις προσπάθειες πρόληψης νωρίς, πολύ πριν από την ενηλικίωση. Επίσης, τονίζει τη σημασία της δημιουργίας προσβάσιμων συστημάτων υποστήριξης για να βοηθηθούν οι επιζώντες να αποκαλύψουν τις εμπειρίες τους, καθώς πολλές περιπτώσεις παραμένουν κρυφές. Αυτή η πραγματικότητα καθιστά την ανάγκη για συστημική αλλαγή ακόμη πιο επιτακτική», παρατηρεί η κ. Γακίδου στο ΑΠΕ-ΜΠΕ.

Γεννημένη και μεγαλωμένη στην Αθήνα και με σπουδές σε αμερικανικά πανεπιστήμια και προϋπηρεσία στον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας και σε αμερικανικά πανεπιστήμια, η Εμμανουέλα Γακίδου έχει περισσότερα από 20 χρόνια ερευνητικής εμπειρίας στους τομείς της παρακολούθησης και αξιολόγησης αναγκών, ανισοτήτων και παραγόντων κινδύνου στον τομέα της Υγείας. Επίσης, είναι συνιδρύτρια του Ινστιτούτου Μετρήσεων και Αξιολόγησης Υγείας της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου της Ουάσινγκτον στο Σιάτλ. Όπως περιγράφει, «το Ινστιτούτο ιδρύθηκε από μια βαθιά δέσμευση για τη βελτίωση της παγκόσμιας υγείας. Όταν το ιδρύσαμε, στόχος μας ήταν να δημιουργήσουμε μια αξιόπιστη, ανεξάρτητη πηγή δεδομένων και ανάλυσης που θα μπορούσε να καθοδηγήσει τους υπεύθυνους χάραξης πολιτικής, τους ερευνητές και τους οργανισμούς στις προσπάθειές τους να αντιμετωπίσουν τις πιο πιεστικές παγκόσμιες προκλήσεις υγείας». Συμπληρώνει ότι «τελικά το Ινστιτούτο υπάρχει για να διασφαλίσει ότι κάθε ζωή μετράει και ότι τα συστήματα υγείας είναι εξοπλισμένα για να καλύψουν τις ανάγκες των ανθρώπων που εξυπηρετούν».