Παρά την αύξηση στην τιμή των καυσίμων από 1η Μαΐου, η ελληνική ακτοπλοϊκή αγορά διατηρεί σταθερές τις τιμές των ακτοπλοϊκών εισιτηρίων, με τη συμβολή της πρωτοβουλίας του Υπουργείου Ναυτιλίας για μείωση των λιμενικών τελών κατά 50%.
Αυτό τονίζει στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ο πρόεδρος του Συνδέσμου Επιχειρήσεων Επιβατηγού Ναυτιλίας (ΣΕΕΝ), Διονύσης Θεοδωράτος, επισημαίνοντας παράλληλα ότι «κανείς δεν λέει ότι τα ακτοπλοϊκά εισιτήρια είναι φθηνά αλλά οι ακτοπλοϊκές εταιρείες έχουν ήδη εφαρμόσει εκπτώσεις όπως την περίοδο του Πάσχα, ιδιαίτερα σε οικογένειες».
Ο ίδιος τονίζει πως τα ταχύπλοα ενδέχεται να προσφέρουν επιπλέον εκπτώσεις, καθώς δεν επηρεάζονται από το νέο καύσιμο καθώς ήδη το χρησιμοποιούν ενώ παράλληλα, πρότεινε τη μείωση του ΦΠΑ στα εισιτήρια επιβατών και οχημάτων από το 13% και το 24% αντίστοιχα, υπογραμμίζοντας μάλιστα ότι στη δεύτερη περίπτωση το όχημα που συνοδεύει τον επιβάτη δεν αποτελεί εμπορευματικό αγαθό.
Η πρόταση αυτή τόνισε ενισχύεται και από τη νέα κοινοτική οδηγία που δίνει τη δυνατότητα εφαρμογής μειωμένων συντελεστών ΦΠΑ στην επιβατική ακτοπλοΐα και στα συνοδευόμενα οχήματα από 1η Ιανουαρίου 2025.
Ο κ. Θεοδωράτος σε ερώτηση ότι πολλοί υποστηρίζουν ότι αν η κυβέρνηση μειώσει τον ΦΠΑ οι εταιρείες δεν θα περάσουν τη μείωση αυτή στον καταναλωτή, ο πρόεδρος του ΣΕΕΝ καλεί το Υπουργείο Ναυτιλίας να ελέγξει αν οι μειώσεις αυτές μετακυλίονται στους επιβάτες μέσω του παρατηρητηρίου τιμών.
Είπε ότι η Ελλάδα παρότι είναι το 2% του Ευρωπαϊκού πληθυσμού και έχει το 18% της ακτοπλοϊκής κίνησης της Ευρώπης, εξακολουθεί όμως να έχει τον υψηλότερο συντελεστή ΦΠΑ στα εισιτήρια της ακτοπλοΐας 13% σε επιβάτες και 24% σε οχήματα όταν σε άλλες χώρες της Ε.Ε είναι ήδη μειωμένος (10% στην Ισπανία και τη Φινλανδία, 6% στη Σουηδία, 5% στην Ιταλία και 0% στη Μάλτα και τη Δανία).
Όπως ανέφερε, μια τέτοια αλλαγή από το οικονομικό επιτελείο θα μπορούσε να εφαρμοστεί εύκολα, με περιορισμένο δημοσιονομικό κόστος, καθώς θα μπορούσε να καλυφθεί από την τόνωση της επιβατικής κίνησης.
Η πρόταση εδράζεται στη νέα ευρωπαϊκή Οδηγία (ΕΕ) 2022/542, η οποία από 1η Ιανουαρίου 2025 επιτρέπει τη μείωση του ΦΠΑ όχι μόνο για την επιβατική ακτοπλοϊκή μεταφορά, αλλά και για τη μεταφορά οχημάτων και σχετικών υπηρεσιών, δίνοντας περιθώριο προσαρμογής στα κράτη μέλη ανέφερε ο ίδιος.
Σημείωσε επίσης ότι το 40% των εισιτηρίων αυτή τη στιγμή δίνονται με εκπτώσεις, είτε μέσω των υποχρεωτικών κοινωνικών παροχών είτε μέσω εμπορικών προσφορών.
Υπενθύμισε τέλος ότι, σε αντίθεση με άλλα μέσα μεταφοράς όπως τα ΚΤΕΛ, η ακτοπλοΐα δεν λαμβάνει αποζημιώσεις για τις υποχρεωτικές εκπτώσεις καλύπτοντας από μόνη της το κόστος.
Ειδικότερα, ο πρόεδρος του ΣΕΕΝ Διονύσης Θεοδωράτος είπε τα ακόλουθα στον δημοσιογράφο του ΑΠΕ-ΜΠΕ Πάρη Τσιριγώτη:
Έμφαση στις λιμενικές υποδομές
Στην ανάγκη ενίσχυσης των λιμενικών υποδομών στα λιμάνια των νησιών του Αιγαίου και της ασφάλειας των επιβατών και πλοίων στάθηκε ο πρόεδρος του Συνδέσμου Επιχειρήσεων Επιβατηγού Ναυτιλίας (ΣΕΕΝ), Διονύσης Θεοδωράτος, επισημαίνοντας την έλλειψη βασικών εγκαταστάσεων σε πολλά λιμάνια της χώρας, όπου οι επιβάτες συχνά περιμένουν τα πλοία υπό δύσκολες καιρικές συνθήκες.
«Κάθε χρόνο η Ένωση Πλοιάρχων εκδίδει μια έρευνα για τις ελλείψεις στα ελληνικά λιμάνια και θα πρέπει σε αυτή τη λογική να ασχοληθεί και η ελληνική πολιτεία και τα κατά τόπους λιμενικά ταμεία και οι οργανισμοί, προκειμένου τα λιμάνια να γίνουν πιο φιλικά στους επιβάτες και πιο φιλικά για τα πλοία», υπογράμμισε ο ίδιος.
Ο κ. Θεοδωράτος τόνισε ότι η πολιτεία οφείλει να δώσει ιδιαίτερη προσοχή στη διαχείριση των εσόδων των λιμενικών ταμείων, σημειώνοντας χαρακτηριστικά ότι τρία λιμενικά ταμεία στις Κυκλάδες αποκομίζουν πάνω από 1 εκατ. ευρώ το καθένα μόνο από μία ακτοπλοϊκή εταιρεία.
Σχετικά με τη μείωση των λιμενικών τελών κατά 50%, διαβεβαίωσε ότι δεν αναμένεται να υπάρξει πρόβλημα βιωσιμότητας για τα λιμενικά ταμεία, καθώς το Υπουργείο Ναυτιλίας έχει ήδη προβλέψει την αναπλήρωση των απωλειών εσόδων μέσω χρηματοδότησης από το Πράσινο Ταμείο.
Τα κονδύλια αυτά θα διατεθούν αποκλειστικά για «πράσινες» παρεμβάσεις και έργα στους λιμένες συμπλήρωσε.
Πράσινη μετάβαση
Ο πρόεδρος του ΣΕΕΝ σχετικά με το πρόγραμμα ανανέωσης του ακτοπλοϊκού στόλου είπε ότι η μετάβαση σε ένα πιο φιλικό προς το περιβάλλον μοντέλο, σύμφωνα με τους στόχους της ευρωπαϊκής δέσμης μέτρων «Fit for 55», προχωρά, χωρίς ωστόσο να έχουν ανοίξει ακόμα τα απαραίτητα χρηματοδοτικά εργαλεία.
«Παρότι η προηγούμενη πολιτική ηγεσία του υπουργείου Ναυτιλίας είχε ξεκινήσει την επεξεργασία προτάσεων για την ανανέωση του στόλου και είχε αναθέσει μελέτες για να εκτιμηθεί το απαιτούμενο επενδυτικό ύψος, μέχρι σήμερα δεν έχει ανοίξει καμία χρηματοδοτική γραμμή, ούτε επενδυτικός ή δημοσιονομικός κύκλος για την κατασκευή ή την προμήθεια «πράσινων» πλοίων» ανέφερε.
Η πρόκληση τόνισε είναι διπλή: τόσο η ανανέωση του γερασμένου στόλου, με τον μέσο όρο ηλικίας να φτάνει τα 36 έτη έως το 2030, όσο και η τεχνολογική αναβάθμιση των νεότερων πλοίων για να ανταποκριθούν στα νέα πρότυπα κατανάλωσης καυσίμων όπως LNG και μεθανόλη.
Σύμφωνα με τον κ. Θεοδωράτο, η πλήρης ανανέωση του στόλου ηλικίας άνω των 25 ετών θα απαιτήσει επενδύσεις άνω των 3 δισ. ευρώ, ενώ η αναβάθμιση των πλοίων κάτω των 20 ετών εκτιμάται πως ξεπερνά τα 200 εκατ. ευρώ.
Υπογράμμισε επίσης ότι την ώρα που η ένταξη στο Σύστημα Εμπορίας Δικαιωμάτων Εκπομπών της Ε.Ε. (EU ETS) επιφέρει πρόσθετες επιβαρύνσεις στον κλάδο, δεν λαμβάνονται υπόψη βασικά χαρακτηριστικά της ελληνικής ακτοπλοΐας, όπως η εποχικότητα, το αυξημένο ενεργειακό κόστος και οι απαιτητικές συνθήκες λειτουργίας σε απομακρυσμένα νησιά.
Αναφέρθηκε επίσης στη σημασία της θεσμοθέτησης πολυετών συμβάσεων για τις άγονες γραμμές, αλλά και στη δημιουργία ενός ειδικού ταμείου “Fund & Reward” που θα επιστρέφει στον κλάδο τα έσοδα από το Σύστημα Εμπορίας Δικαιωμάτων Εκπομπών (EU ETS).
Όπως τόνισε, η προκήρυξη 12ετών συμβάσεων στις άγονες γραμμές θα αποτελούσε ισχυρό κίνητρο για επενδύσεις σε νέα πλοία.
«Όταν ένας πλοιοκτήτης γνωρίζει ότι θα εξασφαλίσει σταθερή δραστηριότητα και αποζημίωση για πάνω από μια δεκαετία, μπορεί να προχωρήσει με ασφάλεια στην ανανέωση του στόλου του», ανέφερε χαρακτηριστικά.
Παράλληλα, ο πρόεδρος του ΣΕΕΝ αναφέρθηκε στην ανάγκη επανεπένδυσης των εσόδων που θα προκύψουν από την ένταξη της ακτοπλοΐας στο ETS, μέσω της δημιουργίας ενός ειδικού μηχανισμού «Fund & Reward».
Σκοπός του μηχανισμού αυτού, όπως εξήγησε, θα είναι τα κονδύλια από τα δικαιώματα εκπομπών άνθρακα να κατευθύνονται πίσω στον ναυτιλιακό τομέα, ενισχύοντας την πράσινη μετάβαση.
«Τα χρήματα αυτά μπορούν να στηρίξουν επενδύσεις σε καθαρότερα καύσιμα, πλοία με χαμηλές ή μηδενικές εκπομπές, την αναβάθμιση τεχνολογιών, αλλά και να λειτουργήσουν ως μοχλός ανάπτυξης για όλη την εφοδιαστική και ναυτιλιακή αλυσίδα», υπογράμμισε ο κ. Θεοδωράτος.
«Δεν ζητούμε να δοθούν επιχορηγήσεις αλλά επιστροφή των πόρων που πληρώνει ο κλάδος και που θα ωφελήσουν το σύνολο της κοινωνίας μέσα από επενδύσεις», κατέληξε ο πρόεδρος του ΣΕΕΝ.
Προσέλκυση στο ναυτικό επάγγελμα
Ο πρόεδρος του ΣΕΕΝ αναφέρθηκε και στο κρίσιμο ζήτημα της προσέλκυσης νέων στο ναυτικό επάγγελμα, υπογραμμίζοντας πως πρόκειται για το επόμενο μεγάλο στοίχημα της ελληνικής ναυτιλίας και ειδικότερα της ακτοπλοΐας.
Όπως σημείωσε, για να υπάρξει ουσιαστική προσέγγιση των νέων γενεών, απαιτούνται συντονισμένες ενέργειες από όλες τις πλευρές: τους ακτοπλόους, την ΠΝΟ (Πανελλήνια Ναυτική Ομοσπονδία) και το Υπουργείο Ναυτιλίας.
«Το ενδιαφέρον των νέων δεν εξαντλείται πλέον μόνο στο ύψος των απολαβών. Θέλουν προοπτική, αξιοκρατία και ποιότητα ζωής», ανέφερε χαρακτηριστικά.
Ο κ. Θεοδωράτος τόνισε ότι ο ακτοπλοϊκός κλάδος είναι απολύτως έτοιμος να συμμετάσχει ενεργά στον διάλογο για την αναμόρφωση της ναυτικής εκπαίδευσης, στηρίζοντας την πρωτοβουλία του Υπουργείου Ναυτιλίας να καταρτιστεί, το φθινόπωρο, ένα ολοκληρωμένο και εφαρμόσιμο σχέδιο από όλους τους εμπλεκόμενους φορείς.
Πηγή: ΑΠΕ – ΜΠΕ
