Το απόλυτο χάος αντικρίζουν εκτοπισμένοι Παλαιστίνιοι που επιστρέφουν στις πόλεις τους. “Πόλη-φάντασμα” η Γάζα.
Οι αρχές του Ισραήλ αποφυλάκισαν σήμερα 90 παλαιστίνιους φυλακισμένους, μερικές ώρες αφού τρεις ισραηλινές όμηροι αφέθηκαν ελεύθερες από τη Χαμάς, στο πλαίσιο της συμφωνίας κατάπαυσης του πυρός ανάμεσα στον ισραηλινό στρατό και το παλαιστινιακό ισλαμιστικό κίνημα στη Λωρίδα της Γάζας, η οποία έχει υποστεί πελώρια καταστροφή έπειτα από δεκαπέντε και πλέον μήνες πολέμου.
Η ανακωχή τέθηκε σε ισχύ χθες Κυριακή στις 11:15 (τοπική ώρα και ώρα Ελλάδας), με σχεδόν τρεις ώρες καθυστέρηση, καθώς η Χαμάς καθυστέρησε να επιδώσει τον κατάλογο με τα ονόματα των τριών γυναικών που επρόκειτο να αφήσει ελεύθερες αυθημερόν. Το κίνημα επικαλέστηκε «επιπλοκές στο πεδίο» και «τη συνέχιση των βομβαρδισμών».
Νωρίς το απόγευμα ηγετικό στέλεχος της Χαμάς δήλωσε στο Γαλλικό Πρακτορείο πως αυτές οι «τρεις όμηροι» πλέον βρίσκονταν στα χέρια της Διεθνούς Επιτροπής του Ερυθρού Σταυρού και της Ερυθράς Ημισελήνου (ΔΕΕΣ) στην πόλη της Γάζας (βόρεια), κατόπιν ο ισραηλινός στρατός επιβεβαίωσε την άφιξή τους στο Ισραήλ.
Πρόκειται για την υπήκοο Ισραήλ και Βρετανίας Έμιλι Νταμάρι, 28 ετών, την υπήκοο Ισραήλ και Ρουμανίας Ντορόν Στάινμπρεχερ, 31 ετών —οι δυο τους αιχμαλωτίστηκαν στο κιμπούτς Κφαρ Αζά— και τη Ρόμι Γκονέν, 24 ετών, που απήχθη στο φεστιβάλ μουσικής Νόβα, κατά τη διάρκεια της εφόδου της Χαμάς στο νότιο τμήμα της ισραηλινής επικράτειας την 7η Οκτωβρίου 2023, το έναυσμα του πολέμου.
Νωρίτερα το βράδυ της Κυριακής, ο Πρόεδρος των ΗΠΑ, Τζο Μπάιντεν, επιβεβαίωσε ότι θα απελευθερωθούν άλλες τέσσερις Ισραηλινές γυναίκες όμηροι την επόμενη εβδομάδα, επαναλαμβάνοντας όσα είχαν δηλώσει νωρίτερα οι Ισραηλινές Ένοπλες Δυνάμεις.
«Και τρεις όμηροι κάθε επτά ημέρες στη συνέχεια, συμπεριλαμβανομένων τουλάχιστον δύο Αμερικανών σε αυτή την πρώτη φάση», ανέφερε ο Μπάιντεν σε ανάρτησή του στην πλατφόρμα Χ. «Προσευχόμαστε για την αποκατάστασή τους.»
“Χάρη στον Θεό, είχαμε τη σιγουριά πως μια ημέρα θα απελευθερωνόμασταν”
Μερικά λεπτά μετά τα μεσάνυχτα, η υπηρεσία φυλακών του Ισραήλ ανακοίνωσε πως «90 τρομοκράτες» πλέον «απελευθερώθηκαν» από τη στρατιωτική φυλακή της Οφέρ, στην κατεχόμενη Δυτική Όχθη, και από κέντρο κράτησης στην Ιερουσαλήμ.
Εκατοντάδες άνθρωποι, συγκεντρωμένοι κατά μήκος του δρόμου, περίμεναν να δουν να περνούν τα λεωφορεία από την Μπεϊτούνια προς την κατεύθυνση της Ραμάλας, της έδρας της Παλαιστινιακής Αρχής, ανεμίζοντας παλαιστινιακές σημαίες και λάβαρα διαφόρων πολιτικών κινημάτων, ιδίως της Χαμάς.
Όταν εντέλει έφτασαν και άνοιξαν οι πόρτες, πλήθος υποδέχθηκε τους ανθρώπους που αποφυλακίστηκαν —γυναίκες και παιδιά στην πλειονότητά τους— με δάκρυα χαράς, εναγκαλισμούς, τραγούδια, πυροτεχνήματα.
«Η αναμονή ήταν εξαιρετικά δύσκολη. Αλλά χάρη στον Θεό, είχαμε τη σιγουριά πως μια ημέρα θα απελευθερωνόμασταν», είπε αναστενάζοντας η Μπούσρα αλ Ταουίλ, δημοσιογράφος που είχε συλληφθεί και φυλακιστεί τον Μάρτιο του 2024, αναφέρει το ΑΠΕ-ΜΠΕ.
“Δεν μπορέσαμε καν να βρούμε τα σπίτια μας”
Παράλληλα, στη Λωρίδα της Γάζας, χιλιάδες εκτοπισμένοι Παλαιστίνιοι πήραν τον δρόμο του γυρισμού, με το τοπίο που αντίκρισαν που να παραπέμπει στην Αποκάλυψη, για να γυρίσουν στα σπίτια τους.
«Δεν μπορέσαμε καν να βρούμε τα σπίτια μας» εξαιτίας «του εύρους των καταστροφών», έλεγε απελπισμένη στη Ράφα (νότια) η Μαρία Γκαντ Ελ Χακ, που όπως το μεγαλύτερο μέρος του πληθυσμού του παλαιστινιακού θυλάκου εξαναγκάστηκε να εγκαταλείψει το σπίτι της.
Χιλιάδες εκτοπισμένοι Παλαιστίνιοι επέστρεψαν σήμερα στα σπίτια τους για να τα βρουν ισοπεδωμένα. Για τη Ράνα Μοχσέν, 43 ετών, που είχε φύγει από την πόλη της Γάζας για να βρει καταφύγιο στη Τζαμπάλια, αυτή η στιγμή του γυρισμού άργησε πολύ. «Περιμέναμε αυτή τη στιγμή για 16 μήνες», δηλώνει η μητέρα τριών παιδιών στο πρακτορείο ειδήσεων AFP. «Η χαρά μου είναι απερίγραπτη. Είμαστε επιτέλους στο σπίτι μας. Δεν υπάρχει πια οίκημα, μόνο ερείπια, αλλά είναι το σπίτι μας.» Η σκεπή του σπιτιού της είναι το μόνο που έχει απομείνει, ενώ η έκταση της καταστροφής είναι «αδιανόητη», αναφέρει, προσθέτοντας πως «κτίρια και τοπόσημα έχουν εξαφανιστεί εντελώς, λες και πρόκειται για πόλη-φάντασμα ή εγκαταλειμμένα μέρη.»
Παρόμοιες εικόνες αντίκρισε και ο Άχμαντ αλ-Μπαλάουι, ο οποίος μόλις επέστρεψε στη Ράφα. «Μόλις επέστρεψα στην πόλη, σοκαρίστηκα», δήλωσε στο AFP. «Σήψη, ερείπια και καταστροφή παντού. Ολόκληρες περιοχές έχουν εξαφανιστεί εντελώς.»
Χθες, εν αναμονή της σημερινής εκεχειρίας, το υπουργείο Υγείας της Γάζας κάλεσε τους Παλαιστίνιους που επιστρέφουν στα σπίτια τους να αποφεύγουν τα πτώματα και να ειδοποιούν τις αρχές για την απομάκρυνσή τους.
“Κοιμήθηκα ήρεμα για πρώτη φορά έπειτα από 470 ημέρες… Ένιωσα ασφαλής.”. Ο Μαχμούντ Ρόστομ, φοιτητή τρίτου έτους στη Γάζα, ο οποίος κατά τη διάρκεια του πολέμου έγινε πολίτης-δημοσιογράφος δήλωσε ότι χθες μπόρεσε να κοιμηθεί ήρεμα για πρώτη φορά από τότε που ξεκίνησε ο πόλεμος. «Κατά τη διάρκεια του πολέμου δεν μπορούσα να κοιμηθώ όπως ήθελα, καθώς οι βόμβες έπεφταν παντού και οποιαδήποτε στιγμή», δήλωσε το πρωί στο πρόγραμμα Newsday του BBC.
«Αλλά χθες κοιμήθηκα νωρίς λόγω του αισθήματος ασφάλειας, για πρώτη φορά εδώ και 470 ημέρες, και ξύπνησα νωρίς. Ήμουν σοκαρισμένος, γιατί την ημέρα που ξύπνησα είδα παιδιά στη γειτονιά μου να παίζουν ποδόσφαιρο για πρώτη φορά. Είδα ανθρώπους να πουλάνε τοπικά γλυκά, όπως πριν από τον πόλεμο. Ήταν σαν να γεννήθηκα ξανά.», συμπληρώνει.
Το ότι τέθηκε σε ισχύ η συμφωνία, την παραμονή της επιστροφής στον Λευκό Οίκο του Ντόναλντ Τραμπ, τροφοδοτεί ελπίδες πως θα υπάρξει διαρκής ειρήνη στον παλαιστινιακό θύλακα. Ωστόσο ο ισραηλινός πρωθυπουργός Μπενιαμίν Νετανιάχου προειδοποίησε πως η κυβέρνησή του επιφυλάσσεται του δικαιώματος να «ξαναρχίσει» τον πόλεμο αν θεωρήσει πως είναι «ανάγκη».
Από την πλευρά τους οι Ταξιαρχίες αλ Κάσαμ, ο στρατιωτικός βραχίονας της Χαμάς, υπογράμμισαν ότι η τήρηση της ανακωχής θα εξαρτηθεί από την «τήρηση των δεσμεύσεων» του Ισραήλ.
Χθες η πολιτική προστασία τη Λωρίδα της Γάζας ανέφερε πως ανάμεσα στην προβλεπόμενη ώρα έναρξης της ανακωχής και την ώρα που τέθηκε πράγματι σε ισχύ, ισραηλινοί βομβαρδισμοί σκότωσαν οκτώ Παλαιστίνιους.