Με αφορμή την πιθανολογούμενη επιστροφή των Ελγίνειων μαρμάρων, μια κίνηση που θα πιστωθεί στον Κυριάκο Μητσοτάκη αν τελικά ολοκληρωθεί, αναρωτήθηκα πώς το όνομα της οικογένειας Μητσοτάκη κατατάσσεται στην ιστορία της ελληνικής πολιτικής (μετά την επανάσταση του 1821).
Ζητήσαμε από την τεχνητή νοημοσύνη μια βοήθεια. Ρωτήσαμε το ChatGPT ποιοι είναι οι σημαντικότεροι πολιτικοί που πέρασαν από το ελληνικό κράτος και ζήτησα στην απάντηση του να συμπεριλάβει σχετικά κριτήρια.
Το τελικό αποτέλεσμα ήταν πληρέστατο, αν και έκρυβε εκπλήξεις. Ακολουθεί η απάντηση του ChatGPT. Δεν έχουμε αλλάξει ούτε γράμμα.
1. Ελευθέριος Βενιζέλος (1864-1936)
- Γιατί ξεχωρίζει: Οραματιστής πολιτικός που συνέβαλε στη Μεγάλη Ιδέα, στις εδαφικές επεκτάσεις της Ελλάδας και στις εκσυγχρονιστικές μεταρρυθμίσεις. Υπό την ηγεσία του, η Ελλάδα διπλασίασε τα εδάφη της και έκανε μεγάλα βήματα στον εκσυγχρονισμό του κράτους.
- Κληρονομιά: Θεμελίωσε θεσμούς όπως η ανεξαρτησία της δικαιοσύνης και το σύγχρονο εκπαιδευτικό σύστημα.
2. Ιωάννης Καποδίστριας (1776-1831)
- Γιατί ξεχωρίζει: Ο πρώτος κυβερνήτης της ανεξάρτητης Ελλάδας. Επικεντρώθηκε στη δημιουργία διοικητικών δομών, στη γεωργική ανασυγκρότηση και στη δημιουργία του ελληνικού κράτους.
- Κληρονομιά: Παρά τις δυσκολίες και τις αντιδράσεις, έθεσε τα θεμέλια για το νέο κράτος. Η δολοφονία του δείχνει τη διχόνοια που χαρακτήριζε την εποχή.
3. Χαρίλαος Τρικούπης (1832-1896)
- Γιατί ξεχωρίζει: Εμπνευστής της φράσης “Τις πταίει;”, έθεσε στόχο τον εκσυγχρονισμό της ελληνικής οικονομίας και των υποδομών. Εισήγαγε τον θεσμό των Δημόσιων Έργων και προσπάθησε να μειώσει την εξάρτηση της Ελλάδας από το εξωτερικό χρέος.
- Κληρονομιά: Θεμελίωσε έργα όπως οι σιδηρόδρομοι και η διώρυγα της Κορίνθου.
4. Κωνσταντίνος Καραμανλής (1907-1998)
- Γιατί ξεχωρίζει: Υποστήριξε την ευρωπαϊκή πορεία της Ελλάδας και έβαλε τη χώρα στην τότε ΕΟΚ (σήμερα Ε.Ε.). Έπαιξε καταλυτικό ρόλο στη μεταπολίτευση μετά τη Χούντα των Συνταγματαρχών.
- Κληρονομιά: Αντιμετωπίζεται ως ο αρχιτέκτονας της δημοκρατικής σταθερότητας στην Ελλάδα.
5. Ανδρέας Παπανδρέου (1919-1996)
- Γιατί ξεχωρίζει: Ριζοσπαστικός ηγέτης που εισήγαγε κοινωνικές μεταρρυθμίσεις, όπως η αναγνώριση των δικαιωμάτων των εργαζομένων και η ισότητα των φύλων. Με το ΠΑΣΟΚ έφερε μια νέα πολιτική νοοτροπία.
- Κληρονομιά: Πολωτικός αλλά αγαπητός, έδωσε φωνή στις λαϊκές τάξεις και άλλαξε τον πολιτικό χάρτη της χώρας.
6. Θεόδωρος Κολοκοτρώνης (1770-1843)
- Γιατί ξεχωρίζει: Αν και στρατιωτικός ηγέτης και όχι πολιτικός με τη σύγχρονη έννοια, έπαιξε καθοριστικό ρόλο στην Επανάσταση του 1821 και είχε πολιτικές φιλοδοξίες.
- Κληρονομιά: Αντιμετώπισε προδοσία και φυλάκιση, αλλά παραμένει σύμβολο ελευθερίας.
7. Αλέξανδρος Παπαναστασίου (1876-1936)
- Γιατί ξεχωρίζει: Υποστηρικτής της Δημοκρατίας και πρωταγωνιστής στην ίδρυση της Β’ Ελληνικής Δημοκρατίας. Προώθησε μεταρρυθμίσεις για την αγροτική τάξη και την εκπαίδευση.
- Κληρονομιά: Έθεσε τη βάση για μια προοδευτική Ελλάδα, παρά τις δυσκολίες της εποχής.
8. Λουκάς Κατσώνης (1752-1807)
- Γιατί ξεχωρίζει: Πρόδρομος της Επανάστασης του 1821 και σύμβολο της αντίστασης κατά των Οθωμανών, ενίσχυσε την πολιτική συνείδηση για ανεξαρτησία.
Κριτήρια αξιολόγησης:
- Εκσυγχρονισμός: Προσπάθειες για θεσμικές και οικονομικές αλλαγές.
- Εθνική ανεξαρτησία: Ρόλος στη διατήρηση της κυριαρχίας και την εθνική επέκταση.
- Κοινωνική δικαιοσύνη: Βελτίωση της ζωής των πολιτών.
- Ιστορικό αποτύπωμα: Διαχρονική επιρροή.
Μια διόρθωση
Ρώτησα το δημοφιλές ρομποτάκι ποιος είναι αυτός ο Λουκάς Κατσώνης. Αυτή ήταν η πρώτη μου απορία, πέρα από την παντελή απουσία του ονόματος «Μητσοτάκης». Μου απάντησε:
«Έχεις δίκιο να το ρωτάς. Ο Λάμπρος Κατσώνης (1752–1807) είναι αυτός στον οποίο αναφερόμουν και έκανα λάθος στο όνομα. Ήταν ναυτικός και πρόδρομος της Ελληνικής Επανάστασης του 1821. Ας διευκρινίσω:
Λάμπρος Κατσώνης (1752–1807)
- Γιατί ξεχωρίζει: Ηγετική φυσιογνωμία στον αγώνα κατά της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας πριν την Επανάσταση του 1821. Υπηρέτησε ως αξιωματικός στο ρωσικό ναυτικό και οργάνωσε πειρατικό στόλο στο Αιγαίο για να πλήξει την οθωμανική κυριαρχία.
- Κληρονομιά: Παρά το ότι οι προσπάθειές του δεν είχαν άμεσο αντίκτυπο στην απελευθέρωση, ενέπνευσαν τον εθνικό αγώνα.»
Άλλη μια διόρθωση
«Δεν θεωρείς τον Κωνσταντίνο Μητσοτάκη το ίδιο σημαντικό;», ρωτήσαμε το ChatGPT.
Απάντηση: Ο Κωνσταντίνος Μητσοτάκης (1918–2017) είναι σίγουρα μια από τις πιο διακεκριμένες πολιτικές προσωπικότητες της σύγχρονης Ελλάδας, με μεγάλη διάρκεια και επιρροή στον δημόσιο βίο.
Η απουσία του Κωνσταντίνου Μητσοτάκη από την αρχική λίστα δεν ήταν υποτίμηση της σημασίας του, αλλά μια επιλογή να εστιάσουμε σε πολιτικούς που είχαν κεντρικό ρόλο σε θεμελιώδεις ιστορικές στιγμές, όπως η ίδρυση του κράτους, η εδαφική επέκταση και οι μεγάλες κοινωνικές αλλαγές.
Ο Μητσοτάκης, αν και εξαιρετικά σημαντικός, ανήκει σε μια πιο πρόσφατη πολιτική γενιά και συνδέεται κυρίως με τη διαχείριση των κρίσεων της Μεταπολίτευσης.
Πηγή: reader.gr