H κ. Περιστέρη, αφού εισήγαγε το κοινό στην ιστορία της περιοχής την περίοδο της μεγάλη ακμής της, στα χρόνια του Μ.Αλεξάνδρου, αλλά και στα ρωμαϊκά και βυζαντινά χρόνια, αναφέρθηκε στο ιστορικό των ανασκαφών στην περιοχή (αρχικά απο τον αρχαιολόγο Δημήτριο Λαζαρίδη και απο το 2011 απο την ίδια), ενώ επανέλαβε αναλυτικά το ιστορικό των αποκαλύψεων (απο το καλοκαίρι του 2011 με τον εντοπισμό του περιβόλου του λόφου, ο οποίος οπως είπε χαρακτηριστικά «τυμβοποιήθηκε με εντολή του Μ.Αλεξάνδρου, προκειμένου να συμπεριλάβει όλους τους τάφους που βρίσκονταν στην περιοχή) και τις υπόλοιπες μνημειώδεις αποκαλύψεις, μέχρι το 2015, οπότε και η ανασκαφή διακόπηκε…
Στη διάλεξή της, με θέμα «Μνημειακό ταφικό συγκρότημα Τύμβου Καστά Αμφίπολης», η κ.Περιστέρη αναφέρθηκε :
-Στους δόμους του μνημειακού περιβόλου, που εντοπίστηκε αρχικά και όπως διαπιστώθηκε ήταν ίδιοι με αυτούς στη βάση του Λέοντα, γεγονός που οδήγησε στη συσχέτιση των δυο μνημείων και την άποψη πως ο Λέοντας βρισκόταν στην κορυφή του τύμβου.
-Στη μνημειακή μορφή της Σφίγγας, που εντοπίστηκε στην είσοδο του τάφου («στον μακεδονικό χώρο η τέχνη είναι ενιαία. Σφίγγες υπάρχουν σε ολη τη Μακεδονία- Τη δική μας εννοώ – μην μπερδευόμαστε με τους βόρειους γείτονες μας» είπε χαρακτηριστικά )
-Στην αρχική εικόνα του τύμβου, που δεν είχε κυκλικό σχήμα, αλλά …τραπέζιο (είναι χαρακτηριστικό πως σε χάρτη που σχεδίασε Βρετανός στρατιώτης χαρτογράφος στην περίοδο του Α΄Παγκοσμίου Πολέμου απεικονίζεται η περιοχή των εκβολών του ποταμού Στρυμώνα και της Αρχαίας Αμφίπολης και τα χαρακώματα των Βουλγάρων με τοπωνύμιο «Hovis hill», καθώς το σχήμα του τύμβου Καστά, θύμισε στον Βρετανό χαρτογράφο το σχήμα των φημισμένων καρβελιών άρτου ολικής άλεσης της βρετανικής εταιρείας (Hovis) κι εδωσε στον τύμβο αυτή την ονομασία.. Ο χάρτης μάλιστα εκτίθεται αυτή την περίοδο στον ίδιο χώρο του Μουσείου Μακεδονικού Αγώνα στο πλαίσιο της εκθεσης «Χαρτογραφικές Ιστορίες της Μακεδονίας στις αρχές του 20ού αιώνα», που εγκαινιάστηκε την περασμένη εβδομάδα και η κ.Περιστέρη είχε την ευκαιρία να τον δει μόλις χθες το βραδυ, με αφορμή τη διάλεξη της).
Όπως μάλιστα είπε η κ.Περιστέρη, η περιοχή είχε υποστεί πολλές τοπογραφικές μεταλλάξεις λόγω των πολέμων, τα υψώματα είχαν πολλάκις χρησιμοποιηθεί ως χαρακώματα και στη διάρκεια της ανασκαφής εντοπίστηκαν χιλιάδες οβίδες, για την απενεργοποίηση των οποίων χρειάστηκε να κληθούν ειδικές υπηρεσίες του στρατού.
Στην ίδια διάλεξη, την οποία διοργάνωσε του Σωματείο των Φίλων του Μουσείου Μακεδονικού Αγώνα, η κ. Περιστέρη, η οποία εξελέγη πρόσφατα ως τομεάρχης Πολιτισμού της Περιφέρειας Κεντρικής Μακεδονίας, δεν έκρυψε την πικρία της για τη διακοπή της ανασκαφής και την απομάκρυνση της από αυτή («Εγώ δεν εχω πλέον πρόσβαση το μουσείο», «το μνημείο θα μπορούσε να είναι επισκέψιμο αυτά τα τέσσερα χρόνια», «έγινε προσπάθεια τουλάχιστον η κεφαλή της Σφίγγας να εκτεθεί στο μουσείο της Αμφίπολης, αλλα όλα έγιναν με άσχημο-πρόχειρο τρόπο και με κείμενα που περιείχαν πολλές ανακρίβειες», «δεν βρήκαν τον χρόνο για τη συγκόλληση των βοτσαλωτών αυτα τα τέσσερα χρόνια» επανέλαβε τουλάχιστον τρείς φορές στη διάρκεια της ομιλίας της και κατέληξε με την ευχή «να μπορέσουμε σε δύο χρόνια απο σήμερα να καταστήσουμε το μνημείο επισκέψιμο στο κοινό – να κάνουμε το σήμερα χθες».
Στο τέλος της διάλεξης της κ. Περιστέρη οι διοργανωτές δεν επέτρεψαν στο κοινό ερωτήσεις κοινό, καθώς -όπως είπαν- επρόκειτο για αμιγώς πολιτιστική διοργάνωση και …»υπάρχουν πολλές διχόνοιες στο θέμα αυτό».
