Αχρωματοψία.. Μια Ιδιαιτερότητα Του Ματιού

Σεπ 20, 2014 Υγεία

Απο την Εύη Ιωαννίδου

Αχρωματοψία είναι η αδυναμία της αντίληψης των χρωμάτων. Δεν αποτελεί κάποια μορφή τύφλωσης αλλά όταν κάποιος έχει αχρωματοψία, έχει δυσκολία να ξεχωρίσει κάποια συγκεκριμένα χρώματα, όπως το κόκκινο και πράσινο ή το μπλε και κίτρινο. Η αδυναμία αντίληψης του κόκκινου-πράσινου είναι η περισσότερο συχνή μορφή αχρωματοψίας. Λιγότερο συχνή παρουσιάζεται αυτή της αδυναμίας αντίληψης του μπλε-κίτρινου χρώματος. Σε αντίθεση με αυτό που πιστεύει ο περισσότερος κόσμος, είναι σπάνιο ένα άτομο που πάσχει από αχρωματοψία να βλέπει μόνο σε αποχρώσεις του γκρι.

Η κληρονομική αχρωματοψία είναι η πιο συχνή. Προσβάλει και τα δύο μάτια και δεν επιδεινώνεται κατά τη διάρκεια του χρόνου. Η φυσιολογική έγχρωμη όραση εξαρτάται από τα προϊόντα τριών γενετικών τόπων, του κυανού στο χρωμόσωμα 7, του ερυθρού και του πράσινου στο μακρό σκέλος του X χρωμοσώματος. Ο ανισότιμος σχεδιασμός είναι συνήθης για τα γονίδια του ερυθρού και του πράσινου με αποτέλεσμα την παραγωγή προϊόντων με απώλεια ή τροποποίηση του φάσματος απορρόφησης για τα εν λόγω γονίδια. Αχρωματοψία σε κόκκινο / πράσινο και μπλε φαίνεται να οφείλεται σε δύο τουλάχιστον διαφορετικές γονιδιακές θέσεις. Η πλειονότητα των προσβεβλημένων ατόμων είναι άνδρες. Τα θηλυκά είναι οι μεταφορείς, αλλά, συνήθως, δεν επηρεάζονται.

Υπάρχουν τρεις τύποι κληρονομικά ή εκ γενετής ελαττώματα στην αντίληψη των χρωμάτων:

1)Μονοχρωματοψία: Διαθέτουν μια πλήρη αδυναμία να διακρίνουν τα χρώματα και το αντιλαμβάνονται μόνο ως διαφοροποιήσεις φωτεινότητας.

2) Διχρωματοψία: Μια μετρίως σοβαρή βλάβη στην αντίληψη των χρωμάτων κατά την οποία ένας από τους τρεις βασικούς μηχανισμούς χρωμάτων απουσιάζει ή δεν λειτουργεί. Είναι κληρονομικό και, στην περίπτωση των Πρωτανοπία ή Δευτερανοπία συνδέονται με το φύλο, επηρεάζοντας κυρίως τους άνδρες. Διακρίνεται επίσης σε υποκατηγορίες: Πρωτανοπία, Δευτερανοπία και Τριτανοπία.

3) Ανώμαλη τριχρωματοψία: Διακρίνεται σε υποκατηγορίες: Πρωτανωμαλία, Δευτεροανωμαλία και Τριτανωμαλία.

Με βάση την κλινική εικόνα, αχρωματοψία μπορεί να χαρακτηριστεί ως ολική ή μερική. Η ολική αχρωματοψία είναι λιγότερο κοινή από ό, τι η μερικής αχρωματοψία. Υπάρχουν δύο είδη ευρύτερα αχρωματοψίας: εκείνοι που έχουν δυσκολία διάκρισης μεταξύ κόκκινου και πράσινου, καθώς και εκείνοι που έχουν δυσκολία διάκρισης μεταξύ μπλε και κίτρινου. Τα συμπτώματα της αχρωματοψίας εξαρτώνται από διάφορους παράγοντες, όπως για παράδειγμα εάν το πρόβλημα είναι συγγενές ή επίκτητο, μερικό ή ολικό.

Δυσκολία στην αναγνώριση του κόκκινου και του πράσινου (οι πιο σύνηθες καταστάσεις)
Δυσκολία στην αναγνώριση του μπλε και του πράσινου (λιγότερο σύνηθες καταστάσεις)
Μπορείτε να δείτε πολλά χρώματα, έτσι μπορείτε να μην γνωρίζετε ότι έχετε δει το χρώμα διαφορετικά από τους άλλους.
Μπορεί μόνο να είναι σε θέση να δείτε μερικά χρωματικές αποχρώσεις, ενώ οι περισσότεροι άνθρωποι μπορούν να δουν χιλιάδες χρώματα.
Σε σπάνιες περιπτώσεις, μπορεί να δείτε μόνο μαύρο, λευκό και γκρι.

Τα συμπτώματα των σοβαρότερων κληρονομικών προβλημάτων αχρωματοψίας και μερικών τύπων επίκτητης μπορεί να είναι:

Αντικείμενα που εμφανίζονται σε διάφορες αποχρώσεις του γκρίζου (αυτό εμφανίζεται στην απόλυτη αχρωματοψία και είναι πολύ σπάνιο)
Ελαττωμένη όραση
Νυσταγμός

Σε ορισμένες περιπτώσεις, η αχρωματοψία είναι τόσο ήπια που ο ασθενής μπορεί να μην το γνωρίζει. Ωστόσο, ένα πρόσωπο που πλήττεται σοβαρά από τη δυσκολία αυτή μπορεί να παρουσιάσει τα ακόλουθα συμπτώματα της αχρωματοψίας:

Μπορεί να εμφανίσουν προβλήματα βλέποντας τα χρώματα.
Μπορεί επίσης να αποτύχει να ανταποκριθεί στη φωτεινότητά τους.
Η διαφοροποίηση μεταξύ των διαφορετικών αποχρώσεων του ιδίου ή παρόμοιου χρώματος δεν είναι δυνατή για τον ασθενή.
Ένα πάσχων άτομο μπορεί να παρουσιάσει ραγδαίες κινήσεις δεξιά με τα μάτια σε σοβαρή μορφή αυτής της διαταραχής.

Επειδή η αχρωματοψία μπορεί να έχει μεγάλο αντίκτυπο στη ζωή ενός ατόμου, είναι σημαντικός ο εντοπισμός του προβλήματος το συντομότερο δυνατό. Στα παιδιά, προβλήματα στην αντίληψη χρωμάτων μπορεί να επηρεάσουν την ικανότητα μάθησης και της ανάγνωσης καθώς και της ίδιας της ανάπτυξής του. Μπορεί να περιορίσουν τις επιλογές σταδιοδρομίας. Οι περισσότεροι ειδικοί συνιστούν διαγνωστικές εξετάσεις για τα παιδιά μεταξύ των ηλικιών 3 και 5 ετών.